Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu số 1 Mua sắm trang thiết bị Phòng thí nghiệm năm 2024
Dự ánMua sắm tài sản đợt 1 năm 2024 của Chi cục Thú y vùng III
Bên mời thầu: Chi cục Thú y vùng III
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 1 Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu:
Tủ ấm thể tích 165L: Model: MCO-170ACL-PE; Hãng sản xuất: PHCbi - Nhật Bản;
Bể ổn định nhiệt: Model: PURA 22; Hãng sản xuất: Julabo - Đức;
Tủ an toàn sinh học cấp II: Model: AC2-4E8; Hãng sản xuất: Esco - Singapore;
Tủ lạnh âm đứng âm 30 độ C: Model: MDF-MU339-PE; Hãng sản xuất: PHCbi - Nhật Bản;
Máy li tâm lạnh đa năng: Model: 5430R; Hãng sản xuất: Eppendoft - Đức;
Máy tách chiết AND/ARN tự động 48 mẫu: Model: Maelstrom4810; Hãng sản xuất: Tanbead - Đài Loan;
Tủ thao tác PCR: Model: PCR-4A1; Hãng sản xuất: Esco - Singapore;
Máy trộn: Model: Vortex 3; Hãng sản xuất: IKA - Đức.
Tại Mục CDNT 16.2, HSMT yêu cầu: Giấy phép hoặc Giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc Giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương đối với các thiết bị kể trên.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Nhà thầu cho rằng, quy định thông số kỹ thuật trong HSMT mang tính định hướng, thông số mô tả hàng hóa quá chi tiết, giống hoàn toàn 100% model, hãng sản xuất cụ thể. Nhà thầu khẳng định, không thể có thiết bị của hãng sản xuất nào khác đáp ứng thông số kỹ thuật theo yêu cầu trong HSMT, ngoài các hãng sản xuất nêu trên.
HSMT quy định nhà thầu tham dự phải “cung cấp giấy phép bán hàng”, theo nhà thầu, chỉ có nhà thầu xin được giấy phép bán hàng của các hãng sản xuất trên thì mới đáp ứng yêu cầu. Bên mời thầu đã sử dụng quy cách, thông số kỹ thuật mang tính định hướng, ưu ái cho các thương hiệu cụ thể là thể hiện rõ việc cài khóa, ưu ái nhà thầu, là vi phạm pháp luật, đi ngược và trái với các quy định trong công tác đấu thầu. Do đó, nhà thầu đề nghị Bên mời thầu xem xét, loại bỏ những nội dung nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng theo quy định tại khoản 3 Điều 44 của Luật Đấu thầu 2023.
Dẫn chiếu quy định của pháp luật, bình luận, phân tích của chuyên gia:
Một chuyên gia về đấu thầu cho rằng, việc sử dụng cụm từ “tương đương” được hiểu là tiêu chí mở, nhưng việc tìm được sản phẩm tương đương dựa trên hàng loạt thông số kỹ thuật (nếu có cả những thông số kỹ thuật mang yếu tố độc quyền của hãng cụ thể nào đó) là bài toán khó đối với nhà thầu, dễ dẫn đến hạn chế cạnh tranh.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 08/4/2024,Chi cục Thú y vùng III có văn bản trả lời như sau:
Về thông số kỹ thuật nêu trong HSMT: Thông số, quy cách, đặc tính kỹ thuật của hàng hóa trong HSMT được xây dựng trên cơ sở dự toán mua sắm và chứng thư thẩm định giá, khi đưa thông số vào HSMT đã lược bỏ các thông tin về xuất xứ, hãng sản xuất, model và một số nội dung thông số không cần thiết khác; khi lập HSDT, nội dung về việc kê khai thông tin về xuất xứ, hãng sản xuất, model là do nhà thầu tự khai báo.
