Hai cách nhìn về cuộc điều tra của FBI với Clinton

Bà Hillary Clinton được cho là sẽ giành được nhiều phiếu của đại cử tri và chiến thắng. Ảnh: NYT

Bất chấp dự báo trước đó rằng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay khó có bất ngờ, cựu ngoại trưởng Clinton nắm giữ đến 90% cơ hội chiến thắng, nhưng ngày 29/10, Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã "gây bão" khi công bố đang xem xét các thư điện tử mới liên quan đến cuộc điều tra máy chủ cá nhân của bà Clinton, chỉ 11 ngày trước ngày bầu cử.

Không dừng lại ở đó, ngày 1/11 FBI tiếp tục công khai tài liệu về lệnh ân xá của cựu tổng thống Bill Clinton đối với doanh nhân Marc Rich, người từng bị truy tố về tội trốn thuế ở Mỹ.

Theo FBI, Denise Eisenberg Rich, vợ cũ của doanh nhân Rich là một nhà tài trợ lớn cho đảng Dân chủ và "các khoản đóng góp có thể được dùng để tác động tới lệnh ân xá". Một số khoản đóng góp khác của vợ ông Rich được chuyển tới Quỹ Tổng thống William J. Clinton, tiền thân của Quỹ Clinton.

Đánh giá về diễn biến mới này, Aubrey Jewett, Giáo sư tại Đại học Central Florida, Mỹ, cho biết mặc dù các tài liệu được kiểm duyệt chặt chẽ và thực sự không cung cấp nhiều thông tin mới, nhưng nó cho thấy những giao dịch mờ ám của nhà Clinton. Bà Rich đã góp 450.000 USD cho quỹ thư viện tổng thống Clinton và hơn 100.000 USD cho chiến dịch ở Thượng viện của bà Hillary.

Đối với cử tri Mỹ, điều này trông như là ông Clinton đổi lệnh ân xá cho doanh nhân Rich để lấy tiền, mặc dù cuộc điều tra của FBI không dẫn tới cáo buộc nào và vụ việc chấm dứt từ hơn 10 năm trước.

"Việc FBI công bố tài liệu liên quan đến việc cựu Tổng thống Clinton ân xá cho doanh nhân Marc Rich gợi ý cho các cử tri rằng nhà Clinton đã có cách hành xử vô nguyên tắc trong một thời gian dài, do đó bà Clinton không đáng tin cậy để làm tổng thống. Điều đó sẽ giúp ông Donald Trump duy trì ưu thế thêm một hoặc hai ngày và thuyết phục các cử tri còn do dự rằng họ nên bỏ phiếu cho Trump", ông Jewett nói với VnExpress.

Trở lại việc ông James Comey, Giám đốc FBI công bố điều tra thêm email liên quan đến bà Clinton, giáo sư Jewett nhận định tuyên bố này đã tạo tác động chính trị lớn dù ông có cố ý hay không, nó cho thấy bà Clinton vẫn có thể bị truy tố vì sử dụng email cá nhân trong thời kỳ bà làm ngoại trưởng. Khi Giám đốc FBI thông báo với Quốc hội về việc mở lại điều tra email của bà Clinton, nó khiến một lượng nhỏ (dưới 7%) cử tri chưa quyết định quay sang ủng hộ tỷ phú Trump vì họ coi đây là một sự xác nhận rằng "bà Clinton không xứng làm tổng thống".

Tuy nhiên, trái ngược với quan điểm này, Giáo sư Ross Baker, Đại học Rutgers, cho rằng cựu ngoại trưởng vẫn đang có lợi thế lớn bất chấp các tin tức xấu về email do FBI công bố.

"Hầu hết mọi người đã đưa ra quyết định của mình sẽ bầu cho ai, dẫu cho phiếu phổ thông của ông Trump và bà Clinton sít sao nhưng dường như cựu ngoại trưởng vẫn dẫn trước trong nhóm Đại cử tri. Điều đó mới thực sự đáng nói", ông Baker cho hay.

Chuyên gia Jewett  của Đại học Central Florida lưu ý cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay là một sự kiện khác thường trong nền chính trị hiện đại của nước này, vì cả hai ứng viên đều không được nhiều người Mỹ ủng hộ. Có rất nhiều người chưa đưa ra quyết định họ sẽ bầu cho ứng viên nào. Một số đang theo dõi vấn đề chính sách, một số tìm kiếm kỹ năng lãnh đạo của bà Clinton và ông Trump, một số đề cao kinh nghiệm, người khác lại nhìn vào tính khí của ứng viên, có những người đang cố xác định ai là người "ít bị chê trách nhất".

Từ nay đến ngày bầu cử 8/11, hai ứng viên sẽ tiếp tục nỗ lực thu hút sự ủng hộ của cử tri bằng quảng cáo trên truyền hình, đài phát thanh và internet. Chiến dịch của hai bên cũng sẽ cố tiếp cận cử tri qua email, điện thoại và thậm chí là gõ cửa nhà từng cử tri.

Nói đến cơ hội của tỷ phú Trump, giáo sư Jewett đánh giá dường như ông Trump vẫn đang có ưu thế trong các cuộc khảo sát toàn quốc và ở các bang chiến trường, vì thế ông vẫn có cơ hội chiến thắng. Trong lúc bà Clinton đang dẫn trước với khoảng cách hẹp, rất khó để đoán được kết quả và ông Trump có thể thắng nếu ông giữ được đà trong những ngày cuối cùng của chiến dịch.

"Nếu như việc FBI công bố điều tra lại email của bà Clinton được coi là 'Bất ngờ tháng 10', rất có thể cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay sẽ chứng kiến thêm một "Bất ngờ tháng 11" nữa, giúp một ứng viên vươn lên trở thành người chủ mới của Nhà Trắng", ông Jewett dự đoán.