Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu số 06A Thi công xây dựng hệ thống điện chiếu sáng
Dự án Xây dựng đường vành đai thành phố Đà Lạt và cơ sở hạ tầng các khu dân cư
Bên mời thầu: Ban Quản lý bảo trì đường bộ
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu:
Trường hợp gói thầu chỉ bao gồm 01 công trình độc lập: Từ ngày 01 tháng 01 năm 2020 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành tối thiểu 2 công trình có: loại kết cấu: công trình hạ tầng kỹ thuật lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, cấp: III, trong đó ít nhất một công trình có giá trị là (V) 21.790.065.706 VND và tổng giá trị của tất cả các công trình >= 43.580.131.412 VND, với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ.
Tại mục E-CDNT 10.8, Chương II Bảng dữ liệu, HSMT yêu cầu: Chứng chỉ năng lực hoạt động thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ hạng III trở lên.
Tại hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công: Bộ đèn chiếu sáng Led 140W và đèn pha Led 240W thể hiện rõ về mẫu mã, hình dáng, kích thước, thông số bộ đèn, trên thân đèn phải có tên đèn và logo đúc nổi chính hãng của nhà sản xuất.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự, Nhà thầu cho biết, Mẫu số 01B ban hành kèm theo Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT ngày 31/5/2022 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định, giá trị hợp đồng tương tự thông thường bằng khoảng 50% giá trị công việc xây lắp của công trình thuộc gói thầu đang xét. Tuy nhiên, HSMT đang quy định giá trị hợp đồng tương tự bằng 100% giá trị Gói thầu.
Về chứng chỉ năng lực hoạt động thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ, Nhà thầu cho biết, căn cứ điểm đ khoản 3 Điều 83 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP ngày 3/3/2021 của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng, tổ chức không yêu cầu phải có chứng chỉ năng lực theo quy định của Nghị định này khi tham gia hoạt động xây dựng đối với công trình cấp IV, công viên cây xanh, công trình chiếu sáng công cộng.
Nhà thầu cho biết thêm, căn cứ Phụ lục VII Lĩnh vực và phạm vi hoạt động xây dựng của chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng ban hành kèm theo Nghị định số 15/2021/NĐ-CP thì không có lĩnh vực hoạt động xây dựng nào của công trình chiếu sáng công cộng. Như vậy, các tổ chức tham gia thực hiện công trình chiếu sáng công cộng không phải cung cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng.
Về đặc tính của bộ đèn chiếu sáng Led 140W và đèn pha Led 240W mô tả trong hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, Nhà thầu cho rằng, chỉ duy nhất có một nhà sản xuất đáp ứng là Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại và Xây dựng Thiên Minh. Nhà thầu khẳng định HSMT đang vi phạm quy định về cạnh tranh trong đấu thầu khi đưa ra các đặc tính kỹ thuật, tiêu chuẩn mang tính cá biệt hóa mà không phải là đặc tính cơ bản của sản phẩm. Theo đó, Nhà thầu kiến nghị Bên mời thầu “nới” rộng tiêu chí đáp ứng theo hướng chấp nhận các sản phẩm đáp ứng các thông số trong thiết kế bản vẽ thi công được duyệt, nhưng khác về kiểu dáng, kích thước.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 13/11/2023, Ban Quản lý bảo trì đường bộ có văn bản trả lời làm rõ HSMT theo yêu cầu của Nhà thầu. Trong văn bản, Bên mời thầu cho biết, thông số kỹ thuật của các bộ đèn chiếu sáng đã được Sở Xây dựng Lâm Đồng thẩm định và được Sở Giao thông vận tải Lâm Đồng phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng hạng mục lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 6/11/2023, Sở Giao thông vận tải Lâm Đồng đã phê duyệt HSMT sửa đổi Gói thầu số 06A Thi công xây dựng hệ thống điện chiếu sáng thuộc Dự án Xây dựng đường vành đai thành phố Đà Lạt và cơ sở hạ tầng các khu dân cư.
