|
| Hệ thống Đấu giá trực tuyến quốc gia dự kiến do cơ quan quản lý nhà nước về đấu giá tài sản ở Trung ương xây dựng. Ảnh minh họa: Nhã Chi |
Luật Đấu giá tài sản (ĐGTS) và NĐ62 hướng dẫn Luật ĐGTS lần đầu tiên quy định hình thức đấu giá mới, hiện đại và thông dụng trên thế giới là đấu giá trực tuyến (ĐGTT). Hình thức ĐGTT đã được áp dụng rộng rãi tại một số địa phương trong đại dịch Covid-19, vừa bảo đảm đấu giá tài sản công đúng kế hoạch, vừa góp phần hạn chế tình trạng thông đồng, dìm giá, “quân xanh, quân đỏ”, “xã hội đen”. Tuy nhiên, qua thực tế triển khai phát sinh một số bất cập, hạn chế, không bảo đảm tính thống nhất trong tổ chức thực hiện.
Theo bà Nguyễn Thị Mai, Phó Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp thuộc Bộ Tư pháp, do NĐ62 chưa quy định hoặc quy định chưa đầy đủ hình thức ĐGTT hoàn toàn trên môi trường Internet (NĐ62 chỉ quy định cuộc đấu giá được tổ chức trực tuyến, còn các trình tự thủ tục như niêm yết, thông báo công khai, bán hồ sơ, nộp hồ sơ, tiền đặt trước vẫn thực hiện trực tiếp), nên các tổ chức ĐGTS lúng túng khi áp dụng, mỗi tổ chức ĐGTS thực hiện một cách khác nhau. Thậm chí, trong thời gian dịch bệnh Covid-19, một số tổ chức ĐGTS nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá và cho phép trả giá trên các nền tảng họp trực tuyến như Google Meet hay Zoom và công nhận đó là ĐGTT. “Điều này phản ánh không đúng bản chất và làm giảm hiệu quả của hình thức ĐGTT trên thực tế”, bà Mai nhấn mạnh.
Tại Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của NĐ62, Cơ quan soạn thảo đề xuất định hướng xây dựng mô hình ĐGTT tập trung. Theo đó, cơ quan quản lý nhà nước về ĐGTS ở Trung ương sẽ xây dựng hệ thống mạng ĐGTS quốc gia để các tổ chức ĐGTS thực hiện ĐGTT các loại tài sản, bảo đảm thống nhất trong triển khai, khắc phục các bất cập nêu trên.
Tại cuộc họp thẩm định Dự thảo Nghị định được Bộ Tư pháp tổ chức ngày 5/10, ông Lê Văn Bình, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu vấn đề, khi áp dụng hình thức ĐGTT trong đấu giá quyền sử dụng đất thực hiện dự án đầu tư, thương mại, khu đô thị…, theo quy định của pháp luật đất đai, đầu tư, hồ sơ của người tham gia đấu giá cần được cơ quan có thẩm quyền thẩm định đủ điều kiện tham gia đấu giá. Do đó, Hệ thống ĐGTT quốc gia cần phải tính đến việc xây dựng liên thông, kết nối với các đơn vị liên quan (trung tâm phát triển quỹ đất, sở tài nguyên và môi trường…) để tổ chức thẩm định trực tuyến, bảo đảm việc ĐGTS được thực hiện hoàn toàn trên môi trường Internet.
Theo ông Bình, đấu giá đất có đặc thù là tài sản lớn, có nhiều yếu tố liên quan tới quá trình xác định giá trị của tài sản như: vị trí đất, hướng đất… đòi hỏi người tham gia đấu giá cần được xem thực tế tài sản trước khi tham gia đấu giá và trả giá. Tuy nhiên, khâu xem tài sản đấu giá trên thực địa (đối với tài sản là quyền sử dụng đất nói riêng và các tài sản đấu giá khác nói chung) khó có thể thực hiện trực tuyến.
Bà Lê Thị Thu Hằng, cán bộ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công Thương cho biết, hoạt động ĐGTS ngoài việc phải tuân thủ Luật ĐGTS thì còn phải tuân theo các quy định của pháp luật chuyên ngành. Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử có điều khoản quy định, đối với những hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện thì bắt buộc tổ chức, cá nhân kinh doanh phải tuân thủ pháp luật chuyên ngành. Tương tự, với tài sản đấu giá theo phạm vi điều chỉnh của Luật ĐGTS, NĐ62, những tài sản đấu giá mà pháp luật chuyên ngành có những yêu cầu riêng thì cũng phải tuân thủ theo pháp luật chuyên ngành. Tại Nghị định sửa đổi, bổ sung NĐ62 nên nhấn mạnh nội dung “tuân thủ theo quy định của pháp luật chuyên ngành” trong việc xác định điều kiện của người tham gia đấu giá để bảo đảm chặt chẽ, đồng bộ giữa các hệ thống pháp luật.
Cho ý kiến thẩm định về Dự thảo Nghị định, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh nhấn mạnh, với định hướng xây dựng Hệ thống ĐGTT quốc gia, cần phải đặt mục tiêu thúc đẩy, tăng cường tính công khai, minh bạch của hoạt động ĐGTS thông qua ĐGTT, đưa ra giải pháp để bảo đảm hiệu quả của hình thức ĐGTT, bảo đảm lợi ích tài sản của Nhà nước thông qua đấu giá.
