Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu số 06A Thi công xây dựng hệ thống điện chiếu sáng
Dự án Xây dựng đường vành đai thành phố Đà Lạt và cơ sở hạ tầng các khu dân cư
Bên mời thầu: Ban Quản lý bảo trì đường bộ
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu:
Trường hợp gói thầu chỉ bao gồm 01 công trình độc lập: Từ ngày 01 tháng 01 năm 2020 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành tối thiểu 2 công trình có: loại kết cấu: công trình hạ tầng kỹ thuật lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, cấp: III, trong đó ít nhất một công trình có giá trị là (V) 21.790.065.706 VND và tổng giá trị của tất cả các công trình >= 43.580.131.412 VND, với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ.
Tại mục E-CDNT 10.8, Chương II Bảng dữ liệu, HSMT yêu cầu: Chứng chỉ năng lực hoạt động thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ hạng III trở lên.
Tại hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công: Bộ đèn chiếu sáng Led 140W và đèn pha Led 240W thể hiện rõ về mẫu mã, hình dáng, kích thước, thông số bộ đèn, trên thân đèn phải có tên đèn và logo đúc nổi chính hãng của nhà sản xuất.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự, Nhà thầu cho biết, Mẫu số 01B ban hành kèm theo Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT ngày 31/5/2022 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định, giá trị hợp đồng tương tự thông thường bằng khoảng 50% giá trị công việc xây lắp của công trình thuộc gói thầu đang xét. Tuy nhiên, HSMT đang quy định giá trị hợp đồng tương tự bằng 100% giá trị Gói thầu.
Về chứng chỉ năng lực hoạt động thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ, Nhà thầu cho biết, căn cứ điểm đ khoản 3 Điều 83 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP ngày 3/3/2021 của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng, tổ chức không yêu cầu phải có chứng chỉ năng lực theo quy định của Nghị định này khi tham gia hoạt động xây dựng đối với công trình cấp IV, công viên cây xanh, công trình chiếu sáng công cộng.
Nhà thầu cho biết thêm, căn cứ Phụ lục VII Lĩnh vực và phạm vi hoạt động xây dựng của chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng ban hành kèm theo Nghị định số 15/2021/NĐ-CP thì không có lĩnh vực hoạt động xây dựng nào của công trình chiếu sáng công cộng. Như vậy, các tổ chức tham gia thực hiện công trình chiếu sáng công cộng không phải cung cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng.
Về đặc tính của bộ đèn chiếu sáng Led 140W và đèn pha Led 240W mô tả trong hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, Nhà thầu cho rằng, chỉ duy nhất có một nhà sản xuất đáp ứng là Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại và Xây dựng Thiên Minh. Nhà thầu khẳng định HSMT đang vi phạm quy định về cạnh tranh trong đấu thầu khi đưa ra các đặc tính kỹ thuật, tiêu chuẩn mang tính cá biệt hóa mà không phải là đặc tính cơ bản của sản phẩm. Theo đó, Nhà thầu kiến nghị Bên mời thầu “nới” rộng tiêu chí đáp ứng theo hướng chấp nhận các sản phẩm đáp ứng các thông số trong thiết kế bản vẽ thi công được duyệt, nhưng khác về kiểu dáng, kích thước.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 13/11/2023, Ban Quản lý bảo trì đường bộ có văn bản trả lời làm rõ HSMT theo yêu cầu của Nhà thầu. Trong văn bản, Bên mời thầu cho biết, thông số kỹ thuật của các bộ đèn chiếu sáng đã được Sở Xây dựng Lâm Đồng thẩm định và được Sở Giao thông vận tải Lâm Đồng phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng hạng mục lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 6/11/2023, Sở Giao thông vận tải Lâm Đồng đã phê duyệt HSMT sửa đổi Gói thầu số 06A Thi công xây dựng hệ thống điện chiếu sáng thuộc Dự án Xây dựng đường vành đai thành phố Đà Lạt và cơ sở hạ tầng các khu dân cư.