Ngày 13/11/2023, Bên mời thầu đăng tải lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia quyết định điều chỉnh HSMT. Theo đó, HSMT lược bỏ một số yêu cầu bị phản ánh, bao gồm: chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ hạng III trở lên; danh sách 15 công nhân tại mục đánh giá nhân sự chủ chốt; đồng thời điều chỉnh giá trị hợp đồng tương tự từ 100% giá trị Gói thầu (21,79 tỷ VND) thành 50% giá trị Gói thầu (10,895 tỷ VND). Tuy nhiên, Bên mời thầu bảo lưu thông số kỹ thuật của các bộ đèn chiếu sáng với lý do các thông số này đã được các sở, ngành chức năng thẩm định, phê duyệt.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 18/11/2024 nêu các tiêu chí về hợp đồng tương tự, chứng chỉ có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình:
1. Gói thầu XL-01 Xây dựng tường rào Lữ đoàn 83
Dự án Tường rào bảo vệ đất quốc phòng chống lấn chiếm Lữ đoàn 83
Bên mời thầu: Lữ đoàn Công binh 83 - Quân chủng Hải quân
Chủ đầu tư: Lữ đoàn Công binh 83 - Quân chủng Hải quân
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Trường hợp gói thầu chỉ bao gồm 01 công trình độc lập (ví dụ công trình A): Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 01 công trình có: loại kết cấu: Phá dỡ công tường rào cũ, xây mới tường rào, lắp đặt lưới thép gai, cấp IV, có giá trị là 5.860.000.000 VND.
Trong khi Gói thầu có giá là 5.860.000.000 VND.
2. Gói thầu số 9 Xây lắp và cung cấp, lắp đặt thiết bị
Dự án Sửa chữa, cải tạo hệ thống âm thanh, ánh sáng trên tuyến phố đi bộ thị xã Duy Tiên, bổ sung đèn Led trang trí trên một số tuyến đường qua trung tâm hành chính các phường nội thị và bổ sung thiết bị phòng họp, nhà ăn UBND thị xã
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thị xã Duy Tiên
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thị xã Duy Tiên (tỉnh Hà Nam)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT tài liệu chứng minh năng lực hoạt động xây dựng của nhà thầu đáp ứng theo quy định tại Điều 83 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP ngày 03/3/2021 của Chính phủ được sửa đổi, bổ sung tại Điều 12 Nghị định số 35/2023/NĐ-CP ngày 20/6/2023.
3. Gói thầu số 5 Toàn bộ chi phí xây lắp
Dự án Trồng và chăm sóc cây xanh, cảnh quan trên địa bàn huyện
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Xây dựng Phú Lộc Phát
Chủ đầu tư: Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện A Lưới (tỉnh Thừa Thiên Huế)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng hạng III trở lên, lĩnh vực thi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật (bản chính hoặc bản sao có chứng thực).
4. Gói thầu số 05
Dự án Hệ thống chiếu sáng công cộng tuyến đường vòng qua cống Đá Bạc (bờ Nam), ấp Kinh Hòn, xã Khánh Bình Tây
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn và Dịch vụ Gia Hân
Chủ đầu tư: UBND xã Khánh Bình Tây (huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT bản chụp được chứng thực chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng của tổ chức để chứng minh hoặc giấy xác nhận, thông báo đủ điều kiện cấp chứng chỉ (đang chờ cấp chứng chỉ của Bộ Xây dựng hoặc Sở Xây dựng) về năng lực hoạt động xây dựng theo yêu cầu và phải cung cấp chứng chỉ cho Chủ đầu tư khi thương thảo hợp đồng.
5. Gói thầu Lắp đặt thiết bị, thi công xây dựng
Dự án Lắp hệ thống chiếu sáng đoạn từ cầu Ba Ngàn đến cầu Kênh Đứng thuộc Đường tỉnh 927C (chiều dài khoảng 2.633m)
Bên mời thầu: Ban An toàn giao thông tỉnh Hậu Giang
Chủ đầu tư: Ban An toàn giao thông tỉnh Hậu Giang
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng phù hợp với Gói thầu.
