Dòng vốn Nhật “chảy” theo ngành bán lẻ

(BĐT) - Các doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa Nhật Bản đang đẩy mạnh rót vốn đầu tư vào Việt Nam để kỳ vọng vào ưu đãi thuế quan từ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và thâm nhập thị trường Việt Nam thông qua kênh phân phối của các DN bán lẻ Nhật.
Hàng Nhật sẽ vào Việt Nam thông qua hệ thống các siêu thị lớn. Ảnh: Mỹ Anh
Hàng Nhật sẽ vào Việt Nam thông qua hệ thống các siêu thị lớn. Ảnh: Mỹ Anh

Thâm nhập qua kênh bán lẻ

Theo Cục Đầu tư nước ngoài thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 6 tháng đầu năm 2016, Nhật Bản đứng vị trí thứ hai trong số 61 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư tại Việt Nam, với tổng vốn đầu tư đăng ký cấp mới và tăng thêm là 1,229 tỷ USD, chiếm 10,8% tổng vốn đầu tư đăng ký.

Trao đổi xoay quanh vấn đề thu hút nguồn vốn đầu tư từ Nhật Bản, ông Takimoto Koji, tân Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) tại TP.HCM cho biết, các DN Nhật đang đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam để kỳ vọng vào ưu đãi thuế quan từ TPP. Đặc biệt, ngày càng nhiều nhà đầu tư Nhật rót vốn vào lĩnh vực nông sản, thực phẩm, bán lẻ ở Việt Nam.

Điều này được cho là sẽ giúp hàng hoá, thực phẩm Nhật thâm nhập thị trường Việt Nam thông qua kênh phân phối của các DN bán lẻ Nhật Bản tại các đại siêu thị (chẳng hạn như Aeon Mall) hoặc cửa hàng tiện lợi.

Giới chuyên gia nhận định, các DN Nhật đã và sẽ đẩy mạnh đưa hàng hóa như nông sản, nguyên liệu, thực phẩm Nhật... vào Việt Nam. Hàng Nhật sẽ được đưa vào các chuỗi cửa hàng tiện lợi của Nhật ở Việt Nam, đơn cử như Mini Stop và FamilyMart (hiện có khoảng 130 cửa hàng, nhưng có thể sẽ tăng lên 500, thậm chí 1.000 cửa hàng trong tương lai). Riêng thương hiệu 7-Eleven, hệ thống cửa hàng tiện lợi lớn nhất Nhật Bản cũng được dự đoán cũng sẽ có mặt tại Việt Nam vào năm 2017.

JETRO tại TP.HCM cho biết, vào tháng 9/2016 sẽ tổ chức buổi kết nối các nhà đầu tư Nhật trong lĩnh vực thực phẩm. Đến tháng 10/2016 sẽ tổ chức buổi kết nối tìm nguồn cung cho các DN bán lẻ Nhật tại Việt Nam. Sau đó một tháng, JETRO sẽ có chương trình bán thử các sản phẩm thực phẩm Nhật tại hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi của Nhật Bản.

Theo ông Takimoto Koji, các DN Nhật khi đầu tư vào Việt Nam thì họ đã có chuỗi phân phối là các siêu thị, cửa hàng bán lẻ tại đây. Ngoài các sản phẩm Nhật, họ còn bán các sản phẩm Việt Nam nên các sản phẩm Việt Nam nếu đạt tiêu chuẩn, chất lượng cũng có thể được bày bán trong hệ thống này.

Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cũng nhận định, hiện nay, số lượng DN Nhật Bản muốn thực hiện các dự án nông - thủy sản tại Việt Nam ngày càng tăng. Rất nhiều DN Nhật Bản đang triển khai khảo sát thị trường Việt Nam, trước khi tiến hành đầu tư trực tiếp tại đây.

Sợ lệch pha thực thi chính sách

Ngoài yếu tố về cơ hội kinh doanh, DN Nhật rất cần môi trường kinh doanh được minh bạch và đơn giản hơn.
Theo ông Takimoto Koji, việc Chính phủ Việt Nam có lộ trình xoá bỏ các “giấy phép con” sẽ giúp môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh, dễ đầu tư hơn. Điều đó sẽ thu hút nhiều hơn sự quan tâm của DN Nhật Bản đối với thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, phía JETRO sẽ quan sát hoạt động xuất nhập khẩu của giới đầu tư Nhật tại Việt Nam, đơn cử như kiểm tra chuyên ngành trong lĩnh vực thực phẩm. Nhất là vào tháng 11/2016, cơ quan này sẽ tổ chức bán thử các sản phẩm thực phẩm Nhật Bản tại Việt Nam. Để chuẩn bị, các DN Nhật đang làm các thủ tục nhập khẩu từ bây giờ. Trên cơ sở đó, nếu có vấn đề gì xảy ra thì sẽ có phản hồi, kiến nghị cụ thể với phía cơ quan có thẩm quyền.

Vị tân lãnh đạo của JETRO tại TP.HCM cũng cho rằng, ngoài yếu tố về cơ hội kinh doanh, DN Nhật rất cần môi trường kinh doanh được minh bạch và đơn giản hơn. Bởi vì vấn đề thực thi luật ở Việt Nam không được triệt để, tức là chính sách, luật pháp là một đằng nhưng khi thực thi lại không đúng như vậy.

“Do đó, khi có các luật hoặc nghị định mới ở Việt Nam ra đời thì phía JETRO không chỉ nghe ngóng mà phải đến tận nơi người ta làm thực tế để quan sát xem có đúng như vậy hay không. Nếu không đúng như vậy, JETRO sẽ trao đổi với cơ quan quản lý về mặt thực thi để cải thiện vấn đề này” - ông Takimoto Koji chia sẻ.