|
| Việc bán HSMT nhưng không kèm hồ sơ thiết kế bản vẽ đầy đủ là một chiêu rất oái oăm và có tính “sát thương” rất cao với nhà thầu. Ảnh: Lê Tiên |
Mỏi mòn chờ HSMT để làm hàng mẫu
Một nhà thầu chuyên cung cấp thiết bị trường học tại TP.HCM bức xúc chia sẻ: “Rất nhiều HSMT/hồ sơ yêu cầu (HSYC) của các gói thầu mua sắm thiết bị trường học có yêu cầu cung cấp hàng mẫu để kiểm tra ngay trong buổi mở thầu. Do đó, quyền lợi chính đáng của nhà thầu khi tham gia những gói thầu này là cần có đủ thời gian chuẩn bị hàng mẫu. Vì vậy, việc ngâm HSMT/HSYC đến ngày cuối, phút cuối mới bán là gây khó cho nhà thầu trong chuẩn bị hàng mẫu theo yêu cầu của HSMT/HSYC”.
Thông thường, các gói thầu mua sắm bàn, ghế, thiết bị văn phòng…đều có những yêu cầu cụ thể về quy cách, mẫu mã, kiểu dáng, kích thước của sản phẩm; nhà thầu thường cố gắng để mua được HSMT/HSYC sớm nhất có thể, thường là vào ngày đầu tiên phát hành để kịp đặt hàng mẫu. Thế nhưng, ở nhiều gói thầu, đi tới về lui mất 2 - 3 ngày mà nhà thầu vẫn chưa mua được HSMT/HSYC vì đủ lý do như: hết HSMT/HSYC, người bán HSMT/HSYC đi vắng, hồ sơ chưa được hoàn thiện… Đến khi có được HSMT/HSYC thì nhà thầu trở tay không kịp do HSMT/HSYC có yêu cầu “cung cấp hàng mẫu để kiểm tra trực quan trong buổi mở thầu”. Khi nhà thầu không có đủ thời gian chuẩn bị hàng mẫu theo đúng yêu cầu của HSMT/HSYC thì bên mời thầu thẳng tay loại mà không cần quan tâm đến câu chuyện thời gian phát hành HSMT/HSYC đã bị rút ngắn lại.
Chưa kể, việc “om” HSMT, HSYC đến phút chót mới bán cũng cực kỳ gây khó cho nhà thầu trong việc thực hiện thủ tục công chứng, nhận bảo lãnh của ngân hàng. Nhiều nhà thầu thông tin với Báo Đấu thầu rằng, sở dĩ khi đi mua HSMT/HSYC gặp khó, ngay lập tức nhà thầu muốn có sự can thiệp để được việc. Vì mỗi ngày qua đi mà chưa mua được HSMT/HSYC là cơ hội dự thầu của nhà thầu càng ít đi.
HSMT bị “rút ruột”
Một biến tướng lệch lạc khác của hiện tượng không bán HSMT tại những gói thầu xây lắp thời gian gần đây cũng bị nhà thầu phản ánh. Đó chính là chỉ bán HSMT mà không đính kèm hồ sơ thiết kế bản vẽ. Nhà thầu trầy trật mới mua được HSMT thì về nhà đã ngã ngửa khi phát hiện thiếu hẳn hồ sơ bản vẽ. Thông thường, đối với một gói thầu xây lắp, HSMT bao gồm phần nội dung mời thầu (thủ tục lựa chọn nhà thầu, yêu cầu về xây lắp, điều kiện hợp đồng và biểu mẫu hợp đồng) và phần thiết kế bản vẽ đính kèm. Đối với các gói thầu xây lắp, các phần của HSMT đều có giá trị và không thể tách rời, là các yêu cầu để làm căn cứ cho nhà thầu lập hồ sơ dự thầu (HSDT).
Một nhà thầu từ Nha Trang vào Bà Rịa - Vũng Tàu mua HSMT đã chia sẻ: “Mất 3 ngày chúng tôi mới mua được HSMT. Nhưng phải đến thời điểm trước đóng thầu 1 ngày bên mời thầu mới gửi bản vẽ thiết kế qua email cho chúng tôi. Được biết, ngoài một nhà thầu bản địa có đầy đủ HSMT thì các nhà thầu còn lại đều không có được bản vẽ thiết kế. Đây là những hành vi rất đáng lên án vì nhà thầu không thể nào xây dựng được HSDT chuẩn mực nếu thiếu hồ sơ thiết kế bản vẽ do không đủ dữ liệu để tính toán các biện pháp thi công”.
Hành vi không bán HSMT đã được Báo Đấu thầu liên tục phản ánh, thông tin thời gian qua. Nhưng những biến tướng kể trên của các chủ đầu tư, bên mời thầu chưa bị công bố nhiều. Nếu nhà thầu phản ánh, bên mời thầu luôn cho rằng, đã bán được HSMT tức là bên mời thầu đã tuân thủ đúng quy định.
Với những HSMT mà phần hồ sơ thiết kế bản vẽ là phần không thể tách rời, hay với HSMT mà yêu cầu có hàng mẫu ngay thời điểm mở thầu, thì việc bán HSMT đầy đủ, bán đúng thời gian công bố là cực kỳ quan trọng. “Không thể vì lý do nào đó mà bên mời thầu tự cho mình “quyền” thích bán thế nào thì bán dẫn đến quyền lợi chính đáng của nhà thầu bị ảnh hưởng, từ đó, tạo ra sự cạnh tranh không bình đẳng giữa các nhà thầu. Bán HSMT theo kiểu “hành là chính” như trên, về bản chất là hoàn toàn đối phó, lừa dối nhà thầu muốn tham gia đấu thầu”, một nhà thầu bức xúc.
