Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu Nâng cấp, sửa chữa Nghĩa trang liệt sĩ huyện Mỏ Cày Nam
Lĩnh vực: Xây lắp
Bên mời thầu: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre
Chủ đầu tư: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trình: Trình độ đại học trở lên chuyên ngành xây dựng dân dụng và công nghiệp hoặc hạ tầng kỹ thuật trở lên; có Chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trình, Giấy chứng nhận hoặc Chứng chỉ tham gia lớp tập huấn an toàn lao động, vệ sinh lao động; Chứng chỉ hành nghề giám sát công tác xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật, hạng III trở lên còn hiệu lực.
Cán bộ phụ trách an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy, có thể bố trí kiêm nhiệm: Trình độ đại học trở lên chuyên ngành kỹ sư bảo hộ lao động hoặc công nghệ kỹ thuật xây dựng trở lên; có Chứng nhận huấn luyện an toàn lao động, Chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy còn hiệu lực.
Tại điểm 5.2 Biện pháp đảm bảo quản lý chất lượng thuộc Mục 3 Chương III của HSMT yêu cầu: (Nhà thầu) Có hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật.
Tại điểm 7.2. Uy tín của nhà thầuthuộc Mục 3 Chương III của HSMT yêu cầu:
Uy tín của nhà thầu thông qua việc thực hiện các hợp đồng tương tự trước đó từ năm 2021 đến thời điểm đóng thầu: Có xác nhận của chủ đầu tư chứng minh nhà thầu có uy tín trong việc thi công xây dựng 02 công trình có quy mô, tính chất tương tự gói thầu này đảm bảo chất lượng và thi công đúng tiến độ từ năm 2021 đến thời điểm đóng thầu.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về yêu cầu nhân sự chủ chốt, Nhà thầu yêu cầu Bên mời thầu làm rõ vị trí Chỉ huy trưởng công trình phải có Chứng chỉ an toàn lao động, vệ sinh môi trường và Chứng chỉ bồi dưỡng Chỉ huy trưởng. Nhà thầu cho biết, theo quy định tại Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng, điều kiện hành nghề đối với chỉ huy trưởng công trường hạng III: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng III hoặc đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp III hoặc 02 công trình từ cấp IV cùng lĩnh vực trở lên.
Về yêu cầu đối với vị trí Cán bộ phụ trách an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy (PCCC), Nhà thầu cho biết, các đối tượng cần tham gia lớp huấn luyện nghiệp vụ PCCC và cấp giấy chứng nhận được quy định tại Điều 16 Thông tư số 66/2014/TT-BCA quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định số 79/2014/NĐ-CP ngày 31/7/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng cháy và Chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và Chữa cháy. Ngoài ra, Nhà thầu cho rằng Dự án này không thuộc phạm vi phải có chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ PCCC.
Về yêu cầu Biện pháp đảm bảo quản lý chất lượng, Nhà thầu đề nghị làm rõ căn cứ điều khoản chuyên ngành nào HSMT yêu cầu nhà thầu cung cấp chứng chỉ hệ thống quản lý chất lượng. “Gói thầu thuộc công trình hạ tầng kỹ thuật thì hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng có phù hợp theo yêu cầu của HSMT không?”, Nhà thầu đặt câu hỏi.
Về uy tín của nhà thầu, tại điểm 7.2 Mục 3 thuộc Chương III của HSMT yêu cầu: “Có xác nhận của chủ đầu tư chứng minh nhà thầu có uy tín trong việc thi công xây dựng 02 công trình có quy mô, tính chất tương tự Gói thầu này đảm bảo chất lượng và thi công đúng tiến độ từ năm 2021 đến thời điểm đóng thầu”. Trong khi đó, tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT cũng đã yêu cầu nhà thầu cung cấp 02 hợp đồng thi công xây lắp có quy mô, tính chất tương tự và được nghiệm thu bởi chủ đầu tư (đã đủ tính pháp lý công nhận công trình, dự án của nhà thầu hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng như hợp đồng đã ký). Vậy HSMT yêu cầu chứng minh uy tín của nhà thầu bằng việc “có xác nhận của chủ đầu tư” là có cần thiết không và có cản trở các nhà thầu tham dự hay không?