6. Gói thầu số 01 Toàn bộ phần xây lắp
Dự án Sửa chữa hệ thống điện chiếu sáng trên các tuyến đường bộ năm 2024
Bên mời thầu: Sở Giao thông vận tải tỉnh Bắc Ninh
Chủ đầu tư: Sở Giao thông vận tải tỉnh Bắc Ninh
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT chứng chỉ năng lực hoạt động thi công công tác xây dựng công trình giao thông đường bộ, hạ tầng kỹ thuật của tổ chức đạt hạng III trở lên.
7. Gói thầu Thi công sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống PCCC điểm kho Quỳnh Hải - Chi cục DTNN Hưng Hà - Cục DTNN khu vực Thái Bình
Dự toán Sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống PCCC điểm kho Quỳnh Hải - Chi cục DTNN Hưng Hà - Cục DTNN khu vực Thái Bình
Bên mời thầu: Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Thái Bình
Chủ đầu tư: Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Thái Bình
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng thi công xây dựng công trình dân dụng, công trình công nghiệp hoặc công trình hạ tầng kỹ thuật hạng ≥ IV do cơ quan có thẩm quyền cấp.
8. Gói thầu số 03 Thi công xây dựng công trình và lắp đặt thiết bị
Dự án Lắp đặt bổ sung thiết bị hệ thống phòng cháy chữa cháy đối với các công trình thụ hưởng ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Ngô Quyền
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ngô Quyền
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ngô Quyền (TP. Hải Phòng)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng lĩnh vực công tác xây dựng công trình dân dụng hạng III còn hiệu lực (thi công hạng mục bể nước và nhà trạm bơm PCCC).
9. Gói thầu Thi công xây dựng công trình trồng cây xanh trên địa bàn thị trấn Đầm Dơi và đô thị Tân Thuận
Dự án Trồng cây xanh trên địa bàn thị trấn Đầm Dơi và đô thị Tân Thuận
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư xây dựng Hợp Nhất
Chủ đầu tư: Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Đầm Dơi (tỉnh Cà Mau)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng của nhà thầu phù hợp với loại công trình hạ tầng kỹ thuật cấp IV của Gói thầu.
10. Gói thầu Thi công xây lắp và mua bảo hiểm công trình
Dự án Ngầm hóa mạng viễn thông tuyến Phạm Thế Hiển (từ cầu Nhị Thiên Đường đến cầu Bà Tàng ) do FPT làm chủ đầu tư (hạng mục: Hạ ngầm cáp)
Bên mời thầu: Chi nhánh Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam - Viễn thông Thành phố Hồ Chí Minh
Chủ đầu tư: Chi nhánh Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam - Viễn thông Thành phố Hồ Chí Minh
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT bản scan chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng của tổ chức, trong đó phạm vi hoạt động xây dựng phù hợp với loại, cấp công trình và công việc xây dựng của Gói thầu.
III. Dẫn chiếu quy định pháp luật liên quan:
1. Theo Mẫu số 3A Hồ sơ mời thầu xây lắp qua mạng một giai đoạn một túi hồ sơ ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, hợp đồng thi công xây lắp tương tự có giá trị thông thường khoảng 50% giá trị công việc xây lắp của công trình thuộc gói thầu đang xét (công trình A). Đối với các công việc đặc thù hoặc ở các địa phương mà năng lực của nhà thầu trên địa bàn còn hạn chế, có thể yêu cầu giá trị trong khoảng 40% - 50% giá trị công việc xây lắp của công trình A.
2. Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng và Nghị định số 35/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng quy định:
Tổ chức không yêu cầu phải có chứng chỉ năng lực khi tham gia các công việc sau:
“b) Thiết kế, giám sát, thi công về phòng cháy chữa cháy theo pháp luật về phòng cháy, chữa cháy;
c) Thiết kế, giám sát, thi công hệ thống thông tin liên lạc, viễn thông trong công trình;
d) Thiết kế, giám sát, thi công công tác hoàn thiện công trình xây dựng như trát, ốp lát, sơn, lắp đặt cửa và các công việc tương tự khác không ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực của công trình; giám sát, thi công nội thất công trình;
đ) Tham gia hoạt động xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ quy định tại điểm b khoản 7 Điều 79 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13; công viên cây xanh, công trình chiếu sáng công cộng; đường cáp truyền dẫn tín hiệu viễn thông; dự án chỉ có các công trình nêu tại điểm này.”
