|
| Toàn cảnh Phiên họp |
Qua thảo luận, các đại biểu khẳng định sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng để khơi thông các điểm “nghẽn”, tạo đột phá, có sức lan toả lớn trong vùng Đồng bằng sông Hồng và đóng góp lớn hơn vào mục tiêu tăng trưởng cao trong giai đoạn 2026 - 2030 của cả nước. Điều này phù hợp với mục tiêu Bộ Chính trị đã đặt ra tại Nghị quyết số 45-NQ/TW, Kết luận số 96-KL/TW.
Các ý kiến cho rằng, TP. Hải Phòng giữ vai trò là cực tăng trưởng chiến lược ở phía Bắc, vừa là trung tâm công nghiệp, logistics, cảng biển lớn nhất miền Bắc, vừa là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng. Để phát huy hết tiềm năng và lợi thế, TP. Hải Phòng rất cần có một hành lang pháp lý vượt trội, cho phép địa phương chủ động hơn trong đầu tư, quy hoạch và thu hút nguồn lực.
 |
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên họp |
Một trong những điểm nghẽn lớn nhất cản trở phát triển hiện nay là vướng mắc trong cơ chế thu hồi đất - giải phóng mặt bằng. Đại biểu Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh cho rằng, nhiều dự án hạ tầng trọng điểm như đường vành đai, khu công nghiệp - công nghệ cao, đô thị mới... đang chậm tiến độ do việc thu hồi đất phụ thuộc vào cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư.
“Trong thực tế, có những dự án do Thủ tướng phê duyệt, nhưng UBND thành phố vẫn không thể chủ động thu hồi đất nếu không có thủ tục “xin ý kiến” lại, dẫn đến kéo dài thời gian lên tới 1 - 2 năm”, đại biểu nêu rõ.
Do đó, đại biểu Thạch Phước Bình kiến nghị cho phép Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng được quyết định thu hồi đất đối với toàn bộ các dự án nằm trong danh mục do HĐND thành phố thông qua - không phân biệt cấp chủ trương đầu tư, miễn là phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư ít nhất 6 - 12 tháng/dự án, tăng tính chủ động của địa phương.
Quan tâm đến vấn đề thu hồi diện tích đất xen kẹt trong khu dân cư, đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh cho biết, tại khoản 7 Điều 6 của dự thảo Nghị quyết quy định “Thành phố được thu hồi các thửa đất nhỏ hẹp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có quyền sử dụng, nằm xen kẹt với khu đất do nhà nước quản lý nhằm tạo quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất vào mục đích phát triển đô thị, thương mại - dịch vụ theo quy định về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng”.
Đáng chú ý, trong bối cảnh đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia cũng như cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ, các ý kiến cho rằng, việc xác định trung tâm logistics là một mô hình kinh doanh mới, có vai trò then chốt trong việc kết nối các ngành, các địa phương và vùng lãnh thổ là hết sức cần thiết.
 |
Đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng |
“Thực tế chi phí logistics của nước ta vẫn ở mức cao, chiếm 16,5% GDP, cao hơn nhiều so với mức bình quân 11,6% của thế giới. Hạ tầng logistics chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, quy mô doanh nghiệp logistics còn nhỏ, chỉ nắm giữ khoảng 20% thị phần. Đáng chú ý, tỉ trọng đóng góp của ngành logistics vào GDP hiện mới đạt 4,46%, thấp hơn nhiều so với ngành dịch vụ, du lịch đang đóng góp khoảng 7% GDP”, đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng nêu dẫn chứng.
Trước thực tế trên, đại biểu Trần Chí Cường nhận thấy, cần thiết phải có chính sách đột phá để phát triển hạ tầng và dịch vụ logistics một cách bài bản và hiệu quả hơn. Đại biểu Trần Chí Cường nhấn mạnh, trung tâm logistics giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tối ưu hóa các dòng vận động hàng hóa, tiền tệ, thông tin, thúc đẩy lưu thông hàng hóa, xuất nhập khẩu, góp phần giảm chi phí logistics, nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
Do vậy, đại biểu Trần Chí Cường nhấn mạnh, việc đề xuất chính sách thí điểm thu hồi đất để sớm hình thành các trung tâm logistics quy mô lớn, hiện đại tại TP. Hải Phòng là hoàn toàn xác đáng và cần được Quốc hội xem xét, ủng hộ.
Ngoài ra, để Hải Phòng thực sự trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo phía Bắc, các đại biểu đề nghị, cần cơ chế thu hút thực chất các viện nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ cao, startup quốc tế. Kiến nghị áp dụng chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 5 năm, giảm 50% trong 10 năm tiếp theo cho doanh nghiệp công nghệ cao, tổ chức nghiên cứu và phát triển phòng thí nghiệm AI, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới… Đối với các quy định về Khu Thương mại tự do, một số ý kiến đề nghị cần đơn giản hóa thủ tục hành chính cho nhà đầu tư, chính sách đối với người nước ngoài lao động, làm việc tại Khu Thương mại tự do; lưu ý để đảm bảo tính tương thích giữa cơ chế đặc thù cho TP. Hải Phòng tương thích với TP. Đà Nẵng; nghiên cứu sớm ban hành Luật về Khu Thương mại tự do…
 |
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu |
Cũng tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Đồng thời cho biết, trên cơ sở ý kiến của các ĐBQH phát biểu tại tổ và hội trường, Cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp chặt chẽ với Cơ quan thẩm tra tiếp thu tối đa, nghiêm túc các ý kiến để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết đảm bảo chất lượng tốt nhất.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, qua thảo luận, các đại biểu nhất trí ban hành Nghị quyết của Quốc hội thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hải Phòng để tiếp tục cụ thể hóa chủ trương của Đảng về phát triển TP. Hải Phòng, tạo cơ chế đột phá đủ mạnh về tài chính ngân sách, đất đai, các cơ chế, chính sách để khơi thông các nguồn lực, đảm bảo cho Hải Phòng phát triển đạt được mục tiêu theo Nghị quyết số 45-NQ/TW, Kết luận số 96-KL/TW của Bộ Chính trị.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Cơ quan soạn thảo, Cơ quan thẩm tra và các cơ quan liên quan nghiên cứu các ý kiến phát biểu tại hội trường và các ý kiến thảo luận tại tổ để tiếp thu, hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện, trình Quốc hội xem xét, quyết định.
