Tiết kiệm trong đấu thầu nhìn từ chỉ định thầu

(BĐT) - Chỉ định thầu là một hình thức lựa chọn nhà thầu ít có tính cạnh tranh và hiệu quả. Tuy nhiên, có một thực tế là rất nhiều gói thầu dù thực hiện theo hình thức này vẫn có tỷ lệ tiết kiệm nhất định.
Ban Quản lý lưới điện Hà Nội trong năm 2016 có một gói thầu chỉ định thầu “gây ấn tượng” với tỷ lệ tiết kiệm gần 50%. Ảnh: Tiên Giang
Ban Quản lý lưới điện Hà Nội trong năm 2016 có một gói thầu chỉ định thầu “gây ấn tượng” với tỷ lệ tiết kiệm gần 50%. Ảnh: Tiên Giang

Chỉ định thầu: Tỷ lệ tiết kiệm đa dạng

Theo khảo sát của Báo Đấu thầu, tỷ lệ số gói thầu áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu là chỉ định thầu và chỉ định thầu rút gọn trong nước có giá trúng thầu thấp hơn giá gói thầu không phải là ít trong số các kết quả lựa chọn nhà thầu. Ban QLDA lưới điện Đồng Nai khi thực hiện Dự án Nâng cấp đường dây 110 KV Long Thành - Hyosung từ 2 mạch lên 4 mạch cấp điện cho TBA 110 KV Hyosung” đã chỉ định thầu cho Công ty TNHH Tư vấn thiết kế xây dựng điện Thành Đạt thực hiện Gói thầu số 01 Cung cấp dịch vụ tư vấn khảo sát xây dựng, lập Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng và hồ sơ báo cáo đánh giá tác động môi trường. Giá trúng thầu của nhà thầu Thành Đạt là 406.207.902 đồng, trong khi đó giá gói thầu là 432.136.066 đồng.

Ban Quản lý lưới điện Hà Nội trong năm 2016 cũng có một gói thầu chỉ định thầu “gây ấn tượng” với tỷ lệ tiết kiệm gần 50%. Đó là Gói thầu Rà phá bom mìn thuộc Dự án Cải tạo ĐDK 110 KV Hà Đông - Sơn Tây được giao cho nhà thầu Tổng công ty 789 với giá trúng thầu là 535.533.051 đồng. Trong khi đó, giá gói thầu được công bố là 1.052.863.254 đồng.

Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình Hóc Môn cũng đã chỉ định cho nhà thầu Công ty TNHH Tư vấn đầu tư Vạn Xuân thực hiện Gói thầu Tư vấn lập hồ sơ mời thầu (HSMT) và đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) các gói thầu: Tư vấn lập TKBVTC và dự toán; Tư vấn giám sát thi công xây lắp và cung cấp lắp đặt thiết bị xây lắp cho Dự án Xây dựng trụ sở Đội Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ trên sông tại xã Nhị Bình với giá 104.224.432 đồng. Trong khi đó, giá gói thầu là 118.858.278 đồng.

Thương thảo hợp đồng – đòn cân não

So sánh với những gói thầu được thực hiện theo hình thức đấu thầu rộng rãi nhưng có tỷ lệ tiết kiệm chỉ “vài đồng lẻ”, thậm chí giá trúng thầu trùng khít với giá gói thầu, những con số chênh lệch giữa giá trúng thầu và giá gói thầu trong các gói thầu chỉ định thầu nêu trên rất đáng để suy ngẫm. “Tiết kiệm cho ngân sách khi tổ chức đấu thầu, nhìn từ góc độ nào cũng rất đáng trân trọng. Các chủ đầu tư, bên mời thầu khi được giao sử dụng ngân sách, dù là chỉ định thầu nhưng vẫn nỗ lực thương thảo với nhà thầu để tiết giảm chi phí cho ngân sách là đáng hoan nghênh. Điều này càng đáng quý khi hiện nay, nhiều gói thầu quy mô lớn, đấu thầu rộng rãi lại không thực sự tiết kiệm, hoặc tiết kiệm hình thức” - một chuyên gia đấu thầu đánh giá.

Một số bên mời thầu khi trao đổi với Báo Đấu thầu cho biết, dù là các gói thầu chỉ định thầu nhưng khi thương thảo hợp đồng, bên mời thầu đều nỗ lực làm việc với nhà thầu để có thể giảm thêm chi phí khi thực hiện trong khả năng của nhà thầu. Ngày 13/12/2016, trao đổi với Báo Đấu thầu, đại diện Ban Quản lý các công trình hạ tầng huyện Ninh Phước (Ninh Thuận) thông tin: “Chúng tôi vừa công bố 3 gói thầu thuộc lĩnh vực tư vấn được chỉ định thầu và cả 3 gói này đều có giá trúng thầu thấp hơn giá gói thầu. Chúng tôi cho rằng, với những gói thầu có tính chất công việc đơn giản, thời gian thực hiện ngắn và hợp đồng trọn gói thì dù là chỉ định thầu nhưng khi thương thảo cũng luôn đặt vấn đề yêu cầu nhà thầu tính toán lại chi phí để tiết kiệm thêm cho ngân sách. Điều này chúng tôi thực hiện từ lâu nay và các nhà thầu cam kết vẫn có thể cung cấp dịch vụ và đảm bảo chất lượng”.

Chuyên gia đấu thầu Nguyễn Việt Hùng cho biết, câu chuyện so sánh giữa giá gói thầu và giá trúng thầu thường có nhiều yếu tố, cần nhìn từ nhiều góc độ. Tiết kiệm trong đấu thầu, quan trọng nhất chính là việc lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, đặc biệt là xây dựng giá kế hoạch cần phải chuẩn mực, chính xác. Đó là căn cứ tốt nhất để xác định giá gói thầu có đang đúng giá thị trường hay chưa. Nếu việc xây dựng giá kế hoạch chưa chuẩn mực, không bám sát với thị trường thì đôi khi xảy ra trường hợp giá trúng thầu dù thấp hơn giá gói thầu vẫn không thể gọi là tiết kiệm. Bên cạnh đó, các chủ đầu tư cũng không nên đặt mình là “cửa trên” để áp đặt cho nhà thầu việc giảm giá khi thương thảo. Nếu nhà thầu chấp nhận giảm giá và vẫn thực hiện gói thầu đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng thì sự nỗ lực của các chủ đầu tư và bên mời thầu là rất đáng hoan nghênh.

Tin cùng chuyên mục