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Phúc đáp kiến nghị của Nhà thầu, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre cho biết điều chỉnh nội dung liên quan đến một số vị trí nhân sự chủ chốt. Cụ thể, bỏ yêu cầu Chứng chỉ bồi dưỡng chỉ huy trưởng đối vị trí Chỉ huy trưởng công trường và Chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ PCCC đối với cán bộ an toàn lao động.
Về yêu cầu Hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật, Bên mời thầu cho biết, yêu cầu này được đưa ra căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 13 (Trách nhiệm của nhà thầu thi công xây dựng) Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng. Mặc dù Gói thầu chỉ bao gồm hạng mục thi công nhỏ nhưng nằm trong một công trình lớn có tính chất quan trọng cần phải có tính thẩm mỹ và chất lượng cao và bền vững. Do vậy, Bên mời thầu yêu cầu về hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật nhằm lựa chọn được nhà thầu có hệ thống quản lý chất lượng là không trái với quy định của pháp luật.
Về uy tín của nhà thầu quy định tại điểm 7.2 Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT, theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre, yêu cầu này nhằm chứng minh uy tín của nhà thầu trong quá trình thực hiện thi công công trình cũng như trong quá trình bảo hành và trách nhiệm của nhà thầu gắn liền với thời gian sử dụng công trình. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bến Tre, chất lượng công trình rất được quan tâm và chú trọng, nên việc xác nhận uy tín của nhà thầu là nhằm mục đích lựa chọn được nhà thầu có đầy đủ năng lực, uy tín, có trách nhiệm trong quá trình thực hiện hợp đồng và sau khi công trình được nghiệm thu đưa vào sử dụng là rất cần thiết.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 23/8/2024, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre phê duyệt HSMT điều chỉnh và đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Gói thầu được gia hạn thời điểm đóng thầu 2 lần, lần 1 từ ngày 19/8/2024 sang ngày 22/8/2024; lần 2 từ ngày 22/8 sang ngày 30/8/2024 với lý do điều chỉnh HSMT.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 12/11/2024 nêu các tiêu chí về nhân sự có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình:
1. Gói thầu số 01 Thi công xây dựng
Dự án Xây dựng mới và mua sắm thiết bị hội trường xã Vĩnh Thuận; sửa chữa và mua sắm thiết bị Nhà công vụ Huyện ủy Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận; xây dựng mới và mua sắm thiết bị nhà ăn xã An Minh Bắc, huyện U Minh Thượng
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Thương mại Kiểm định Thiên Phát Kiên Giang
Chủ đầu tư: Văn phòng Tỉnh ủy Kiên Giang
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trường.
2. Gói thầu Xây dựng
Dự án Duy tu, sửa chữa Trường Tiểu học Phú Điền tại xã Phú Điền
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Thiết kế nội thất xây dựng Tùng Lâm
Chủ đầu tư: Trường Tiểu học Phú Điền (xã Phú Điền, huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai)
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trường.
3. Gói thầu Thi công sửa chữa, xây dựng tường rào bảo vệ doanh trại Tiểu đoàn 2/E25
Dự án Sửa chữa, xây dựng tường rào bảo vệ doanh trại Tiểu đoàn 2/E25
Bên mời thầu: Trung đoàn Cảnh sát Cơ động 25
Chủ đầu tư: Trung đoàn Cảnh sát Cơ động 25
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận qua lớp bồi dưỡng chỉ huy trưởng.
4. Gói thầu Thi công sửa chữa Công viên Bến Tre
Dự toán Công trình sửa chữa Công viên Bến Tre
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn thiết kế xây dựng Gia Bảo
Chủ đầu tư: Phòng Quản lý đô thị thành phố Bến Tre
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ hoặc chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trường.
5. Gói thầu số 05 Thi công xây dựng công trình
Dự án Cải tạo, nâng cấp khuôn viên, cổng, tường rào, sân vườn Trường Mầm non Khải Xuân, huyện Thanh Ba
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Đầu tư và Tư vấn Phương Đông
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Thanh Ba (tỉnh Phú Thọ)
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận qua lớp bồi dưỡng chỉ huy trưởng.