Tại Mục 15.9 CDNT Chương I Hồ sơ mời thầu ban hành kèm theo Mẫu số 4A Thông tư số 01/2024/TT-BKHĐT quy định: “Tiêu chuẩn về chế tạo, quy trình sản xuất các vật tư và thiết bị cũng như các tham chiếu đến nhãn hiệu hàng hóa hoặc số catalô do chủ đầu tư quy định tại Chương V chỉ nhằm mục đích mô tả và không nhằm mục đích hạn chế nhà thầu. Nhà thầu có thể đưa ra các tiêu chuẩn chất lượng, nhãn hiệu hàng hóa, catalô khác miễn là nhà thầu chứng minh cho bên mời thầu thấy rằng những thay thế đó vẫn bảo đảm sự tương đương cơ bản hoặc cao hơn so với yêu cầu quy định tại Chương V". Do đó, trong khi tham dự thầu, sau khi nghiên cứu Chương V của HSMT về thông số kỹ thuật hàng hóa yêu cầu, nhà thầu phân tích được ra các model của sản phẩm đáp ứng thì nhà thầu có thể tham dự thầu bằng sản phẩm đó, hoặc các sản phẩm tương đương cơ bản hoặc cao hơn.
Xét Bảng đặc tính kỹ thuật Chương V của HSMT, tại cột yêu cầu về đặc tính, thông số kỹ thuật tối thiểu (nhà thầu có thể chào tương đương hoặc tốt hơn) là hoàn toàn phù hợp với Mục 15.9 CDNT, vì vậy các đặc tính đó không định hướng cho sản phẩm nào mà nhà thầu có thể chào bất cứ sản phẩm nào đáp ứng tối thiểu theo yêu cầu của HSMT đều được đánh giá là đạt yêu cầu.
Tuy nhiên, Bên mời thầu sẽ rà soát lại các thông số kỹ thuật và giảm bớt một số thông số không cần thiết để tăng tính cạnh tranh cho HSMT.
Về nội dung yêu cầu giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng: Căn cứ khoản 12 Điều 24 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP quy định: “Trường hợp hàng hóa của gói thầu là hàng hóa đặc thù, phức tạp cần gắn với trách nhiệm của nhà sản xuất trong việc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng như bảo hành, bảo trì, sửa chữa, cung cấp phụ tùng, vật tư thay thế, dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật và các dịch vụ liên quan khác, hồ sơ mời thầu có thể yêu cầu nhà thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng nhưng việc yêu cầu về giấy phép bán hàng phải được người có thẩm quyền chấp thuận”.
Ngoài ra, tại điểm a Mục 5 Phần I Chỉ thị số 47/CT-Tg ngày 27/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ quy định: “Đối với hàng hóa đặc thù, phức tạp cần gắn với trách nhiệm của nhà sản xuất trong việc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng như bảo hành, bảo trì, sửa chữa, cung cấp phụ tùng, vật tư thay thế..., trong HSMT có thể yêu cầu nhà thầu tham dự thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng của nhà sản xuất hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương”.
Các thiết bị, hàng hóa trong danh mục mua sắm thuộc lĩnh vực phòng thí nghiệm đều là các hàng hóa đặc thù; vì vậy việc yêu cầu một số thiết bị phải có giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương là phù hợp với các quy định hiện hành.
Bên mời thầu sẽ điều chỉnh bỏ nội dung yêu cầu giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng đối với các mặt hàng này. Tuy nhiên, yêu cầu các nhà thầu tham dự có cam kết đảm bảo chế độ bảo hành, bảo trì hàng hóa theo quy định của nhà sản xuất.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 10/4/2024, Chủ đầu tư ban hành Văn bản số 109/QĐ-TYV3 về việc phê duyệt điều chỉnh HSMT. Theo đó, một số nội dung điều chỉnh như sau:
Mục CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu, HSMT điều chỉnh: “Không yêu cầu giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương”.
Bảng yêu cầu về kỹ thuật chi tiết tại Chương V, HSMT điều chỉnh: Lược bỏ yêu cầu các thông số về kích thước, cân nặng của hàng hóa; Lược bỏ một số từ ngữ không cần thiết (chi tiết xem Chương V HSMT điều chỉnh đăng tải).
