Thị trường đầy tiềm năng
Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), lượng ô tô tiêu thụ ở thị trường Việt Nam năm nay sẽ vào khoảng 335 nghìn chiếc, tăng gần 10% so với năm 2016. Với quy mô dân số và tỷ lệ sở hữu ô tô còn thấp, chỉ 23 xe/1.000 dân như hiện nay, Việt Nam đang là một thị trường hấp dẫn với nhiều hãng ô tô trên thế giới.
Thực tế thị trường cũng cho thấy, sức mua của thị trường Việt Nam những năm gần đây tăng trưởng khá tốt, cao hơn hẳn so với mức tăng trưởng của các thị trường khác trên thế giới. Nếu đạt được sức mua như dự đoán vào cuối năm nay, con số này sẽ gấp đôi số lượng tiêu thụ xe năm 2014 (157.800 chiếc).
Tuy nhiên, đây không phải “miếng bánh” dễ ăn. Thị trường trong nước vẫn khá nhỏ và “miếng bánh” đang phải chia nhỏ cho tất cả các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ô tô ở Việt Nam. Dung lượng tiêu thụ hiện tại chỉ đang giúp ngành này định vị ở mức tiềm năng.
“Thị trường phải tiêu thụ trên 500.000 ô tô một năm thì đấy bắt đầu mới là cơ hội tốt cho các nhà sản xuất, đặc biệt là với thương hiệu nội”, TS. Phan Đăng Tuất, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam nhận định.
Đồng tình với quan điểm này, một chuyên gia kinh tế cho rằng, từ tiềm năng cho đến thực tế là một chặng đường và chặng đường này dài hay ngắn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. “Mức sống của người dân tăng lên thế nào, chính sách của Chính phủ ra sao, rồi kết cấu hạ tầng giao thông, đặc biệt là hàng loạt thuế nhập khẩu liên quan đến ô tô sẽ giảm từ năm 2018... tất cả những yếu tố đó đều có tác động đến mức tiêu thụ ô tô”, vị chuyên gia này đánh giá.
Giấc mơ ô tô thương hiệu Việt
Ở thời điểm bức tranh về ngành công nghiệp ô tô Việt Nam không có nhiều sắc màu tươi sáng, mục tiêu phát triển ngành này đã chính thức thất bại như Bộ Công Thương thừa nhận, Vingroup bỗng nhiên nhảy vào cuộc với tuyên bố sẽ sản xuất và cho ra mắt ô tô thương hiệu Việt (VINFAST) vào năm 2019.
Trong bối cảnh nói trên, việc Vingroup ra mắt thương hiệu VINFAST, tuyên bố chính thức tham gia ngành công nghiệp sản xuất ô tô nhận được nhiều sự kỳ vọng của cả người dân lẫn những người từng thất bại trong lĩnh vực này. Ông Bùi Ngọc Huyên, Chủ tịch Công ty Ô tô Vinaxuki cũng bày tỏ sự tin tưởng và cho rằng, thời điểm hiện nay Vingroup làm ô tô Việt sẽ thành công.
Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có những ý kiến tỏ ra hoài nghi về tiến độ cam kết của Vingroup, bởi 2 năm là khoảng thời gian rất ngắn cho việc ra đời một chiếc xe hơi. Nhưng chỉ một tháng sau khi khởi công nhà máy, VINFAST đã đưa ra 20 concept thiết kế để người tiêu dùng bình chọn nhằm đưa vào sản xuất 2 mẫu xe được yêu thích nhất. Sự kiện cho thấy sự nghiêm túc và quyết tâm của Vingroup trong dự án này.
Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh nhận xét: “Dự án này có thể coi như là đặt viên gạch đầu tiên cho ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Với vai trò là người tiên phong, Vingroup đang góp phần quan trọng tạo dựng nên một ngành công nghiệp, qua đó đẩy nhiều ngành công nghiệp phụ trợ khác cùng đi lên”. TS. Phan Đăng Tuất thì cho rằng, với điều kiện địa lý như ở nước ta, rất cần có một thương hiệu ô tô nội địa. “Đấy không chỉ là ước mơ mà đã tính toán nhiều lần rồi, rất nhiều quy hoạch, rất nhiều chính sách được đề xuất”, TS. Tuất nói.
Không chỉ tuyên bố suông, ngay khi khởi công Nhà máy Sản xuất ô tô VINFAST, Vingroup đã bắt tay với nhiều đối tác hàng đầu thế giới như Siemens, Bosch, Boston Consulting Group, Magna Steyr, AVL, Durr, Henn... hay các studio thiết kế xe đẳng cấp như Pininfarina, Zagato, Torino Design và ItalDesign. Đồng thời tập đoàn này còn đưa về các chuyên gia hàng đầu thế giới trong ngành như cựu Phó Chủ tịch General Motors Jame Deluca hay ông Võ Quang Huệ - cựu Tổng giám đốc Bosch VN…
Nói về những đối tác khủng của VINFAST, một chuyên gia hàng đầu Việt Nam về công nghiệp ô tô nhận xét: “Chỉ cần nhìn vào danh sách đối tác của Vingroup là đã có đủ cơ sở để đặt niềm tin vào những mục tiêu mà tập đoàn này đặt ra với Dự án VINFAST. Tôi tin rằng khoảng thời gian 24 tháng cho đến khi có sản phẩm mà Vingroup công bố không phải là nói chơi”.
Đồng tình với quan điểm trên, ông Lê Dương Quang, nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam đánh giá: “Qua tiến độ và kết quả của những dự án Vingroup đã từng làm thì tôi tin với Dự án VINFAST họ sẽ làm được. Thứ nhất là họ chuẩn bị dự án rất kỹ. Thứ hai là họ xây dựng dự án rất cẩn thận, tỉ mỉ. Thứ ba là họ tuyển chọn những người giỏi”.
Qua những gì đã thể hiện thì dường như Vingroup đã lường trước được những khó khăn, thách thức và thậm chí có thể chấp nhận lỗ trong thời gian đầu để làm chủ công nghệ, tự chủ trong ngành công nghiệp có vai trò rất lớn này.
Với quyết tâm ấy của Vingroup, nếu thành công, Vingroup không chỉ có thêm một bước phát triển mới mà sẽ đóng góp hàng tỷ USD vào GDP, tạo ra hàng chục nghìn việc làm trực tiếp, góp phần kiến tạo cả một ngành công nghiệp ô tô, tạo sức bật cho hàng loạt ngành công nghiệp hỗ trợ...