Ngày 13/11/2023, Bên mời thầu đăng tải lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia quyết định điều chỉnh HSMT. Theo đó, HSMT lược bỏ một số yêu cầu bị phản ánh, bao gồm: chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ hạng III trở lên; danh sách 15 công nhân tại mục đánh giá nhân sự chủ chốt; đồng thời điều chỉnh giá trị hợp đồng tương tự từ 100% giá trị Gói thầu (21,79 tỷ VND) thành 50% giá trị Gói thầu (10,895 tỷ VND). Tuy nhiên, Bên mời thầu bảo lưu thông số kỹ thuật của các bộ đèn chiếu sáng với lý do các thông số này đã được các sở, ngành chức năng thẩm định, phê duyệt.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 25/10/2024 nêu các tiêu chí về hợp đồng tương tự, chứng chỉ có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình:
1. Gói thầu In thành phẩm vé xổ số kiến thiết truyền thống năm 2025
Dự toán mua sắm In vé xổ số kiến thiết truyền thống năm 2025
Bên mời thầu: Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Cà Mau
Chủ đầu tư: Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Cà Mau
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Có tính chất tương tự: Hợp đồng tương tự là hợp đồng in vé số truyền thống cho các công ty xổ số; có quy mô (giá trị) tối thiểu: 42.429.511.000 VND.
Trong khi Gói thầu có giá là 60.613.607.600 VND.
2. Gói thầu Chi phí biên soạn bộ sách Địa chí Thường Tín
Dự toán mua sắm Chi phí biên soạn bộ sách Địa chí Thường Tín
Bên mời thầu: Huyện ủy Thường Tín
Chủ đầu tư: Huyện ủy Thường Tín (TP. Hà Nội)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Có tính chất tương tự: Hợp đồng thực hiện biên soạn, biên tập, thiết kế và xuất bản sách (yêu cầu nhà thầu cung cấp hợp đồng, biên bản nghiệm thu, biên bản thanh lý, hóa đơn); có quy mô (giá trị) tối thiểu: 2.060.000.000 VND.
Trong khi Gói thầu có giá là 2.942.320.000 VND.
3. Gói thầu Thuê dịch vụ bảo vệ chuyên nghiệp tại các Trạm biến áp 110kV
Dự toán mua sắm Thuê dịch vụ bảo vệ chuyên nghiệp tại các Trạm biến áp 110kV
Bên mời thầu: Công ty Điện lực Tây Ninh
Chủ đầu tư: Công ty Điện lực Tây Ninh
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Có tính chất tương tự: Cung cấp dịch vụ bảo vệ, hoặc tương đương; có quy mô (giá trị) tối thiểu: 2.314.000.000 VND.
Trong khi Gói thầu có giá là 4.628.000.000 VND; thời gian thực hiện hợp đồng là 24 tháng.
4. Gói thầu Thuê đường truyền Internet phục vụ cán bộ, giảng viên, sinh viên học tập và nghiên cứu tại Trường Đại học Ngoại Ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội
Dự toán mua sắm Thuê đường truyền Internet phục vụ cán bộ, giảng viên, sinh viên học tập và nghiên cứu tại Trường Đại học Ngoại Ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội
Bên mời thầu: Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội
Chủ đầu tư: Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Có tính chất tương tự: Lắp đặt đường truyền Internet; có quy mô (giá trị) tối thiểu: 600.000.000 VND.
Trong khi Gói thầu có giá là 1.320.000.000 VND; thời gian thực hiện hợp đồng là 2 năm.
5. Gói thầu Thuê dịch vụ bảo vệ tại Chi nhánh Bảo Lộc
Dự toán mua sắm Thuê dịch vụ bảo vệ tại Chi nhánh Bảo Lộc
Gói thầu được thực hiện theo hình thức chào hành cạnh tranh; loại gói thầu là dịch vụ phi tư vấn.
Bên mời thầu: Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bảo Lộc
Chủ đầu tư: Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bảo Lộc (tỉnh Lâm Đồng)
Tại Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu:
Uy tín của nhà thầu về kinh nghiệm của nhà thầu trong các hợp đồng tương tự:
Nhà thầu cung cấp 03 hợp đồng tương tự, biên bản nghiệm thu thanh lý và hóa đơn chứng minh đã thực hiện bảo vệ cho tổ chức ngân hàng từ ngày 01 tháng 01 năm 2022 đến nay. Các hợp đồng có giá trị từ 1.263.600.000 VND trở lên. Tổng giá trị 03 hợp đồng từ 6.318.000.000 VND trở lên. Có bảng kê chi tiết mô tả tính chất tương tự của các hợp đồng.
