|
| Thảo luận tại Hội trường Quốc hội về nội dung thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa DNNN giai đoạn 2011-2016. Ảnh: VGP |
Đây là một trong những nguyên nhân gây nên thất thoát tài sản nhà nước tại DN đề cập lâu nay.
Bày tỏ đồng tình cao với Báo cáo Kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước (DNNN) giai đoạn 2011-2016 do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày tại phiên thảo luận, Đại biểu Cường nhấn mạnh thêm 3 dạng làm thất thoát tài sản nhà nước trong DNNN, đó hiện nay là: kinh doanh kém hiệu quả; mua bán tài sản làm thất thoát tài sản vốn; định giá thấp khi cổ phần hóa.
Về kinh doanh lỗ làm thất thoát vốn nhà nước, Đại biểu Cường cho biết, đây là vấn đề được đề cập nhiều mà nguyên nhân chính là do: Trình độ quản lý yếu kém dẫn đến thua lỗ; vì động cơ cá nhân nên người quản lý đã đầu tư vào những lĩnh vực không hiệu quả nhằm thu lợi ích cá nhân như mua máy móc thiết bị không phù hợp, đầu tư vào những lĩnh vực không hiệu quả nhưng được chia phần hoặc cố tình tính giá trị đầu tư lớn hơn thực tế để được trích phần trăm… “Đây là những hành động nhằm cố tình hợp thức hóa việc rút tiền từ các DNNN”, Đại biểu Cường chỉ rõ.
Nguyên nhân khác của vấn đề này, theo Đại biểu Cường, là do việc xử lý không nghiêm minh với việc dù DN lỗ nhưng không ai chịu tách nhiệm, không có ai bị mất chức, xử lý… Cũng không có DN nào báo cáo đầy đủ lúc nào lỗ, lúc nào lãi. Thậm chí có DN khi cần báo cáo để thăng chức, để tăng quỹ lương hoặc xin vốn thì lập tức có báo cáo lãi, nhưng khi báo cáo cơ quan tài chính thì lại báo cáo lỗ.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP.Hà Nội). Ảnh VGP
Điều kỳ lạ nữa theo Đại biểu Cường là tất cả vấn đề xảy ra, thất thoát, làm ăn thua lỗ của DNNN ai cũng biết nhưng bộ máy thanh tra, kiểm tra chưa phát hiện ra vấn đề này. “Rõ ràng về mặt chính sách pháp luật chúng ta phải xem xét đến lỗ hổng trong việc quy định trách nhiệm của cơ quan có trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động DNNN”, Đại biểu Cường nói.
Về dạng thất thoát tài sản nhà nước qua mua bán tài sản, Đại biểu Cường nói là do mua bán tài sản, hàng hóa tại DN theo một công thức “mua giá cao, bán giá thấp hơn khu vực tư nhân”. Nghịch lý là ở chỗ, dù chúng ta đã có cơ chế là một tổ định giá độc lập nhằm minh bạch hóa việc mua bán tài sản nhưng vẫn có tình trạng “mua đắt bán rẻ”.
Dẫn kết quả trong Báo cáo giám sát, Đại biểu Cường nói: “Ngay trong Báo cáo giám sát cũng chỉ rõ vấn đề định giá, đấu thầu chỉ là hình thức” và cho rằng, nếu chúng ta có cuộc khảo sát kỹ, mọi người sẽ tìm ra được điều rất kỳ lạ đó là giá định giá của cơ quan tư vấn thường rất sát với giá khi mang ra đấu giá tài sản. Việc lựa chọn cơ quan định giá và cơ quan đấu giá đều phải lựa chọn theo đúng quy trình khách quan nhưng thường các cơ quan này được lựa chọn tương đối trùng lặp một số tổ chức định giá và tư vấn đấu giá thực hiện chức năng này. Thực tế có tình trạng những người tham gia đấu giá vào những cuộc đấu giá tài sản nhà nước lặp đi lặp lại.
“Rõ ràng vấn đề này đã có những sự việc xảy ra, nhưng trên thực tế những tổ chức làm trách nhiệm định giá, đấu giá khi lập các dự án sai, định giá sai, thẩm định giá sai, đấu thầu thì chưa thấy bị xử lý. Tệ hại hơn, khi DN thua lỗ phải bán đấu giá tài sản, máy móc thiết bị thì đây lại là cơ hội làm ăn béo bở cho một số người mà người ta dùng hình ảnh là “kền kền ăn xác chết”, Đại biểu chua xót.
Dạng thất thoát tài sản thứ 3 theo Đại biểu Cường chính là thất thoát về đất đai, nhất là quá trình chuyển đất công thành đất tư mà không thông qua đấu thầu, thay vào đó là chỉ định giá trực tiếp hoặc xác định giá đất khi CPH cũng không thực hiện đúng theo quy định của Luật Đất đai. Điều này làm cho giá đất được định giá luôn thấp hơn so với giá thị trường.
