Bên mời thầu: Công ty TNHH Đinh Phúc Nhân
Chủ đầu tư: UBND xã Thượng Long (huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế)
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Bảng số 02 Yêu cầu về nhân sự chủ chốt thuộc Chương III, HSMT yêu cầu cán bộ an toàn, vệ sinh lao động: Tốt nghiệp cao đẳng trở lên, chuyên ngành bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động; có chứng nhận huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Theo Nhà thầu, quy định pháp luật hiện hành về tiêu chuẩn bằng cấp của nhân sự cán bộ an toàn, vệ sinh lao động như sau:
Khoản 3 và khoản 4 Điều 36 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP quy định về các điều kiện mà người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách và bán chuyên trách phải đáp ứng:
Người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này phải đáp ứng một trong các điều kiện sau đây: a) Có trình độ đại học thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật; có ít nhất 1 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở; b) Có trình độ cao đẳng thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật; có ít nhất 3 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở; c) Có trình độ trung cấp thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật hoặc trực tiếp làm các công việc kỹ thuật; có 5 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở.
Người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ bán chuyên trách quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này phải đáp ứng một trong các điều kiện sau đây: a) Có trình độ đại học thuộc chuyên ngành khối kỹ thuật; b) Có trình độ cao đẳng thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật; có ít nhất 1 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở; c) Có trình độ trung cấp thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật hoặc trực tiếp làm các công việc kỹ thuật; có 3 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở.
Như vậy, Nhà thầu cho rằng, theo pháp luật hiện hành thì nhân sự cán bộ an toàn, vệ sinh lao động chỉ cần có bằng cấp chuyên ngành khối kỹ thuật là phù hợp, không nhất thiết phải có bằng cấp bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động.
Mặt khác, theo Nhà thầu, bằng cấp liên quan đến ngành bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động chỉ được đào tạo tại 1 trường phía Bắc và 1 trường phía Nam. Vấn đề này làm hạn chế nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu 2023. Yêu cầu bằng cấp bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động chỉ dành cho các công trình lớn, cao tầng, mức độ nguy hiểm cao. Nhưng đây là dự án nhỏ, chỉ cải tạo hàng rào và nhà xe mà yêu cầu nhân sự theo HSMT là quá cao, làm ảnh hưởng đến cơ hội dự thầu của nhiều đơn vị, gây cạnh tranh không lành mạnh.
Nhà thầu đề nghị Bên mời thầu làm rõ căn cứ theo quy định nào mà Bên mời thầu đưa ra tiêu chí cán bộ an toàn, vệ sinh lao động phải có bằng cao đẳng trở lên chuyên ngành bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động. Nếu không có căn cứ về mặt pháp luật, đề nghị Bên mời thầu chỉnh sửa tiêu chí để Nhà thầu có thể tham gia dự thầu.
Dẫn chiếu quy định của pháp luật, bình luận, phân tích của chuyên gia:
Chuyên gia đấu thầu Lê Văn Tăng cho biết, Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT quy định, chỉ yêu cầu bằng cấp, chứng chỉ của nhân sự trong trường hợp pháp luật chuyên ngành có yêu cầu về bằng cấp/chứng chỉ chuyên môn. Như vậy, trường hợp thêm vào HSMT các dạng bằng cấp, chứng chỉ hành nghề, số năm kinh nghiệm… nằm ngoài phạm vi yêu cầu của pháp luật chuyên ngành là điều kiện hạn chế nhà thầu. Tuy nhiên, thực tế, nhiều bên mời thầu khi tổ chức lựa chọn nhà thầu đã tự ý đưa ra các quy định bất cập, “vẽ” ra nhiều yêu cầu gây khó khăn cho nhà thầu, dẫn tới phát sinh kiến nghị. “Việc yêu cầu bằng cấp quá cao, không phù hợp, số năm kinh nghiệm quá nhiều, yêu cầu cả giá trị hợp đồng, hạng mục nhân sự từng đảm nhận, quá nhiều chứng chỉ “râu ria” nhằm mục đích làm khó nhà thầu là chính”, chuyên gia này nhấn mạnh.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 01/10/2024, sau khi nghiên cứu nội dung yêu cầu làm rõ, Công ty TNHH Đinh Phúc Nhân trả lời như sau:
Khoản 5 Điều 13 Nghị định số 06/2021/NĐ-CP quy định: “Người thực hiện công tác quản lý an toàn lao động của nhà thầu thi công xây dựng phải được đào tạo về chuyên ngành an toàn lao động hoặc chuyên ngành kỹ thuật xây dựng và đáp ứng quy định khác của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động”.