6. Gói thầu Thi công xây dựng
Dự án Đường điện chiếu sáng trục chính xã Cẩm Yên
Bên mời thầu: UBND xã Cẩm Yên
Chủ đầu tư: UBND xã Cẩm Yên (huyện Thạch Thất, TP. Hà Nội)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT Chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng về lĩnh vực thi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật còn hiệu lực.
7. Gói thầu số 03 Thi công xây dựng
Dự án Hoàn thiện hệ thống phòng cháy chữa cháy trụ sở các đơn vị: Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở Khoa học và Công nghệ, Ban Dân tộc tỉnh, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT Chứng chỉ năng lực hoạt động của tổ chức thi công xây dựng do cơ quan chuyên môn theo quy định cấp. Đối với nhà thầu liên danh, từng thành viên trong liên danh đều phải đáp ứng yêu cầu này.
8. Gói thầu số 09 Thi công xây dựng
Dự toán mua sắm Bảo trì, duy tu, sửa chữa hệ thống điện chiếu sáng, đèn hoa trang trí trên địa bàn huyện năm 2024
Bên mời thầu: Phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Châu Phú
Chủ đầu tư: Phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Châu Phú (tỉnh An Giang)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT Chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng thuộc lĩnh vực thi công công trình hạ tầng kỹ thuật từ hạng III trở lên còn hiệu lực tính đến thời điểm đóng thầu.
9. Gói thầu Thi công xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy
Dự án Xây dựng Cửa khẩu quốc tế Tân Nam
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Tây Ninh
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Tây Ninh
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT Chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng do cơ quan có thẩm quyền cấp.
10. Gói thầu Thi công xây dựng
Dự án Lắp đặt đèn chiếu sáng công cộng trên tuyến Quốc lộ 61B (đoạn từ Km2+600 đến Km3+750)
Bên mời thầu: Phòng Quản lý đô thị thị xã Long Mỹ
Chủ đầu tư: Phòng Quản lý đô thị thị xã Long Mỹ (tỉnh Hậu Giang)
Tại Mục E-CDNT 10.8 thuộc Chương II của HSMT yêu cầu nhà thầu phải nộp cùng với E-HSDT Chứng chỉ năng lực thi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật từ hạng III trở lên còn hiệu lực.
III. Dẫn chiếu quy định pháp luật liên quan:
1. Theo Mẫu số 5A Hồ sơ mời thầu dịch vụ phi tư vấn qua mạng một giai đoạn một túi hồ sơ ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, hợp đồng tương tự là hợp đồng có tính chất tương tự với gói thầu đang xét, có giá trị hợp đồng thông thường khoảng 50% giá của gói thầu. Đối với các công việc đặc thù hoặc ở các địa phương mà năng lực của nhà thầu trên địa bàn còn hạn chế, có thể yêu cầu giá trị của hợp đồng tương tự trong khoảng 40% giá của gói thầu đang xét.
Đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn có tính chất công việc lặp lại theo chu kỳ qua các năm dẫn đến thời gian thực hiện hợp đồng kéo dài thì giá trị hợp đồng tương tự được xác định khoảng 50% giá trị của phần công việc tính theo 01 chu kỳ (01 năm) mà không tính theo tổng giá trị gói thầu qua các năm. Trong trường hợp này, việc đánh giá về quy mô, tính chất của hợp đồng tương tự cũng được xét theo 01 chu kỳ (01 năm) tương ứng.
2. Theo điểm a khoản 1 Điều 79 (Quy trình chào hàng cạnh tranh) Nghị định số 24/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn, hồ sơ mời thầu không yêu cầu tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm.
3. Theo điểm b và điểm đ khoản 3 Điều 83 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP, tổ chức không yêu cầu phải có chứng chỉ năng lực theo quy định của Nghị định này khi tham gia thiết kế, giám sát, thi công về phòng cháy chữa cháy theo pháp luật về phòng cháy, chữa cháy; tham gia hoạt động xây dựng đối với công trình cấp IV; công viên cây xanh, công trình chiếu sáng công cộng; đường cáp truyền dẫn tín hiệu viễn thông; dự án chỉ có các công trình nêu tại điểm này.
