|
| Ảnh minh họa: Internet |
Theo CNN, nền kinh tế Mỹ dường như có thể "hạ cánh mềm", trong bối cảnh lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể, tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp và Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng 3/2024.
Justin Wolfers, giáo sư tại Đại học Michigan, cho biết: "Câu chuyện lớn của năm 2023 là nền kinh tế đã mắc kẹt trong việc hạ cánh". Ông Wolfers lưu ý rằng, nền kinh tế Mỹ không chỉ phục hồi sau cuộc suy thoái nhanh nhất từ trước đến nay mà còn vượt qua những biến động lớn như xung đột tại Ukraine, cú sốc giá dầu và vô số vấn đề khác.
Dù vẫn phải đối mặt với những rủi ro và thách thức, từ cuộc chiến Israel-Hamas đến thị trường nhà ở có giá cả đắt đỏ, song theo CNN, vẫn có những lý do để lạc quan về nền kinh tế năm 2024.
Lạm phát "hạ nhiệt" nhanh chóng
Các nhà hoạch định chính sách tại Washington và giới đầu tư trên Phố Wall dự đoán, lạm phát sẽ "hạ nhiệt" sau khi đạt mức cao nhất trong 4 thập kỷ vào tháng 6/2022. Nhưng ít ai có thể dự đoán được lạm phát xuống thang nhanh đến mức nào. Tháng 11/2023, chỉ số giá tiêu dùng tăng 3,1% so với cùng kỳ năm 2022, giảm mạnh từ mức tăng 9,1% trong tháng 6/2022.
Nhà kinh tế học Ian Shepherdson gần đây đã viết trong một báo cáo rằng, tốc độ "hạ nhiệt" của lạm phát là "đáng chú ý".
Trong khi đó, Mark Zandi - Nhà kinh tế trưởng tại Moody's Analytics cho rằng, lạm phát sẽ quay trở lại gần mục tiêu 2% của Fed vào cuối năm 2024.
Sau khi tăng vọt trên 5 USD/gallon vào năm 2022, giá xăng - thành phần quan trọng trong CPI - đã giảm đáng kể vào năm 2023. GasBuddy dự báo, giá xăng trung bình hàng năm ở Mỹ sẽ giảm trở lại vào năm 2024, cho phép người tiêu dùng chi tiêu ít hơn 32 tỷ USD cho nhiên liệu so với năm 2023.
Tuyên bố chiến thắng lạm phát
Lạm phát xuống thang đến mức Fed đã phải tạm dừng các đợt tăng lãi suất quy mô lớn - vốn có nguy cơ làm chệch hướng nền kinh tế và khiến các nhà đầu tư lo lắng.
Các quan chức Fed thậm chí còn đang cân nhắc việc cắt giảm lãi suất vào năm 2024, đồng nghĩa với tuyên bố chiến thắng trong cuộc chiến chống lạm phát.
Đâu là lý do để Fed có thể cắt giảm lãi suất vào năm 2024?
Ông Mark Zandi cho rằng, Fed sẽ cắt giảm lãi suất 4 lần vào năm 2024, bắt đầu từ tháng 5. Trong khi Goldman Sachs dự báo, Fed có thể bắt đầu thực hiện cắt giảm lãi suất vào tháng 3.
Việc cắt giảm lãi suất sẽ mang lại sự giải tỏa cho doanh nghiệp nhỏ và người tiêu dùng Mỹ khi chi phí vay thế chấp, vay mua ô tô và duy trì số dư thẻ tín dụng giảm. Lãi suất thế chấp nhà ở tại Mỹ đã giảm từ gần 8% trong tháng 10 xuống còn 6,6% vào cuối năm 2023.
Năm bùng nổ của chứng khoán
Lạm phát hạ nhiệt, nỗi lo suy thoái suy thoái mờ dần và việc cắt giảm lãi suất sắp xảy ra đã thúc đẩy cố phiếu niêm yết tại Phố Wall tăng giá.
Chứng khoán Mỹ kết thúc năm 2023 đầy thành công khi Chỉ số S&P 500 tăng điểm trong 9 tuần tính đến cuối năm - chuỗi tăng dài nhất kể từ năm 2004, trong khi Chỉ số Nasdaq tăng vọt 43%.
Đúng là thị trường chứng khoán không phản ánh đầy đủ "sức khỏe" của nền kinh tế. Nhưng trong trường hợp này, sự phục hồi của thị trường chứng khoán phần lớn phản ánh sự lạc quan về nền kinh tế, lạm phát và niềm tin vào một cuộc "hạ cánh mềm".
Tỷ lệ sa thải "cực kỳ thấp"
Bất chấp việc Fed tăng lãi suất, tỷ lệ thất nghiệp chỉ ở mức 3,7%, gần mức thấp nhất trong nửa thế kỷ.
Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu vẫn ở mức thấp lịch sử - một dấu hiệu cho thấy nhiều người sử dụng lao động không muốn sa thải những công nhân mà họ có.
Nếu xu hướng này kéo dài, nó sẽ hỗ trợ chi tiêu của người tiêu dùng - động lực chính của nền kinh tế Mỹ. "Miễn là tỷ lệ sa thải vẫn ở mức tương đối thấp thì nền kinh tế sẽ ổn", ông Mark Zandi nhận xét.
Tiền lương tăng nhanh hơn giá cả
Trong phần lớn quá trình phục hồi kinh tế sau Covid-19, giá cả đã tăng nhanh hơn tiền lương, có nghĩa là tiền lương thực tế - được điều chỉnh theo lạm phát - đã giảm.
Tuy nhiên, xu hướng này đã bắt đầu thay đổi gần đây, khi tiền lương bắt kịp với lạm phát.
Các nhà kinh tế đều bày tỏ sự lạc quan rằng, tăng trưởng tiền lương thực tế sẽ được đẩy nhanh vào năm 2024.
"Với việc lạm phát vẫn ở mức thấp, thu nhập sẽ bắt kịp và vượt qua lạm phát. Mọi người sẽ bắt đầu cảm thấy tốt hơn về mọi thứ", ông Mark Zandi cho biết.
