Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT để giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu: Gói thầu số 02: Cung cấp phân bón phục vụ Kế hoạch phát triển sản xuất lúa Japonica và lúa chất lượng cao hàng hóa theo tiêu chuẩn xuất khẩu giai đoạn 2021 - 2025 (năm 2024)
Bên mời thầu: Trung tâm Phát triển nông nghiệp Hà Nội
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu:
| 1. Yêu cầu kỹ thuật của hàng hóa |
||
| Yêu cầu khác |
Có Quyết định công nhận lưu hành và Thông báo tiếp nhận hợp quy của cơ quan quản lý nhà nước về phân bón đối với các loại: Đạm urê; Supe lân; Kaliclorua; phân hữu cơ sinh học; phân hữu cơ vi sinh. |
Đạt |
| 4. Uy tín của nhà thầu |
||
| Nghĩa vụ thuế |
Có xác nhận của cơ quan thuế về việc không nợ thuế đến hết năm 2023. |
Đạt |
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Ngày 11/3/2024, Nhà thầu có văn bản đề nghị Bên mời thầu làm rõ tiêu chí tại điểm 1 và điểm 4 Mục 3 Chương III của HSMT.
Nhà thầu cho rằng, việc HSMT yêu cầu phải nộp cùng HSDT tài liệu xác nhận của cơ quan thuế về việc không nợ thuế đến hết năm 2023 là trái với quy định của pháp luật về đấu thầu hiện hành, không căn cứ vào Mẫu số 04 HSMT mua sắm hàng hoá qua mạng, một giai đoạn hai túi hồ sơ ban hành kèm theo Thông tư số 01/2024/TT-BKHĐT. Theo hướng dẫn tại Mẫu số 04 thì với các gói thầu đóng thầu trước ngày 31/3/2024, nhà thầu phải chứng minh đã thực hiện nghĩa vụ kê khai thuế và nộp thuế của năm 2022.
Về yêu cầu “Có Quyết định công nhận lưu hành và Thông báo tiếp nhận hợp quy của cơ quan quản lý nhà nước về phân bón đối với các loại: Đạm Urê, Supe Lân, Kliclorua; phân hữu cơ sinh học; phân hữu cơ vi sinh”, Nhà thầu cho rằng, về bản chất, các loại phân bón này đều là những hàng hoá thông dụng có sẵn trên thị trường, có thể mua bán ở bất cứ cửa hàng hoặc đại lý kinh doanh.
Việc HSMT yêu cầu Nhà thầu tham dự phải có quyết định công nhận lưu hành và thông báo tiếp nhận hợp quy của cơ quan quản lý nhà nước về phân bón đối với các loại phân bón nêu trên làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Vì vậy, Nhà thầu đề nghị Bên nhà thầu sửa đổi, huỷ bỏ tiêu chí trên.
Dẫn chiếu quy định của pháp luật, bình luận, phân tích của chuyên gia:
Một chuyên gia về đấu thầu cho rằng, trường hợp các loại giấy tờ này là bắt buộc phải có theo quy định của pháp luật chuyên ngành, thì tại thời điểm thương thảo hợp đồng hoặc sau khi có quyết định trúng thầu, nhà thầu xuất trình các loại giấy tờ này để chứng minh là được. Trong HSDT, nhà thầu chỉ cần làm cam kết các hàng hóa mình cung cấp đúng số lượng và bảo đảm chất lượng theo yêu cầu của HSMT. Trong quá trình đánh giá HSDT, bên mời thầu, chủ đầu tư không được loại nhà thầu vì không đáp ứng các yêu cầu, tiêu chí làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 12/3/2024, Bên mời thầu có văn trả lời yêu cầu làm rõ của Nhà thầu.
Đối với yêu cầu “Xác nhận của cơ quan thuế về việc không nợ thuế đến hết năm 2023”, Bên mời thầu cho biết đã tiến hành sửa đổi HSMT.
Đối với yêu cầu có “Quyết định công nhận lưu hành và Thông báo tiếp nhận hợp quy của cơ quan quản lý nhà nước về phân bón đối với các loại: Đạm urê, supe lân, kliclorua; phân hữu cơ sinh học; phân hữu cơ vi sinh”, Bên mời thầu đưa ra các căn cứ pháp lý để đưa yêu cầu trên vào trong HSMT. Cụ thể, Bên mời thầu cho biết, theo khoản 1 Điều 36 Luật Trồng trọt 2018: “Phân bón là hàng hóa kinh doanh có điều kiện và phải được cấp quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam, trừ phân bón hữu cơ được sản xuất để sử dụng không vì mục đích thương mại, phân bón được nhập khẩu quy định tại khoản 2 Điều 44 của Luật này; phân bón được sản xuất để xuất khẩu theo hợp đồng với tổ chức, cá nhân nước ngoài".
Điểm a khoản 1 và điểm b khoản 2 Điều 42 Luật Trồng trọt năm 2018 quy định: “Tổ chức, cá nhân buôn bán phân bón phải có Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán phân bón; trường hợp buôn bán phân bón do mình sản xuất thì không phải có Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán phân bón. Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán phân bón bao gồm: Có đầy đủ hồ sơ, giấy tờ truy xuất nguồn gốc phân bón theo quy định”.
Như vậy, để có đầy đủ hồ sơ, giấy tờ truy xuất nguồn gốc phân bón thì cần thiết phải có Quyết định công nhận lưu hành và Thông báo tiếp nhận hợp quy. Mặt khác, Gói thầu số 02 Cung cấp phân bón phục vụ Kế hoạch phát triển sản xuất lúa Japonica và lúa chất lượng cao hàng hóa theo tiêu chuẩn xuất khẩu giai đoạn 2021 - 2025 (năm 2024) là gói thầu nhằm lựa chọn nhà thầu uy tín để cung cấp phân bón hỗ trợ cho nông dân thực hiện sản xuất lúa Japonica và lúa chất lượng cao an toàn, VietGAP, hữu cơ...
