Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu Xây lắp + thiết bị (bao gồm chi phí dự phòng)
Dự án Xây dựng Trung tâm thể dục thể thao huyện Lệ Thủy
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Lệ Thủy (tỉnh Quảng Bình)
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Bảng số 02 Yêu cầu về nhân sự chủ chốt thuộc Mục 2 Chương III của HSMT yêu cầu:
“Chỉ huy trưởng công trình: Có trình độ chuyên môn ngành xây dựng dân dụng từ đại học trở lên. Có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát hạng III trở lên thuộc lĩnh vực xây dựng công trình dân dụng. Có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát PCCC; hoặc hành nghề thi công về PCCC hoặc tối thiểu đã hoàn thành chương trình Bồi dưỡng kiến thức PCCC và CHCN theo Nghị định số 79/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Tài liệu chứng minh đã công tác ở vị trí công việc tương tự, file scan bản gốc gồm: Hợp đồng lao động, Văn bằng tốt nghiệp, chứng chỉ hành nghề theo yêu cầu còn thời hạn đến ngày mở thầu. Tài liệu chứng minh về năng lực kinh nghiệm cá nhân (có tên trong biên bản nghiệm thu công trình hoặc xác nhận của chủ đầu tư). Các nhân sự chủ chốt tham gia gói thầu phải có mặt ở thời điểm đối chiếu HSDT và thương thảo hợp đồng nếu Bên mời thầu yêu cầu”.
Tại Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu:
“1.1. Đối với các vật tư, vật liệu chính: Bê tông nhựa, cát, đá, xi măng, đèn led, tủ điều khiển...: Có cam kết của đơn vị cung cấp hoặc hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp trong đó ghi rõ nguồn gốc, đơn vị sản xuất vật liệu.
Đối với bóng đèn LED: Nhà thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng của Nhà sản xuất hoặc giấy ủy quyền bán hàng của Đại lý phân phối cho hàng hóa cung cấp hoặc có Hợp đồng nguyên tắc với đơn vị đáp ứng yêu cầu trên.
Đối với dây cáp điện và thiết bị điện: Nhà thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng của Nhà sản xuất hoặc giấy ủy quyền bán hàng của Đại lý phân phối cho hàng hóa cung cấp hoặc có Hợp đồng nguyên tắc với đơn vị đáp ứng yêu cầu trên”.
“1.2. Các loại vật liệu đất đắp, cát đắp: Mỏ vật liệu đất đắp, cát đắp phải được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác vẫn còn hiệu lực để chứng minh không phải mỏ khai thác trái phép và đảm bảo trữ lượng theo khối lượng mời thầu”.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về nhân sự chủ chốt, nhà thầu cho rằng tại gói thầu này, PCCC chỉ là một hạng mục nhỏ, việc gom nhiều dạng chứng chỉ/chứng nhận chuyên ngành vào chức danh chỉ huy trưởng như tại HSMT sẽ dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu, vi phạm quy định tại điểm k khoản 6 Điều 16 và khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15; đồng thời không phù hợp với điều kiện hành nghề chỉ huy trưởng theo quy định tại Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP. Đối với hạng mục PCCC, nếu cần thiết, các nhà thầu có thể bố trí một chức danh cán bộ phụ trách thi công PCCC độc lập với chức danh chỉ huy trưởng công trình.
Ngoài ra, nhà thầu nhận thấy HSMT yêu cầu tất cả các vị trí nhân sự chủ chốt đều phải có hợp đồng lao động với nhà thầu để chứng minh khả năng huy động là vi phạm quy định tại Phụ lục 8 Thông tư số 01/2024/TT-BKHĐT.
Về Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, nhà thầu đề nghị bỏ nội dung đối với bóng đèn LED và dây cáp điện và thiết bị điện do đây là vật liệu thông dụng trên thị trường, nhà thầu chỉ cần hợp đồng nguyên tắc, hoặc cam kết cung cấp.
Nhà thầu cũng cho rằng, các loại vật liệu như cát, đá, đất đều là vật liệu thông thường, việc yêu cầu “giấy phép khai thác còn hiệu lực” sẽ tạo rào cản, thu hẹp phạm vi dự thầu đối với các nhà thầu, đặc biệt là nhà thầu ngoài địa bàn thực hiện Gói thầu. Mặt khác, đối với vật liệu, pháp luật về đấu thầu chỉ yêu cầu nhà thầu đề xuất tại hồ sơ dự thầu hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp, mà không quy định các tài liệu/giấy tờ chứng minh nguồn cung thuộc quyền sở hữu của bên thứ ba (nhà cung cấp).
