|
| Nhiều bên mời thầu khi mời thầu mua sắm thiết bị, hàng hóa đã bỏ hoàn toàn yêu cầu về nhân sự chủ chốt. Ảnh: Lê Tiên |
Nhà thầu chỉ cần cạnh tranh về chất lượng và giá cả
Những ngày cuối năm 2022, khi “siêu” Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT (TT08) quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã đi vào nhịp sống đấu thầu khá trơn tru, phóng viên Báo Đấu thầu liên tục nhận được nhiều thông tin phản hồi từ các nhà thầu. “Các nhà thầu, đặc biệt trong lĩnh vực hàng hóa, rất ấn tượng về những cải cách của TT08. Nhiều bên mời thầu (BMT) đã áp dụng TT08 để xây dựng hồ sơ mời thầu (HSMT) thông thoáng nhất có thể. Nhà thầu không còn lo sợ bị làm khó, bị bắt chẹt và… gài bẫy liên quan đến nhân sự chủ chốt nữa”, đại diện Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Tiến Đạt cho biết.
Theo nhà thầu này, nhiều BMT tại Bình Thuận, TP.HCM, Đồng bằng sông Cửu Long khi mời thầu mua sắm thiết bị, hàng hóa đã bỏ hoàn toàn yêu cầu về nhân sự chủ chốt. Bởi thực tế, hai nội dung bị dựng rào cản nhiều nhất chính là hợp đồng tương tự và nhân sự chủ chốt trong tiêu chuẩn đánh giá về năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu.
Mới đây, Công ty TNHH MTV Tư vấn công nghệ thông tin Đắc Ngân khi được giao làm BMT Gói thầu Mua sắm máy vi tính cho 12 trường THPT năm 2022 sử dụng kinh phí tài trợ cho giáo dục của Công ty TNHH Xổ số kiến thiết tỉnh Bình Thuận đã xây dựng HSMT theo hướng không yêu cầu về nhân sự chủ chốt. Nhà thầu chỉ cần “chứng minh khả năng thực hiện nghĩa vụ bảo hành, bảo trì, duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, cung cấp phụ tùng thay thế hoặc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng bằng một trong các cách sau đây: nhà thầu cam kết có năng lực tự thực hiện các nghĩa vụ bảo hành, bảo trì, duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, cung cấp phụ tùng thay thế hoặc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng theo yêu cầu của HSMT; nhà thầu ký hợp đồng nguyên tắc với đơn vị có đủ khả năng thực hiện nghĩa vụ bảo hành, bảo trì, duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, cung cấp phụ tùng thay thế hoặc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng theo yêu cầu của HSMT”.
Trước đó, Bình Thuận là địa phương thường xảy ra tình trạng đưa các tiêu chí cục bộ, hạn chế nhà thầu địa phương khác vào nội dung khả năng bảo hành, bảo trì trong các gói thầu mua sắm hàng hóa. Khi TT08 có hiệu lực, các BMT đã thay đổi tư duy, yêu cầu về nội dung này. “Các yêu cầu có yếu tố mở, tạo thuận lợi cho các nhà thầu dự thầu, tăng khả năng cạnh tranh và triệt tiêu tính địa phương”, đại diện Tư vấn công nghệ thông tin Đắc Ngân cho biết. Ngày 9/12/2022, gói thầu có giá trị 5,187 tỷ đồng nêu trên được mở thầu, thu hút 3 nhà thầu tham dự.
Thông tin đến Báo Đấu thầu, đại diện Phòng Hậu cần Công an TP.HCM cho biết, từ tháng 9/2022, BMT này luôn tuân thủ nghiêm túc TT08 trong xây dựng HSMT cũng như đánh giá hồ sơ dự thầu. Vừa qua, Công an TP.HCM mời thầu Gói thầu số 1 Mua sắm thiết bị đo nồng độ cồn trong hơi thở, ống thổi đo nồng độ cồn trong hơi thở, máy đo tốc độ có ghi hình ảnh (giá gói thầu 8,874 tỷ đồng). Dù hàng hóa không quá thông dụng, lưu hành có quản lý, nhưng BMT vẫn thống nhất không yêu cầu nhân sự chủ chốt để tạo điều kiện tối đa cho các nhà thầu dự thầu.
