Sẽ trình Quốc hội một số dự án luật đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Dự kiến tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025), Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu, trình Chính phủ để trình Quốc hội một số dự án luật để tiếp tục thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, cũng như chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Đây là thông tin được Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết tại Hội nghị lấy ý kiến về các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực tài chính chiều ngày 26/5.

Theo báo cáo tại Hội nghị, thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng các nghị định phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền gắn với việc thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp, Bộ Tài chính đã tập trung rà soát 24 lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ và xác định có 563 nội dung, nhiệm vụ, thẩm quyền đề xuất phân cấp, phân quyền, sắp xếp chính quyền địa phương 02 cấp thuộc 233 văn bản quy phạm pháp luật: Gồm 32 Luật; 02 Pháp lệnh; 14 Nghị quyết của Quốc hội; 84 Nghị định; 06 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 95 Thông tư của Bộ trưởng.

Trong đó, có 58 nội dung đã thực hiện tại các luật, nghị quyết đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024) và các văn bản hướng dẫn thi hành, trong đó liên quan đến các lĩnh vực: quy hoạch (09 nội dung), đầu tư (07 nội dung), quản lý sử dụng tài sản công (02 nội dung), đấu thầu (03 nội dung), ngân sách nhà nước (03 nội dung), chứng khoán (01 nội dung), dự trữ quốc gia (01 nội dung), quản lý doanh nghiệp, kinh tế tập thể, hộ kinh doanh (02 nội dung), cơ chế, chính sách đặc thù phát triển các địa phương (30 nội dung). Còn lại 505 nội dung nhiệm vụ, thẩm quyền đề xuất phân cấp, phân quyền và chính quyền 02 cấp.

Tại Hội nghị, Bộ Tài chính gửi các bộ, cơ quan ở trung ương và các địa phương về 05 Nghị định (ngoài ra còn 01 Nghị định soạn thảo theo quy trình mật) và 07 Thông tư để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền theo mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Cũng tại Hội nghị, đại diện các địa phương bày tỏ thống nhất cao với các dự thảo văn bản Bộ Tài chính xin ý kiến. Đại diện UBND TP Hà Nội thống nhất và đánh giá cao Bộ Tài chính trong thời gian rất ngắn đã dự thảo các nội dung quy định bao quát và phân định rõ nhiệm vụ, thẩm quyền của cấp huyện, cấp tỉnh, cấp xã liên quan đến lĩnh vực tài chính.

Đại diện TP Hải Phòng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, có hướng thống nhất quan điểm khi bỏ cấp huyện thì những nhiệm vụ nào ở cấp huyện chuyển về cấp xã, nguyên tắc chung là nhiệm vụ nào cấp huyện đang thực hiện thì chuyển về cấp xã, nhiệm vụ nào xã không thực hiện được mới chuyển về cấp tỉnh. Đối với vấn đề thoái vốn, địa phương kiến nghị giao thẩm quyền cho địa phương thực hiện việc sắp xếp, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Trả lời ý kiến đại biểu về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu quan điểm, không có công thức chung nào về việc chuyển nhiệm vụ này lên tỉnh, nhiệm vụ kia về xã. Hơn nữa, cách thức thực hiện tại mỗi địa phương lại khác nhau. Tuy nhiên, có thể bám vào nguyên tắc “phân cấp triệt để xuống địa phương”, “địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm”. Hai là theo tiêu chí nơi nào thực hiện dễ và hiệu quả hơn thì nơi đó sẽ thực hiện, “tỉnh làm tốt hơn thì để ở tỉnh, xã làm tốt hơn thì chuyển về xã”, Bộ trưởng nêu quan điểm.

Tương tự với câu chuyện thoái vốn DNNN, quan điểm của Bộ Tài chính là thoái vốn hay không thoái vốn phải phụ thuộc tình hình thực tiễn. Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu để tham mưu theo hướng có lĩnh vực, doanh nghiệp phải tiếp tục thoái vốn nhưng cũng có lĩnh vực, doanh nghiệp làm ăn hiệu quả, tỉ suất sinh lời cao thì nhà nước nghiên cứu, thậm chí điều chỉnh tăng vốn tại các doanh nghiệp này.

Một vấn đề nhiều địa phương quan tâm tại Hội nghị là phương án xử lý, quản lý tài sản công sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để đảm bảo hiệu quả, tránh lãng phí. Trong đó, đại diện UBND Đà Nẵng kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành địa phương tham mưu ban hành sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, các Nghị định hướng dẫn thi hành. Đồng thời, đề nghị Bộ Tài chính xem xét, sắp xếp, điều chỉnh mô hình kho bạc nhà nước đồng bộ với địa phương sau sáp nhập để tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình quản lý tài chính, ngân sách giữa các cơ quan tài chính, thuế, hải quan, kho bạc và chính quyền địa phương.

Đại diện UBND tỉnh Thái Nguyên cũng cho rằng, tới đây, nhu cầu điều chuyển tài sản dôi dư từ các địa phương sau sắp xếp, sáp nhập sẽ rất lớn. Liên quan đến nội dung trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đồng tình cho rằng, vấn đề chuyển giao quản lý tài sản công khi sáp nhập bỏ cấp trung gian, việc sử dụng tài sản công thế nào cho hiệu quả là vấn đề hết sức quan trọng. Về sắp xếp tài sản dôi dư sau sắp xếp, sáp nhập, Bộ Tài chính đã tham mưu báo cáo Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị, ưu tiên sắp xếp cho một số ngành lĩnh vực (y tế, giáo dục, xây dựng, công trình công cộng như cây xanh,…), phần còn lại sau sắp xếp, cho phép các địa phương thực hiện kêu gọi đầu tư, triển khai dự án phù hợp với quy hoạch, định hướng phát triển KTXH của địa phương. Tới đây, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu và có hướng dẫn nếu phát sinh vướng mắc từ các địa phương… Cũng theo Bộ trưởng, tới đây, khi thực hiện sáp nhập tỉnh thì hệ thống kho bạc, thuế, hải quan sẽ đều có sự điều chỉnh phù hợp với địa giới hành chính của các địa phương.

Tin cùng chuyên mục