Chủ đầu tư/Bên mời thầu đã gia hạn thời gian đóng thầu 04 lần để sửa đổi HSMT, lần 1 đến 11h00 ngày 13/4/2024, lần 2 đến 17h00 ngày 13/4/2024, lần 3 đến 16h00 ngày 15/4/2024, lần 4 đến 08h00 ngày 16/4/2024.
Nhà thầu trúng thầu: Công ty cổ phần Khoa học Kỹ thuật quốc tế Thăng Long.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 12/9/2024 nêu các tiêu chí về quy chuẩn, tiêu chuẩn, giấy phép bán hàng có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình.
1. Gói thầu số 02 Mua máy tính bảng phục vụ công tác dẫn tàu của hoa tiêu hàng hải
Dự toán Mua máy tính bảng phục vụ công tác dẫn tàu của hoa tiêu hàng hải
Bên mời thầu: Ban Quản lý Dự án Bảo đảm an toàn hàng hải miền Bắc
Chủ đầu tư: Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II
Tại Mục E-CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
2. Gói thầu Mua sắm 01 xe ô tô 5 chỗ 1 cầu phục vụ công tác chung cho Huyện ủy Đại Lộc
Dự toán Mua sắm 01 xe ô tô 5 chỗ ngồi 1 cầu phục vụ công tác chung cho Huyện ủy Đại Lộc
Bên mời thầu: Văn phòng Huyện ủy Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam)
Chủ đầu tư: Văn phòng Huyện ủy Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam)
Tại Mục E-CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
3. Gói thầu Mua sắm trang thiết bị văn phòng năm 2024
Dự án Đường ống dẫn khí Lô B - Ô Môn
Bên mời thầu: Chi nhánh Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - Công ty Điều hành đường ống Tây Nam
Chủ đầu tư: Chi nhánh Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - Công ty Điều hành đường ống Tây Nam
Tại Mục E-CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
4. Gói thầu MS-01L39.24 Mua sắm văn phòng phẩm, tài sản
Dự toán Thu, chi quản lý dự án L-39NG năm 2024
Bên mời thầu: Phòng Công binh/Bộ Tham mưu/QC Phòng không - Không quân
Chủ đầu tư: Phòng Công binh/Bộ Tham mưu/QC Phòng không - Không quân
Tại Mục E-CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Bút chì kim Nhật: Pentel A255; Bút dạ Thiên Long PM-07; Đục lỗ Deli 104; Máy tính Casio: Casio fx580 VN; RAM Kingston 4GB: RAM Kingston 4GB/2666 D4-2666U19 1Rx16 UDIMM (KVR26N19S6/4); Màn hình vi tính DELL E2423H 23.8 inch; Máy photocopy đen trắng FujiFilm Apeos 3560 (giá đã gồm chân kê gỗ).
5. Gói thầu số 03 Mua sắm tài sản, trang thiết bị Trường Mầm non Sơn Ca
Dự toán Mua sắm tài sản, trang thiết bị trường Mầm non Sơn Ca
Bên mời thầu: Trường Mầm non Sơn Ca (quận Hồng Bàng, TP. Hải Phòng)
Chủ đầu tư: Trường Mầm non Sơn Ca (quận Hồng Bàng, TP. Hải Phòng)
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Bạt xếp lượn sóng: Bạt che nắng Hàn Quốc dày 3 lớp, cản tia UV, chống thấm nước hoàn toàn, chịu nhiệt cao. Tủ điều khiển, khung giá đỡ, hệ thống ống dẫn liên kết nội tuyến (hệ thống đường ống và van (ống nhiệt Tiền Phong): 1 bộ + hệ thống khung giá đỡ: 1 bộ + hệ thống điện điều khiển (linh kiện LS Hàn Quốc: 1 bộ).
6. Gói thầu số 03 Mua sắm trang thiết bị Trường Mầm non Vạn Hương
Dự toán Mua sắm tài sản, trang thiết bị trường Mầm non Vạn Hương
Bên mời thầu: Trường Mầm non Vạn Hương (quận Đồ Sơn, TP. Hải Phòng)
Chủ đầu tư: Trường Mầm non Vạn Hương (quận Đồ Sơn, TP. Hải Phòng)
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Phông hội trường, cờ đỏ treo trên nền phông hội trường: vải nỉ Quảng Châu (Trung Quốc); Hệ thống âm thanh hội trường: Hãng sản xuất: Motivity, xuất xứ: Trung Quốc; Bạt xếp lượn sóng: Bạt che nắng Hàn Quốc dày 3 lớp, cản tia UV, chống thấm nước hoàn toàn, chịu nhiệt cao.