6. Gói thầu số 07 Thi công xây dựng công trình
Dự án Xây dựng phòng học bộ môn và phòng học hỗ trợ học tập tại Trường Tiểu học Mạn Lạn, xã Mạn Lạn, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Đầu tư và Tư vấn Phương Đông
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Thanh Ba (tỉnh Phú Thọ)
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận qua lớp bồi dưỡng chỉ huy trưởng.
7. Gói thầu Thuê đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc cây xanh tại Viện Tim
Dự toán Thuê đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc cây xanh tại Viện Tim
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn đầu tư phát triển xây dựng Hoàng Quân
Chủ đầu tư: Viện Tim Thành phố Hồ Chí Minh
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng/Cán bộ giám sát và quản lý: Có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ Chỉ huy trưởng.
8. Gói thầu số 1 Xây lắp
Dự án Sửa chữa cơ sở vật chất Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Long Thành
Bên mời thầu: Công ty TNHH Xây dựng công trình 360
Chủ đầu tư: Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai)
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ hành nghề thi công phòng cháy chữa cháy còn hiệu lực; có chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trình tối thiểu 1 năm tính từ thời điểm đóng thầu.
9. Gói thầu Thi công xây dựng công trình
Dự án Sửa chữa mặt ngoài nhà trụ sở Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật
Bên mời thầu: Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật
Chủ đầu tư: Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn cứu hộ.
10. Gói thầu số 09 Xây dựng mới
Dự án Trường Tiểu học Tân Phú 2 (Điểm chính)
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Thanh Bình
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Thanh Bình (tỉnh Đồng Tháp)
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ hành nghề giám sát về phòng cháy chữa cháy (còn hiệu lực) được chứng thực (chứng chỉ này do Cục trưởng Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ cấp).
11. Gói thầu số 127 Thi công xây dựng, mua sắm và lắp đặt thiết bị thuộc Dự án Cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia tỉnh Yên Bái giai đoạn 2014 - 2025 (Hạng mục: Xây dựng công trình điện xã An Lương, huyện Văn Chấn)
Dự án Cấp điện nông thôn từ điện lưới quốc gia tỉnh Yên Bái giai đoạn 2014 - 2025)
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn xây dựng 366
Chủ đầu tư: Sở Công Thương tỉnh Yên Bái
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ hành nghề giám sát công trình xây dựng đường dây và trạm biến áp còn hiệu lực.
III. Dẫn chiếu quy định của pháp luật:
1. Theo điểm b khoản 4 Điều 67 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng, chuyên môn phù hợp khi xét cấp chứng chỉ hành nghề hoạt giám sát thi công xây dựng:
Giám sát công tác lắp đặt thiết bị vào công trình: Chuyên môn được đào tạo thuộc một trong các chuyên ngành về điện, cơ khí, thông gió - cấp thoát nhiệt, cấp - thoát nước, chuyên ngành kỹ thuật có liên quan đến lắp đặt thiết bị công trình.
2. Theo khoản 1 Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP, cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đáp ứng các điều kiện tương ứng với các hạng như sau:
a) Hạng I: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng I hoặc đã làm chỉ huy trưởng công trường phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp I hoặc 02 công trình từ cấp II cùng lĩnh vực trở lên;
b) Hạng II: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng II hoặc đã làm chỉ huy trưởng công trường phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp II hoặc 02 công trình từ cấp III cùng lĩnh vực trở lên;
c) Hạng III: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng III hoặc đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp III hoặc 02 công trình từ cấp IV cùng lĩnh vực trở lên.
3. Theo Phụ lục 8 ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, một số quy định của E-HSMT dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng theo quy định tại khoản 3 Điều 44 của Luật Đấu thầu gồm:
Quy định các tiêu chí mà pháp luật quản lý ngành không yêu cầu như: giấy phép hành nghề, giấy xác nhận đối tác và các yêu cầu về chứng chỉ, chứng nhận mà pháp luật quản lý ngành không quy định (Ví dụ: gói thầu chỉnh lý tài liệu yêu cầu nhân sự phải là lưu trữ viên hoặc lưu trữ viên chính).