Có thể kể thêm nhiều BMT không yêu cầu về nhân sự chủ chốt, tạo môi trường thông thoáng để các nhà thầu chỉ cần cạnh tranh về chất lượng hàng hóa và giá cả của sản phẩm như: Công ty TNHH Đầu tư VIETGO - BMT Gói thầu Mua sắm thiết bị ngành giáo dục tại huyện Cần Đước, tỉnh Long An (giá gói thầu 9,556 tỷ đồng); Công ty CP Tư vấn thiết kế xây dựng Gia Bảo - BMT Gói thầu Mua sắm trang thiết bị thuộc Dự án Đầu tư mua sắm trang thiết bị công nghệ thông tin cho các cơ quan huyện và UBND các xã, thị trấn huyện Châu Thành, tỉnh Long An giai đoạn 2022 - 2023 (6,879 tỷ đồng)…
Tạo cơ hội mở cho đông đảo nhà thầu
Với một số gói thầu vẫn yêu cầu nhân sự chủ chốt do tính chất phức tạp, đặc thù của hàng hóa, việc áp dụng nội dung này cũng đã phù hợp, khoa học hơn và luôn tạo cơ hội cho đông đảo nhà thầu.
Tháng 12/2022, Cục Quản trị T.78 (Văn phòng Trung ương Đảng) mời thầu Gói thầu Mua sắm tài sản thiết bị đồ dùng khách sạn thuộc Dự án Mua sắm tài sản thiết bị đồ dùng khách sạn Nhà khách 147 Lý Chính Thắng (TP.HCM). Gói thầu có giá hơn 8 tỷ đồng này yêu cầu 2 nhân sự chủ chốt nhưng chỉ cần tốt nghiệp đại học hoặc cao đẳng chuyên ngành kiến trúc hoặc mỹ thuật và điện. “Địa điểm triển khai Gói thầu là nhà khách của Văn phòng Trung ương Đảng tại TP.HCM với kiến trúc cũng như hệ thống điện khá phức tạp. Do đó, BMT có yêu cầu nhân sự chủ chốt nhưng bằng cấp rất phổ biến. Đặc biệt, không có bất kỳ yêu cầu nào khác ngoài bằng cấp, nhằm khuyến khích mọi nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm dự thầu”, BMT khẳng định.
Cùng thời điểm, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Bình Thuận mời thầu Gói thầu Mua sắm và lắp đặt thuộc Dự toán các gói thầu số 01, 02, 03 và 04 thuộc Dự án Phim trường tin tức HDTV với giá gói thầu 5,629 tỷ đồng. Do đây là gói thầu có phạm vi cung cấp hàng hóa khá đặc thù nên BMT yêu cầu 3 nhân sự chủ chốt để triển khai lắp đặt, đào tạo và chuyển giao công nghệ. “Tuy nhiên, các nhân sự chỉ cần tốt nghiệp đại học chuyên ngành điện - điện tử/viễn thông và công nghệ thông tin, không yêu cầu các chứng chỉ kèm theo”, đại diện BMT cho biết. Thời điểm đóng thầu, gói thầu này thu hút 2 nhà thầu tham gia cạnh tranh.
Theo sát tâm tư của nhiều nhà thầu trong lĩnh vực mua sắm hàng hóa mới thấm thía vấn nạn đưa nhân sự chủ chốt thành chiêu trò cản trở cạnh tranh trong đấu thầu kéo dài nhiều năm qua. Có nhiều gói thầu mua sắm hàng hóa thông dụng nhưng yêu cầu hàng chục nhân sự chủ chốt, mỗi nhân sự phải đáp ứng hàng loạt chứng chỉ, bằng cấp, xác nhận. Ông Trần Ngọc Liêm, Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Chi nhánh TP.HCM khẳng định: “TT08 “cởi trói” cho nhà thầu, cũng là cơ hội lớn cho các BMT tự điều chỉnh, thay đổi khi tổ chức đấu thầu. Việc tuân thủ nghiêm các quy định hiện hành góp phần tạo ra những cuộc thầu thực sự cạnh tranh, hiệu quả, là bệ đỡ cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp có cơ hội lớn lên”.