7. Gói thầu số 03 Mua sắm trang thiết bị tivi, bàn ghế nhà trẻ, bàn ghế mẫu giáo, bộ thiết bị tối thiểu 24-36 tháng tuổi đến 5-6 tuổi, thiết bị nhà bếp và hệ thống camara giám sát để phục vụ công tác dạy và học Trường Mầm non Quảng Ngạn
Dự toán Mua sắm bộ đồ dùng đồ chơi thiết bị dạy học tối thiểu khối mầm non để phục vụ công tác dạy và học của Trường Mầm non Quảng Ngạn
Bên mời thầu: Công ty TNHH Xây dựng Thiên Bảo TBD
Chủ đầu tư: Trường Mầm non Quảng Ngạn (huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế)
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Tivi Smart Tivi QLED 55 inch: Thông số kỹ thuật Smart Tivi Samsung 4K 55 inch UA55AU7002. Loại tivi: Smart Tivi 55 inch4K. Hệ điều hành Tizen™.
8. Gói thầu Mua sắm xe ô tô 07 chỗ đời 2024 nguyên mới 100%
Dự toán Trang bị phương tiện vận tải của Công ty TNHH MTV Cơ khí hóa chất 14
Bên mời thầu: Công ty TNHH MTV Cơ khí hóa chất 14 (TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai)
Chủ đầu tư: Công ty TNHH MTV Cơ khí hóa chất 14 (TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai)
Tại Mục E-CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Yêu cầu về kỹ thuật chung: Hãng xe: FORD; Dòng xe: Everest 2024; Phiên bản: Platinum 2.0L AT 4x4.
9. Gói thầu Mua sắm xe ô tô - Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam
Dự toán Mua sắm xe ô tô - Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam
Bên mời thầu: Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam
Chủ đầu tư: Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam
Tại Mục E-CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
10. Gói thầu Mua sắm vật tư, trang thiết bị HL TDTT
Dự toán Mua sắm vật tư, trang thiết bị HL TDTT
Bên mời thầu: Trường Sĩ quan Đặc công
Chủ đầu tư: Trường Sĩ quan Đặc công
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Ống thép Hòa Phát, giầy bóng đá Kimoto; tất thể thao Nike; bóng đá động lực, bóng chuyền Thăng Long.
11. Gói thầu Thiết bị
Dự án Xây dựng mới Trường Trung học cơ sở Tôn Đức Thắng, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực quận Bình Tân (TP. Hồ Chí Minh)
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực quận Bình Tân (TP. Hồ Chí Minh)
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Bảng từ Hàn Quốc: KT (1,2x 2,4)m.
12. Gói thầu Thi công xây dựng, mua sắm và lắp đặt thiết bị
Dự án Xây dựng mới nhà khách Tỉnh ủy và cải tạo hệ thống nhà vệ sinh nhà 5 tầng trụ sở Tỉnh ủy Nam Định
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Nam Định
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Nam Định
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật: Smart Tivi 4K 50 inch Smart Tivi Samsung 4K 50 inch 50BU8000 Crystal UHD; Bộ âm thanh JBL; Quạt hút mùi Hafele HH-WI90B 265W; Tủ lạnh 4 cánh Bespoke Samsung Inverter 648L RF59CB66F8S/SV; Bình đun siêu tốc Philips 1.7 lít HD9339/80; Bộ chăn, ga, gối, đệm Everon Bộ ARTEMIS APHM-21102; KT1400x2000; Tủ lạnh mini 1 cánh 45L Electrolux 45L EUM0500AD-VN; Bàn ủi hơi nước Philips DST3040/70 2600W + bàn để ủi; Bình đun siêu tốc Thủy tinh 1,7L Philips HD9339/8...