Dẫn chiếu quy định của pháp luật, bình luận, phân tích của chuyên gia:
Theo một chuyên gia về đấu thầu, vật tư/vật liệu của công trình xây dựng thường được chia ra làm 2 nhóm (nhóm đặc thù và nhóm thông thường), trong đó, đất, cát, đá đều thuộc nhóm vật liệu thông thường (vật liệu rời, cốt liệu...). Do tính chất thông thường nên các vật liệu này sẽ phải thí nghiệm chuyên ngành lại trước khi đưa vào xây dựng công trình. Thậm chí, tại thời điểm đưa vật liệu vào công trình, nhà thầu được quyền thay đổi đơn vị cung cấp để có vật liệu đáp ứng tiêu chuẩn và chất lượng theo quy định tại Nghị định số 06/2021/NĐ-CP về quản lý chất lượng công trình xây dựng. Vì vậy, tài liệu chứng minh như giấy phép khai thác mỏ không cần thiết yêu cầu trong giai đoạn đấu thầu.
Chuyên gia bình luận thêm: “Dưới góc độ pháp luật đấu thầu, nhà thầu chỉ cần đề xuất hợp đồng nguyên tắc hoặc cam kết về tính sẵn sàng cung ứng vật liệu, mà không cần chứng minh nguồn gốc hay giấy phép khai thác mỏ tại bước dự thầu. Do đó, yêu cầu các dạng tài liệu này trong giai đoạn đấu thầu là không phù hợp”.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Sau khi xem xét, rà soát lại HSMT và các văn bản pháp luật, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Lệ Thủy trả lời như sau:
Bên mời thầu điều chỉnh tiêu chí đánh giá đối với chức danh chỉ huy trưởng và tiêu chí đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của vật liệu xây dựng.
Riêng Mục “1.2. Các loại vật liệu đất đắp, cát đắp” giữ nguyên theo HSMT đã đăng tải. Lý do: Để chủ động trong quá trình thi công, không làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án vì vậy mỏ vật liệu đất đắp, cát đắp phải được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác vẫn còn hiệu lực để chứng minh không phải mỏ khai thác trái phép và đảm bảo trữ lượng theo khối lượng mời thầu là hợp lý.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 05/4/2024, UBND huyện Lệ Thủy đã ban hành Văn bản số 1014/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh HSMT. Theo đó, điều chỉnh Tiêu chí đánh giá đối với chức danh chỉ huy trưởng như sau:
“Có trình độ chuyên môn ngành xây dựng dân dụng từ đại học trở lên, có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát hạng III trở lên thuộc lĩnh vực xây dựng công trình dân dụng. Có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát PCCC hoặc hành nghề thi công về PCCC hoặc tối thiểu đã hoàn thành chương trình Bồi dưỡng kiến thức PCCC và CHCN theo Nghị định số 136/2020/NĐ-CP của Chính phủ (trong trường hợp chỉ huy trưởng không đáp ứng điều kiện này thì phải đảm bảo 01 cán bộ phụ trách công tác PCCC/CHCN đảm bảo điều kiện này). Tài liệu chứng minh đã công tác ở vị trí công việc tương tự, file scan bản gốc gồm: Hợp đồng lao động, Văn bằng tốt nghiệp, chứng chỉ hành nghề theo yêu cầu còn thời hạn đến ngày mở thầu. Tài liệu chứng minh về năng lực kinh nghiệm cá nhân (có tên trong biên bản 3 nghiệm thu công trình hoặc xác nhận của chủ đầu tư). Các nhân sự chủ chốt tham gia gói thầu phải có mặt ở thời điểm đối chiếu HSDT và thương thảo hợp đồng nếu Bên mời thầu yêu cầu”.
Điều chỉnh Mức độ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của vật liệu xây dựng như sau: “1.1. Đối với các vật tư, vật liệu chính và thiết bị: Bê tông nhựa, cát, đá, xi măng, đèn led, tủ điều khiển…: Có cam kết của đơn vị cung cấp hoặc hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp trong đó ghi rõ nguồn gốc, đơn vị sản xuất vật liệu, chủng loại phải đáp ứng các thông số kỹ thuật đã nêu trong bản vẽ thi công”.
HSMT đã được điều chỉnh trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Các nội dung khác giữ nguyên theo HSMT đã đăng tải.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải ngày 16/7/2024 nêu các tiêu chí về nhân sự, giấy phép bán hàng có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình.
1. Gói thầu Thi công xây dựng
Dự án Diệt, phòng chống mối Ban CHQS thành phố Lạng Sơn, Đại đội Công binh/PTM, dBB1/eBB123
Bên mời thầu: Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lạng Sơn
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng, cán bộ kỹ thuật: Tốt nghiệp đại học trở lên ngành Chế biến lâm sản, có chứng chỉ đào tạo thi công phòng chống mối.
2. Gói thầu Toàn bộ khối lượng thi công xây dựng công trình (bao gồm chi phí xây dựng và thiết bị)
Dự án Khu dân cư Trung tâm xã Nhơn Khánh
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn thiết kế An Phú
Chủ đầu tư: UBND xã Nhơn Khánh (huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có Chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát công trình hạ tầng kỹ thuật cấp III trở lên; Chứng chỉ bồi dưỡng chỉ huy trưởng công trình.
