|
| Thời gian gần đây, một số gói thầu bảo hiểm gặp phải kiến nghị của nhà thầu khi đưa một số tiêu chí thuần túy đánh giá về năng lực tài chính vào tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật. . Ảnh: TL |
Gói thầu số 09 Bảo hiểm thi công xây dựng công trình thuộc Dự án thành phần 02 Đầu tư xây dựng đường gom, cầu vượt ngang đoạn qua tỉnh Đắk Nông thuộc Dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) đang trong thời gian phát hành HSMT. Gói thầu có giá dự toán 1,088 tỷ đồng, thời gian thực hiện 20 tháng, do Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông làm chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu,.
Nhiều nhà thầu đã có yêu cầu làm rõ về quy định “lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo hiểm công trình trong 3 năm gần đây” tại Chương III Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật của HSMT. Theo các nhà thầu, báo cáo tài chính hàng năm của doanh nghiệp bảo hiểm ghi nhận doanh thu, chi phí, lợi nhuận…, là số liệu tổng quan cho toàn bộ hoạt động kinh doanh bảo hiểm, không thể hiện riêng cho từng nghiệp vụ nên sẽ không có số liệu chỉ tiêu lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm công trình.
Ngày 23/4/2025, Chủ đầu tư có quyết định sửa đổi HSMT và gia hạn thời điểm đóng thầu đến 9 giờ ngày 29/4/2025. Trong đó, sửa đổi quy định “lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo hiểm công trình trong 3 năm gần đây (2022, 2023, 2024)…” thành “lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo hiểm trong 3 năm gần đây (2022, 2023, 2024)...”. Đồng thời, bổ sung phần ghi chú tại tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật: Trường hợp nhà thầu độc lập thì phải thỏa mãn tất cả các tiêu chí chi tiết đánh giá về kỹ thuật; trường hợp nhà thầu liên danh thì tối thiểu một thành viên liên danh phải thỏa mãn tất cả các tiêu chí chi tiết đánh giá về kỹ thuật.
Tuy nhiên, HSMT tiếp tục vấp kiến nghị từ nhà thầu vào ngày 24/4/2025. Theo kiến nghị, nhà thầu đề nghị bỏ tiêu chí “lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo hiểm trong 3 năm gần đây (2022, 2023, 2024) phải có lãi > 0” mới được đánh giá đạt tại tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật. Nhà thầu dẫn chứng, pháp luật chuyên ngành không quy định sử dụng tiêu chí lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo hiểm để đánh giá xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm, cũng như pháp luật đấu thầu không quy định tiêu chí này thuộc các tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật. Đến 16h ngày 25/4, Chủ đầu tư chưa phản hồi kiến nghị và HSMT vẫn giữ nguyên như lần thay đổi ngày 23/4.
Một số gói thầu khác phát sinh kiến nghị khi đưa ra các tiêu chí tài chính như tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm gốc; quỹ dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm với giá trị tuyệt đối không rõ cơ sở pháp lý. Đi kèm với đó là yêu cầu đối với từng thành viên liên danh hoặc thành viên đứng đầu liên danh phải đáp ứng, dẫn đến tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu. Những tiêu chí này theo các nhà thầu không phải là trọng yếu để phản ánh năng lực tài chính của nhà thầu, hoặc khả năng đáp ứng yêu cầu thực hiện gói thầu đang xét. Ví dụ, với tiêu chí tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm gốc, những doanh nghiệp có quy mô doanh thu nhỏ có thể đạt tốc độ cao hơn doanh nghiệp quy mô lớn, nhưng giá trị tuyệt đối lại thấp hơn rất nhiều. Hay quỹ dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm thì được dành để dự phòng cho các hợp đồng đã ký, các vụ việc tổn thất chưa được giải quyết trong năm tài chính, không phục vụ cho các dự án, hợp đồng bảo hiểm chưa được ký kết, do đó không liên quan đến khả năng thực hiện gói thầu đang xét.
Theo quan sát của phóng viên, việc các gói thầu bị kiến nghị khi đưa những tiêu chí nêu trên vào tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật không rõ căn cứ pháp lý hoặc không có quy định tại pháp luật chuyên ngành từng xảy ra với tần suất khá lớn, có giảm trong khoảng nửa năm trở lại đây, nhưng vẫn còn xuất hiện tại một số gói thầu. Nhiều chủ đầu tư đã sửa đổi những quy định này khi có kiến nghị. Đa số HSMT gói thầu bảo hiểm có quy mô, tính chất tương tự hoặc lớn hơn những gói thầu phát sinh kiến nghị không quy định những tiêu chí này tại tiêu chuẩn kỹ thuật.
Theo mẫu HSMT gói thầu dịch vụ phi tư vấn, việc xây dựng tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật dựa trên yêu cầu về các sản phẩm đầu ra được nêu tại Chương V, Phụ lục 10, Thông tư số 22/2024/TT-BKHĐT. Việc quy định các tiêu chí mà pháp luật quản lý ngành không yêu cầu là một trong các quy định của HSMT dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng theo quy định tại khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu.
