|
| Dự thảo Luật PPP chỉ xem xét việc áp dụng chia sẻ khi doanh thu của dự án PPP bị sụt giảm do lỗi từ phía Nhà nước. Ảnh: Lê Tiên |
Hai vấn đề này đã được tiếp thu, chỉnh sửa như thế nào trong Dự thảo Luật mới nhất báo cáo tại Phiên họp thứ 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra hôm qua (20/4)?
Điều kiện chặt chẽ đối với chia sẻ giảm thu
Ngày 20/4, tại Phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến lần 2 về những vấn đề còn ý kiến khác nhau của Dự án Luật PPP.
Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, Dự thảo Luật mới xác định không phải trong mọi trường hợp đều được áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu. Cụ thể, việc chia sẻ phần tăng doanh thu được áp dụng sau khi đã thực hiện điều chỉnh thời hạn hợp đồng PPP theo quy định tại Điểm đ Khoản 3 Điều 52. Việc chia sẻ phần giảm doanh thu chỉ được thực hiện khi dự án PPP đáp ứng đầy đủ các điều kiện chặt chẽ quy định tại Khoản 2 Điều 83 Dự thảo Luật: dự án do cơ quan có thẩm quyền lập; áp dụng loại hợp đồng BOT, BTO, BOO và không sử dụng vốn nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình, hệ thống kết cấu hạ tầng; quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi làm doanh thu thực tế thấp hơn doanh thu cam kết tại hợp đồng; đã thực hiện đầy đủ các biện pháp điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ hoặc điều chỉnh thời hạn hợp đồng PPP nhưng vẫn chưa bảo đảm được mức doanh thu cam kết tại hợp đồng. “Dự thảo Luật PPP không tiếp cận theo hướng chia sẻ khi nhà đầu tư dự án PPP thua lỗ, mất vốn, mà chỉ xem xét việc áp dụng chia sẻ khi doanh thu của dự án bị sụt giảm do lỗi từ phía Nhà nước”, ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.
Về mốc giá trị trong cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu, tại hồ sơ Dự án Luật do Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, cơ chế này được đề xuất theo hướng Nhà nước chia sẻ không quá 50% phần hụt thu và nhà đầu tư chia sẻ không thấp hơn 50% phần tăng thu. Một số ý kiến đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cho rằng, quy định như vậy không bảo đảm sự bình đẳng trong mối quan hệ giũa Nhà nước và tư nhân, do đó, Dự thảo Luật mới nhất tiếp thu theo hướng cố định tỷ lệ 50% - 50%.
Về mức doanh thu bắt đầu chia sẻ rủi ro, hồ sơ Dự án Luật không đề xuất giá trị này. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, Dự thảo Luật hiện đang đề xuất tỷ lệ: Khi doanh thu thực tế chỉ đạt 75% doanh thu trong phương án tài chính trở xuống, với các dự án đủ điều kiện, Nhà nước bắt đầu xem xét, tính toán việc chia sẻ phần giảm doanh thu; khi doanh thu thực tế đạt từ 125% doanh thu trong phương án tài chính trở lên, Nhà nước bắt đầu xem xét, yêu cầu nhà đầu tư chia sẻ phần tăng doanh thu. Cơ chế chia sẻ phần tăng doanh thu áp dụng đối với tất cả các dự án PPP.
Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, với những sửa đổi mới này, có ý kiến cho rằng quy định như Dự thảo Luật quá chặt chẽ, có thể không khuyến khích, thu hút nhà đầu tư.
Quy định kiểm toán phù hợp dự án PPP
Về hoạt động kiểm toán nhà nước trong đầu tư theo phương thức PPP, theo Thường trực Ủy ban Kinh tế, cơ chế, chính sách pháp luật vừa phải bảo đảm chất lượng dịch vụ công nhưng đồng thời phải tạo điều kiện thu hút, huy động tối đa nguồn vốn từ khu vực tư nhân đầu tư vào các dự án PPP. Mặt khác, Hiến pháp và pháp luật về kiểm toán nhà nước quy định Kiểm toán Nhà nước chỉ thực hiện kiểm toán tài chính công, tài sản công.
Dự thảo Luật mới quy định các hoạt động kiểm toán gồm: kiểm toán tuân thủ về quá trình chuẩn bị dự án, kết quả lựa chọn nhà đầu tư đối với dự án PPP. Tiếp theo, kiểm toán việc sử dụng vốn nhà nước bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, hỗ trợ xây dựng công trình tạm (nếu có) quy định tại Điều 73 của Luật này, hỗ trợ xây dựng công trình, hệ thống hạ tầng khi tách thành một dự án thành phần quy định tại Điểm a Khoản 5 Điều 71 của Luật này, sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT quy định tại Khoản 3 Điều 45 của Luật này. Thứ ba, kiểm toán hoạt động để đánh giá tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trên cơ sở các chỉ số đánh giá chất lượng sản phẩm, dịch vụ của dự án PPP. Và khi chuyển giao cho Nhà nước, thực hiện kiểm toán toàn bộ giá trị tài sản của dự án PPP.
Theo một chuyên gia về PPP, quy định hoạt động của Kiểm toán Nhà nước như vậy bao trùm được cả vòng đời dự án PPP, từ ngay bước lựa chọn nhà đầu tư, phát huy vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong việc đảm bảo dự án thực hiện minh bạch, đúng mục tiêu, hiệu quả; đồng thời phù hợp nguyên tắc thị trường, bản chất của dự án PPP.
Luật PPP cần có quy định đặc thù để thu hút đầu tư
Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, để hướng tới mục tiêu thu hút nhà đầu tư, tạo niềm tin và sự an tâm cho họ khi bỏ vốn vào các dự án có thời gian thu hồi vốn kéo dài, Dự thảo Luật cần phải có quy định nội dung đặc thù đối với trình tự, thủ tục đầu tư, thực hiện dự án; hoạt động của doanh nghiệp dự án PPP; pháp luật điều chỉnh hợp đồng dự án PPP, thể hiện cam kết của Nhà nước về mặt pháp lý đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Cho ý kiến chung về Dự án Luật PPP tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng nhận định Luật cần có tư duy quy định cởi mở, nhiều nội dung không nên quy định quá chặt, sẽ không thu hút được các nhà đầu tư tư nhân. Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, UBTVQH đề nghị Dự án Luật cần bảo đảm nguyên tắc thống nhất trong hệ thống pháp luật, ngoài ra cần có những quy định đặc thù để thu hút đầu tư. Trên cơ sở các ý kiến thảo luận của UBTVQH, đề nghị tiếp tục hoàn thiện Dự án Luật, đảm bảo toàn diện ở mọi góc độ để trình Quốc hội xem xét thông qua.