30 công nhân lao động tay nghề (không kể lái máy): Có giấy chứng nhận nghề xây dựng; đã tham gia xây dựng ít nhất 01 công trình.
3. Gói thầu Thiết bị
Dự án Trang bị màn hình Led
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Đại Lâm Mộc
Chủ đầu tư: Ban Quản lý Khu nông nghiệp công nghệ cao thành phố Hồ Chí Minh
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Phụ trách kiểm soát chất lượng hàng hóa, lắp đặt và chuyển giao công nghệ: Đã từng làm cán bộ phụ trách kiểm soát chất lượng hàng hóa, lắp đặt và chuyển giao công nghệ ít nhất 01 hợp đồng cung cấp, lắp đặt thiết bị màn hình Led; tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành Công nghệ thông tin hoặc Tin học hoặc Điện; có chứng nhận huấn luyện an toàn lao động - vệ sinh lao động còn hiệu lực.
4. Gói thầu Mua sắm thiết bị
Dự án Trang thiết bị phòng học bộ môn còn thiếu
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn đấu thầu miền Nam
Chủ đầu tư: Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Cán bộ phụ trách lắp đặt thiết bị công nghệ thông tin: Tốt nghiệp đại học chuyên ngành Viễn thông hoặc Công nghệ thông tin hoặc Điện tử viễn thông, có kinh nghiệm tối thiểu 3 năm hoặc 1 hợp đồng.
5. Gói thầu MS-01
Dự án Xây dựng Khu điều trị nội trú Bệnh viện Quân y 7A/Cục Hậu cần/Quân khu 7
Phạm vi cung cấp hàng hoá của Gói thầu bao gồm thang máy và hệ thống giám sát và điều khiển thang máy
Bên mời thầu: Bệnh viện Quân y 7A
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng: Có chứng nhận/chứng chỉ đào tạo của hãng sản xuất thang máy dự thầu; Có chứng nhận huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động còn hiệu lực; Chứng nhận huấn luyện Phòng cháy chữa cháy, cứu hộ cứu nạn còn hiệu lực; Chứng chỉ vận hành thang máy; Chứng chỉ hành nghề tư vấn về phòng cháy và chữa cháy (tư vấn giám sát về phòng cháy và chữa cháy + chỉ huy thi công về phòng cháy và chữa cháy);
Cán bộ kỹ thuật cơ khí phụ trách lắp đặt thiết bị, cán bộ kỹ thuật điện phụ trách lắp đặt thiết bị, nhân sự bảo hành, bảo trì, hướng dẫn vận hành, đào tạo, chuyển giao công nghệ: Có chứng nhận/chứng chỉ đào tạo của hãng sản xuất thang máy dự thầu.
Tại E-CDNT 16.2 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
6. Gói thầu Cung cấp 20 xe ô tô chở khách năm 2024
Dự án Đầu tư xe ô tô chở công nhân duy trì sản xuất năm 2024
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Vận tải và Đưa đón thợ mỏ - Vinacomin
Tại E-CDNT 16.2 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
7. Gói thầu TB-02 Thang máy
Dự án Xây dựng Bệnh viện 13/Cục Hậu cần/ Quân khu 5
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án/Quân khu 5
Tại Mục 3 Chương III Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật của HSMT yêu cầu:
Tính hợp lệ của hàng hóa: Cung cấp Giấy phép bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
8. Gói thầu Mua sắm 01 xe ô tô 7 chỗ ngồi 2 cầu phục vụ công tác chung của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh
Dự toán Mua sắm tài sản xe ô tô 7 chỗ ngồi 2 cầu phục vụ công tác chung của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Quảng Nam
Chủ đầu tư: Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Nam
Tại E-CDNT 16.2 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
9. Gói thầu số 1 Mua sắm và lắp đặt thang máy tại Agribank Chi nhánh tỉnh Khánh Hòa
Dự toán Mua sắm và lắp đặt thang máy tại Agribank Chi nhánh tỉnh Khánh Hòa
Bên mời thầu: Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Khánh Hòa
Tại E-CDNT 16.2 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
10. Gói thầu Mua sắm 01 xe ô tô phục vụ công tác chung của Ban Dân vận Tỉnh ủy
Dự toán Mua sắm xe ô tô phục vụ công tác chung của Ban Dân vận Tỉnh ủy
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Quảng Nam
Tại E-CDNT 16.2 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
11. Gói thầu Mua sắm 01 xe ô tô phục vụ công tác chung của Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh uỷ
Dự toán Mua sắm 01 xe ô tô phục vụ công tác chung của Cơ quan Ủy ban Kiểm tra Tỉnh uỷ
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Quảng Nam
Tại E-CDNT 16.2 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu: Có yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