Hiện nay có rất nhiều mặt hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ; thậm chí có hàng giả, hàng nhái trên thị trường. Để đảm bảo nhà thầu cung cấp hàng hoá được lấy từ nhà sản xuất, cơ sở, đại lý uy tín thì Quyết định công nhận lưu hành và Thông báo tiếp nhận hợp quy là các tài liệu chứng minh về tính hợp pháp của hàng hóa lưu thông trên thị trường.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 12/3/2024, Trung tâm Phát triển nông nghiệp Hà Nội có văn bản sửa đổi HSMT của Gói thầu.
Ngày 21/3/2024, Chủ đầu tư thông báo huỷ mời thầu với lý do điều chỉnh phương thức lựa chọn nhà thầu từ một giai đoạn hai túi hồ sơ sang một giai đoạn một túi hồ sơ.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải ngày 20/6/2024 nêu các tiêu chí về tài chính, giấy phép bán hàng, giấy xác nhận có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình.
1. Gói thầu: Vận chuyển mủ đông nguyên liệu đi chế biến tại Nhà máy chế biến Sơn La
Dự toán: Vận chuyển mủ đông nguyên liệu đi chế biến tại Nhà máy chế biến Sơn La
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Cao su Lai Châu II
Tại Chương III của HSMT yêu cầu Uy tín của nhà thầu thông qua việc thực hiện các hợp đồng tương tự trước đó trong vòng 3 năm:
Nhà thầu có xác nhận của cơ quan thuế và bảo hiểm xã hội xác nhận không nợ đọng thuế và bảo hiểm đến hết năm 2023.
2. Gói thầu số 02
Dự toán Mua sắm xe ô tô phục vụ công tác chung trang bị cho Đồn Biên phòng thuộc Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Điện Biên
Bên mời thầu: Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên
Tại Chương III của HSMT yêu cầu Uy tín của nhà thầu:
Có văn bản xác nhận của cơ quan quản lý thuế về việc đã hoàn thành hoặc không nợ đọng thuế đến hết năm 2023 hoặc đến hết quý I hoặc đến hết tháng 5/2024;
Có văn bản xác nhận của cơ quan bảo hiểm xã hội về việc đã hoàn thành hoặc không nợ đọng bảo hiểm tính đến hết năm 2023 hoặc đến hết quý I hoặc đến hết tháng 5/2024.
3. Gói thầu số 5: Mua sắm trang thiết bị dạy học cho Trường THPT Võ Văn Tần
Dự án Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu, thiết bị phòng chức năng cho các trường phổ thông năm 2023
Bên mời thầu: Sở Giáo dục và Đào tạo Long An
Tại Chương III của HSMT yêu cầu Uy tín của nhà thầu: Nộp thuế đầy đủ theo quy định (đã được cơ quan thuế xác nhận).
4. Gói thầu TB-01: Cung cấp, lắp đặt thiết bị
Dự toán Mua sắm, lắp đặt trang thiết bị phòng tập thể lực Lữ đoàn bộ/Lữ đoàn 144/BTTM
Bên mời thầu: Lữ đoàn 144 - Bộ Tổng Tham mưu
Tại Chương III của HSMT yêu cầu Tình hình thực hiện nghĩa vụ nộp thuế của nhà thầu: Có văn bản xác nhận không còn nợ đọng thuế của cơ quan thuế quản lý được công chứng bởi các cơ quan nhà nước kèm theo.
5. Gói thầu số 05: Thi công xây dựng và mua sắm doanh cụ
Dự án thành phần số 04 thuộc Dự án Xây dựng, cải tạo cơ sở tạm giữ thuộc các đồn Biên phòng vùng sâu, vùng xa/Bộ đội Biên phòng
Bên mời thầu: Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang
Tại Chương III của HSMT yêu cầu Uy tín của nhà thầu:
Nhà thầu có văn bản xác nhận không còn nợ đọng thuế của cơ quan thuế quản lý hoặc văn bản xác nhận việc thực hiện nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước đến hết quý I/2024 (31/03/2024) kèm theo.
6. Gói số 3: Truyền dẫn phát sóng kênh BTV1 chuẩn HD trên hạ tầng truyền hình kỹ thuật số mặt đất, mạng đơn tần, chuẩn DVB - T2 tại khu vực Nam Bộ
Dự toán Mua sắm đưa sóng truyền hình kênh BTV1 lên các hệ thống truyền dẫn ra phạm vi ngoài tỉnh năm 2024
Bên mời thầu: Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Dương
Tại Chương V của HSMT yêu cầu nhà thầu có Giấy phép cung cấp dịch vụ viễn thông còn hiệu lực.
7. Gói thầu: Xây dựng, lắp đặt hệ thống PCCC, tăng áp hút khói, mạng máy tính, giám sát an ninh, điều hòa không khí
Dự án Trụ sở Bảo hiểm Xã hội tỉnh Thái Bình
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư và xây dựng ngành Bảo hiểm xã hội
Tại Chương III của HSMT yêu cầu Mức độ đáp ứng yêu cầu của các vật tư, thiết bị chính:
Hợp đồng nguyên tắc hoặc biên bản thoả thuận với đơn vị cung cấp cho tất cả các thiết bị được quy định trong Chương V của HSMT (kèm theo Giấy đăng ký kinh doanh của đơn vị cung cấp thể hiện ngành nghề được phép kinh doanh vật tư, thiết bị cung cấp cho gói thầu).
