Chào bán cổ phiếu là giải pháp được nhiều doanh nghiệp bất động sản lựa chọn trong thời gian gần đây. Ảnh: Lê Tiên |
Hàng loạt doanh nghiệp muốn gọi vốn
Cuối tháng 5/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) nhận được tài liệu báo cáo kết quả chào bán cổ phiếu ra công chúng của Công ty CP Chứng khoán TP.HCM (HSC). Đây là đợt chào bán tăng vốn của HSC thực hiện theo phương án đã được thông qua tại Đại hội đồng cổ đông (ĐHCĐ) tổ chức tháng 8/2022. Trong đợt chào bán này, HSC đã phân phối thành công gần 178,18 triệu cổ phiếu, thu về 1.781,7 tỷ đồng, tương ứng 77,94% số tiền dự kiến huy động theo phương án ban đầu để bổ sung vốn cho hoạt động giao dịch ký quỹ (margin) và hoạt động tự doanh.
Cùng thời điểm, Công ty CP Chứng khoán VNDirect chốt danh sách cổ đông để chào bán gần 244 triệu cổ phiếu với mức giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, dự kiến huy động 2.437 tỷ đồng. Thời gian hoàn tất đợt huy động dự kiến trong quý III/2024.
Trong lĩnh vực bất động sản, Công ty CP Phát triển nhà Bà Rịa - Vũng Tàu (HODECO) đang chào bán gần 20 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với mức giá 15.000 đồng/cổ phiếu, dự kiến huy động gần 300 tỷ đồng. Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt cũng đang phát hành 134,33 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với mức giá 10.000 đồng/cổ phiếu.
Hoạt động đa ngành với các lĩnh vực như năng lượng, bất động sản, xây dựng - hạ tầng, dịch vụ tài chính - bảo hiểm…, Công ty CP Tập đoàn Bamboo Capital đang chào bán hơn 266 triệu cổ phiếu với giá 10.000 đồng/cổ phiếu cho cổ đông, ước tính thu về hơn 2.667 tỷ đồng.
Cho đến đầu tháng 6/2024, một số doanh nghiệp khác như Công ty CP Viconship, Công ty CP Create Capital Việt Nam, Công ty CP Sonadezi Châu Đức, Công ty CP Thuận Đức, Công ty CP Khoáng sản và Xây dựng Bình Dương, Công ty CP Chứng khoán Tiên Phong, Công ty CP Nước Thủ Dầu Một… đã hoàn tất đợt chào bán cổ phiếu huy động vốn.
Trong mùa ĐHCĐ thường niên 2024, nhiều doanh nghiệp đã trình và được cổ đông thông qua phương án chào bán cổ phiếu để tăng vốn, hoạt động chào bán dự kiến sẽ tiếp tục diễn ra sôi động trong thời gian tới. Đáng chú ý, bên cạnh các phương án chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, không ít doanh nghiệp có phương án kết hợp với chào bán riêng lẻ nhằm huy động vốn từ cổ đông chiến lược.
Tại Công ty CP Tập đoàn Dabaco Việt Nam (Dabaco), ngoài kế hoạch huy động vốn từ cổ đông thông qua chào bán 80,67 triệu cổ phiếu với giá 15.000 đồng/cổ phiếu, tương ứng huy động 1.210 tỷ đồng để đầu tư vào Công ty TNHH Dầu thực vật Dabaco với Dự án Đầu tư xây dựng nhà máy ép và tinh luyện dầu đậu nành Dabaco, Công ty còn có kế hoạch chào bán riêng lẻ 48,4 triệu cổ phiếu, giá chào bán không thấp hơn 28.000 đồng/cổ phiếu. Thời gian chào bán riêng lẻ dự kiến trong năm 2024 - 2025 nhằm huy động tối thiểu 1.355,2 tỷ đồng tài trợ cho các dự án chăn nuôi lợn giống, lợn thương phẩm tại Thanh Hóa.
