Gần đây xuất hiện tình trạng người có tài sản gom nhiều tài sản thành một lô để bán đấu giá, đặc biệt là đấu giá quyền sử dụng đất. Ảnh: Nhã Chi |
Thời gian qua, Bộ Tư pháp nhận được nhiều thông tin phản ánh, kiến nghị của một số tổ chức, cá nhân về các vướng mắc, sai sót trong việc thực hiện ĐGTS. Trong đó có tình trạng đặt thêm yêu cầu, điều kiện đối với người đăng ký tham gia đấu giá; cản trở người tham gia đấu giá mua, nộp hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá; nguy cơ đầu cơ, trục lợi từ việc ĐGTS theo lô.
Có một thực tế là, trong quá trình thực hiện ĐGTS, mặc dù đã có văn bản thông báo dừng nhận hồ sơ tham gia đấu giá, nhưng tổ chức đấu giá tài sản (TCĐGTS) vẫn tiếp nhận hồ sơ của một số tổ chức, cá nhân. Có trường hợp TCĐGTS không bán ngay hồ sơ cho người đăng ký tham gia đấu giá, mà yêu cầu phải xem tài sản đấu giá trước...
Bộ Tư pháp cũng được phản ánh các trường hợp TCĐGTS chỉ bán giới hạn số lượng hồ sơ đấu giá trong ngày; bán, tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá ngoài giờ hành chính, không liên tục, không đảm bảo đủ thời gian quy định nhằm cản trở, hạn chế, gây khó khăn cho người tham gia đấu giá.
Một số thông tin phản ánh tới Báo Đấu thầu thời gian qua cũng chỉ ra chiêu thức tinh vi trong việc hạn chế người tham gia đấu giá. Cụ thể, tại cuộc bán đấu giá lô vật tư thu hồi từ bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt tồn kho, trong quy chế đấu giá, TCĐGTS yêu cầu người tham gia đấu giá phải có giấy xác nhận đã xem tài sản đấu giá tại 20 địa điểm có tài sản đấu giá (nằm rải rác tại nhiều tỉnh, thành phố) chỉ trong 2 ngày làm việc. Việc thực hiện yêu cầu này là bất khả thi, trong khi pháp luật không bắt buộc người tham gia đấu giá phải đi xem tài sản mới được tham gia đấu giá.
Một phản ánh khác tới Báo Đấu thầu liên quan đến việc đặt thêm yêu cầu, điều kiện đối với người đăng ký tham gia đấu giá. Trong thông báo bán ĐGTS là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện một dự án nhà ở, TCĐGTS đưa ra các yêu cầu: người tham gia đấu giá phải đi xem tài sản và phải ký biên bản xem tài sản thì mới coi là hồ sơ hợp lệ; phải cung cấp hợp đồng tín dụng với ngân hàng hoặc tổ chức tài chính hợp pháp tại Việt Nam để thực hiện dự án... Chuyên gia về đấu giá nhận định, những yêu cầu này không phù hợp với quy định của pháp luật, gây cản trở người tham gia đấu giá.
Gần đây, ở một số địa phương còn xuất hiện tình trạng người có tài sản gom chung nhiều tài sản thành một lô tài sản để bán đấu giá, đặc biệt là đấu giá quyền sử dụng đất. Cách làm này dẫn đến tài sản bán đấu giá có giá trị lớn, không tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức có nhu cầu mua thực sự, mà hướng tới nhóm người tham gia đấu giá nhất định, tiềm ẩn nguy cơ đầu cơ, trục lợi, gây thất thoát tài sản nhà nước, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích của cá nhân, tổ chức có liên quan.
Bộ Tư pháp chỉ ra, tình trạng TCĐGTS gây khó khăn, cản trở người có nhu cầu tham gia đấu giá bằng nhiều cách thức khác nhau tiềm ẩn nguy cơ tiêu cực, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người đăng ký tham gia đấu giá, lợi ích của Nhà nước.
Do vậy, Bộ Tư pháp đề nghị UBND các tỉnh, thành phố quán triệt người có tài sản giám sát chặt chẽ quá trình tổ chức đấu giá, kịp thời có ý kiến, yêu cầu TCĐGTS tuân thủ quy định về bán, tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đông đảo người tham gia đấu giá.
Ngoài ra, không đặt thêm yêu cầu, điều kiện không có cơ sở đối với người tham gia đấu giá làm hạn chế việc đăng ký tham gia đấu giá. “Đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Tư pháp rà soát, kịp thời phát hiện các trường hợp người có tài sản, TCĐGTS đặt thêm yêu cầu, điều kiện đối với người tham gia đấu giá ngoài quy định của pháp luật để xem xét, xử lý vi phạm”, Bộ Tư pháp nhấn mạnh.
Về tình trạng gom nhiều tài sản thành một lô để bán đấu giá, Bộ Tư pháp khuyến cáo, khi phê duyệt phương án đấu giá, đặc biệt là đấu giá quyền sử dụng đất, cấp có thẩm quyền cần có phương án phù hợp, khả thi nhằm tạo điều kiện để nhiều người có đủ năng lực tham gia đấu giá nhất, qua đó phát huy được tính cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả trong ĐGTS, bảo đảm tối đa hóa lợi ích của Nhà nước.