Theo quy định nêu trên, nhà thầu có thể sử dụng nhân sự được đào tạo về chuyên ngành an toàn lao động hoặc chuyên ngành kỹ thuật xây dựng. Tuy nhiên, tại nội dung Gói thầu này, Bên mời thầu quyết định mời nhân sự được đào tạo về chuyên ngành an toàn lao động vì đối chiếu với khoản 2 Điều 72 Luật An toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13:
“Điều 72. Bộ phận an toàn, vệ sinh lao động
2. Người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động hoặc bộ phận an toàn, vệ sinh lao động có nhiệm vụ tham mưu, giúp người sử dụng lao động tổ chức thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động tại cơ sở sản xuất, kinh doanh, bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây: a) Xây dựng nội quy, quy trình, biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động; phòng, chống cháy, nổ; b) Xây dựng, đôn đốc việc thực hiện kế hoạch an toàn, vệ sinh lao động hằng năm; đánh giá rủi ro và xây dựng kế hoạch ứng cứu khẩn cấp; c) Quản lý và theo dõi việc khai báo, kiểm định máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động; d) Tổ chức thực hiện hoạt động thông tin, tuyên truyền, huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao động; sơ cứu, cấp cứu, phòng, chống bệnh nghề nghiệp cho người lao động; đ) Tổ chức tự kiểm tra về an toàn, vệ sinh lao động; điều tra tai nạn lao động, sự cố kỹ thuật gây mất an toàn, vệ sinh lao động theo quy định của pháp luật; e) Chủ trì, phối hợp bộ phận y tế tổ chức giám sát, kiểm soát yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại; g) Tổng hợp và đề xuất với người sử dụng lao động giải quyết kiến nghị của đoàn thanh tra, đoàn kiểm tra và người lao động về an toàn, vệ sinh lao động; h) Phối hợp với Ban chấp hành công đoàn cơ sở hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ của an toàn, vệ sinh viên; i) Tổ chức thi đua, khen thưởng, xử lý kỷ luật, thống kê, báo cáo công tác an toàn, vệ sinh lao động”.
Nhiệm vụ của người thực hiện công tác quản lý an toàn lao động của nhà thầu thi công xây dựng rất quan trọng và cần chuyên môn cao. Chính vì vậy, Bên mời thầu mới có quyết định phải sử dụng nhân sự được đào tạo về chuyên ngành an toàn lao động. Đây là điều pháp luật không cấm và Bên mời thầu hoàn toàn dựa vào yêu cầu của Gói thầu để đảm bảo công tác an toàn lao động được đảm bảo tốt nhất.
Đối với ý kiến “Mặt khác, bằng cấp liên quan đến ngành bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động chỉ được đào tạo tại 1 trường phía Bắc và 1 trường phía Nam. Vấn đề này làm hạn chế nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu 2023”: Việc ngành bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động được đào tạo ở đâu không liên quan đến nội dung Gói thầu này. Nhà thầu nêu “làm hạn chế nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu 2023”, tuy nhiên, không viện dẫn cụ thể được quy định tại điều khoản nào. Bên mời thầu khẳng định, HSMT được lập và thẩm định dựa trên các quy định của pháp luật về đấu thầu, không có bất cứ điều kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Bên mời thầu không yêu cầu nhân sự chủ chốt được kê khai trong HSDT phải đến phỏng vấn trực tiếp trong quá trình đánh giá HSDT. Bên mời thầu không yêu cầu về nhân sự chủ chốt đối với các vị trí mà pháp luật về xây dựng không có yêu cầu về tiêu chuẩn đối với chức danh đó hoặc các vị trí kỹ thuật thông thường, công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông.
Đối với ý kiến “Yêu cầu bằng cấp bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động chỉ dành cho các công trình lớn, cao tầng, mức độ nguy hiểm cao. Nhưng đây là dự án nhỏ, chỉ cải tạo hàng rào và nhà xe mà yêu cầu nhân sự theo HSMT là quá cao, làm ảnh hưởng đến cơ hội dự thầu của nhiều đơn vị, gây cạnh tranh không lành mạnh”: Pháp luật về xây dựng không có quy định nêu rõ việc “yêu cầu bằng cấp bảo hộ lao động hoặc an toàn lao động chỉ dành cho các công trình lớn, cao tầng, mức độ nguy hiểm cao”. Việc đảm bảo ATLĐ trên mọi công trường là việc hết sức quan trọng và cần thiết. Vì nó trực tiếp liên quan đến tính mạng của người lao động.
Theo quy định tại Thông tư 06/2024/TT-BKHĐT thì Nhà thầu có trách nhiệm nghiên cứu HSMT đối với các gói thầu mà nhà thầu quan tâm để chuẩn bị HSDT cho phù hợp với yêu cầu của HSMT.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Gói thầu đã được gia hạn thời điểm đóng thầu đến 17 giờ 00 ngày 04/10/2024 với lý do trả lời yêu cầu làm rõ HSMT. Các nội dung đã phát hành của HSMT giữ nguyên.