Trong phương án tăng vốn được ĐHCĐ thường niên 2024 Công ty CP Chứng khoán Bản Việt thông qua, dự kiến sau khi hoàn thành phương án tăng vốn từ nguồn vốn chủ sở hữu và phát hành ESOP, Công ty sẽ chào bán 143,63 triệu cổ phiếu cho nhà đầu tư chuyên nghiệp/chiến lược với giá chào bán không thấp hơn giá trị sổ sách tại thời điểm 31/12/2023 là 16.849 đồng/cổ phiếu.
Tương tự, Công ty CP Đầu tư địa ốc No Va (Novaland) có kế hoạch huy động tới 13.700 tỷ đồng từ phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu (dự kiến chào bán 1,17 tỷ cổ phiếu) và phát hành riêng lẻ (200 triệu cổ phiếu) cùng ở mức giá chào bán 10.000 đồng/cổ phiếu.
Cân nhắc bài toán hiệu quả
Việc quy mô tài sản, nguồn vốn tăng mạnh ngay sau đợt chào bán cổ phiếu huy động vốn, trong khi cần có thời gian để dòng vốn mới tạo hiệu quả, đóng góp vào kết quả kinh doanh khiến chỉ số hiệu suất sinh lời tính trên mỗi đồng vốn thường sẽ suy giảm trong năm doanh nghiệp tiến hành tăng vốn. Tuy vậy, đây là bài toán mà cổ đông của các doanh nghiệp chấp nhận đánh đổi trong ngắn hạn để làm dày bộ đệm vốn, tạo nguồn lực vượt qua giai đoạn khó khăn, hướng đến mục tiêu tăng trưởng dài hạn.
Chẳng hạn với nhóm doanh nghiệp bất động sản, trong bối cảnh thanh khoản của thị trường ảm đạm, vướng mắc về pháp lý dự án chậm được tháo gỡ, việc phát hành trái phiếu mới còn nhiều khó khăn, vay ngân hàng bị kiểm soát chặt, nhất là với các dự án chưa hoàn thiện về pháp lý, để có tiền trả nợ và tái đầu tư, chào bán cổ phiếu là giải pháp được nhiều doanh nghiệp lựa chọn.
Công ty CP Tập đoàn Đất Xanh trong tháng 1/2024 đã hoàn tất đợt chào bán cổ phiếu tăng vốn cho cổ đông, thu về 1.220 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch. Đến ĐHCĐ thường niên tháng 4/2024, Hội đồng quản trị tiếp tục trình và được cổ đông thông qua phương án chào bán hơn 150 triệu cổ phiếu cho cổ đông trong năm 2024 với giá chào bán tối thiểu là 12.000 đồng/cổ phiếu, huy động 1.800 tỷ đồng để thanh toán công nợ, trả nợ trái phiếu đến hạn và bổ sung vốn lưu động.
Tại nhóm công ty chứng khoán, do quy mô vốn là một trong những tiêu chí quan trọng khi xét duyệt điều kiện triển khai các dịch vụ, nên việc nhiều doanh nghiệp cùng công bố kế hoạch tăng vốn ngay từ đầu năm 2024 được đánh giá là bước đi chủ động tạo điểm tựa về vốn đón đầu cơ hội “vàng” khi thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng và nhiều sản phẩm, dịch vụ mới có thể được triển khai.
Báo cáo ngành chứng khoán của Công ty CP Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS Rating) cập nhật, trong 5 tháng đầu năm 2024, khoảng 1/3 trong số 30 công ty chứng khoán lớn nhất thị trường công bố kế hoạch tăng vốn với tổng cộng khoảng 38 nghìn tỷ đồng trong 12 tháng tới. VIS Rating đánh giá, đây là kế hoạch tăng vốn rất đáng kể và sẽ giúp tăng tổng vốn chủ sở hữu của các công ty lên khoảng 20%. Với nguồn vốn bổ sung, các công ty có thể đẩy mạnh hoạt động kinh doanh cốt lõi là đầu tư và cho vay ký quỹ cũng như tăng cường bộ đệm rủi ro.