Tại nhiều kết luận thanh tra công tác lựa chọn nhà thầu, tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu cũng được coi là một trong những yếu tố tích cực để đánh giá hiệu quả của công tác này. Trong bối cảnh những “nốt trầm” của việc trúng thầu sát giá vẫn còn phổ biến thì tăng tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu cần được khuyến khích đối với cả bên mời thầu và nhà thầu.
Gói nhỏ, tiết kiệm lớn
Dư luận thường chú ý kết quả lựa chọn nhà thầu (KQLCNT) các gói thầu lớn, những con số về giá trúng thầu luôn được đem ra so sánh với giá gói thầu được phê duyệt. Tuy nhiên, mỗi ngày có hàng trăm gói thầu xây lắp, tư vấn, mua sắm hàng hóa… quy mô nhỏ công bố KQLCNT lại ít được để ý. Số lượng gói thầu quy mô nhỏ đang chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số gói thầu được trao mỗi ngày. Do đó, tỷ lệ tiết kiệm của các gói thầu này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng.
Phòng Quản lý đô thị TP. Tuy Hòa (Phú Yên) khi công bố KQLCNT Gói thầu số 02 Duy trì cây xanh các dải phân cách và bảo đảm giao thông thuộc Dự án Dịch vụ duy trì cây xanh trên địa bàn Thành phố đã khiến các nhà thầu trong lĩnh vực này đặc biệt ấn tượng. Theo đó, Công ty CP Môi trường đô thị Phú Yên đã được lựa chọn trúng thầu với giá 4.604.544.080 đồng, giảm gần 40% so với giá gói thầu (7.502.064.000 đồng).
Gói thầu số 02 Chi phí quản lý, vận hành duy trì và nhân công thay thế, sửa chữa hệ thống điện chiếu sáng công cộng cũng do Phòng Quản lý đô thị TP. Tuy Hòa mời thầu có tỷ lệ tiết kiệm khá “sốc”. Gói thầu được phê duyệt với trị giá 1.934.381.416 đồng đã được trao cho liên danh Công ty TNHH Khánh Minh - Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Duy Anh chỉ với giá 580.000.000 đồng.
Tại sao những con số nêu trên lại gây ấn tượng với nhiều nhà thầu? Các nhà thầu cho biết, dịch vụ cây xanh, chiếu sáng công cộng bao năm nay vẫn bị ràng buộc bởi quy chế đặt hàng, giao kế hoạch. Sự cạnh tranh, tiết kiệm trong lĩnh vực này chỉ thực sự được “cởi trói” trong vài năm trở lại đây khi đấu thầu dịch vụ công ích được các địa phương coi trọng.
Mua sắm thiết bị giáo dục vốn là lĩnh vực thường xuyên bị các nhà thầu kêu ca vì tình trạng thiếu cạnh tranh, cài cắm tiêu chí khiến nhà thầu chán nản. Tuy nhiên, mới đây, Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng Kiến Việt đã công bố một KQLCNT khá thú vị. Đó là Gói thầu số 02 Mua sắm thiết bị phục vụ khối học tập cho Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (Kiên Giang). Giá gói thầu được phê duyệt là 1.588.980.400 đồng, trong khi Công ty CP Thương mại Dịch vụ tin học ABC trúng thầu với giá 975.900.000 đồng…
Ngành điện đi đầu về tiết kiệm
Ngành điện lực thường xuyên đứng đầu về tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu nhiều năm gần đây. Theo chia sẻ của nhiều nhà thầu, những gói thầu do các đơn vị thuộc ngành điện mời thầu thường xuyên có tỷ lệ giảm giá ấn tượng, dù là gói thầu xây lắp điện quy mô lớn hay mua sắm phục vụ sản xuất thường xuyên. Báo Đấu thầu đề cập đến những gói thầu quy mô nhỏ để thấy nỗ lực cạnh tranh của các nhà thầu trong lĩnh vực này lớn như thế nào.
Tháng 4/2018, Công ty CP Nhiệt điện Hải Phòng công bố KQLCNT Gói thầu số 19 Đại tu hệ thống thải xỉ lò hơi số 4 và hệ thống thải xỉ chung với giá được phê duyệt là 2.511.783.767 đồng. Công ty CP Dịch vụ sửa chữa nhiệt điện miền Bắc đã trúng thầu với giá chỉ 1.549.051.910 đồng.
Công ty Điện lực Thanh Hóa khi công bố KQLCNT Gói thầu Mua sắm máy biến áp thuộc Dự án Chống quá tải các trạm biến áp tỉnh Thanh Hóa cũng cho thấy tỷ lệ tiết kiệm tới gần 27%. Công ty CP Tập đoàn HANAKA đã trúng thầu với giá 10.817.950.000 đồng so với giá gói thầu là 14.711.163.694 đồng.
Chi nhánh Tổng công ty Điện lực TP.HCM - Ban Quản lý dự án lưới điện phân phối TP.HCM khi tổ chức đấu thầu Gói thầu Xây lắp và mua bảo hiểm phần chuyên điện đã giao gói thầu cho Công ty TNHH Xây dựng công trình điện - Thương mại Thuận Phát với giá 1.652.217.911 đồng. Trong khi đó, giá gói thầu được phê duyệt là 2.603.660.104 đồng…
Trao đổi với Báo Đấu thầu, các chuyên gia về đấu thầu đều cho rằng, tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu phần nào phản ánh được sự cạnh tranh, minh bạch trong quá trình lựa chọn nhà thầu. “Với những gói thầu mua sắm hàng hóa thông dụng hay xây lắp dân dụng quy mô nhỏ, sự cạnh tranh về giá cần đặc biệt được khuyến khích. Chúng ta đều biết rằng, tại những gói thầu này, yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không cao, tiêu chí vừa phải và các nhà thầu “đá cùng sân” sẽ buộc phải cạnh tranh nhau về giá để mong được lựa chọn”, chuyên gia Phạm Minh Yến chia sẻ.