Ngân hàng Nhà nước mong muốn hệ thống ngân hàng giảm dần vai trò cung ứng vốn chủ lực cho nền kinh tế và nguồn vốn được bù đắp nhiều hơn từ các phân khúc khác trên thị trường vốn. Ảnh: Tường Lâm |
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, ngay từ đầu năm 2022 đã chỉ đạo, định hướng tín dụng tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Kết quả là, đến ngày 9/6/2022, tín dụng tăng 8,15% so với cuối năm 2021, tăng 17,09% so với cùng kỳ năm 2021, phù hợp với diễn biến tích cực của nền kinh tế. Nhờ đó, đã góp phần kích hoạt mạnh mẽ các hoạt động kinh tế, tạo đà phục hồi các chỉ số vĩ mô, từ đó giúp nền kinh tế dần khôi phục và tăng trưởng.
Từ phía các tổ chức tín dụng, nhiều ngân hàng thương mại đang đề xuất được nới chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm để thuận lợi trong việc cung ứng vốn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là thực hiện gói hỗ trợ lãi suất 2% theo Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ.
Đại diện Vietinbank cho biết, dư nợ gói hỗ trợ lãi suất 2% thực hiện tại Vietinbank ước tính chiếm 30% tổng quy mô tín dụng của Ngân hàng, do đó, cần NHNN hỗ trợ tăng hạn mức tín dụng cho Ngân hàng để thực hiện tốt hơn. Tương tự, Vietcombank cho biết, tăng trưởng tín dụng của Ngân hàng đã vượt mức 9% từ cuối tháng 4, để thực hiện gói hỗ trợ lãi suất cần được cấp thêm hạn mức tín dụng.
Ngày 15/6, tại cuộc họp báo về hoạt động của lĩnh vực ngân hàng 6 tháng đầu năm, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, mức tăng trưởng tín dụng khá mạnh trong những tháng gần đây cho thấy các doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung đang có dấu hiệu hồi phục khả quan.
Thời gian tới, việc cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế sẽ được cân đối một cách hợp lý trên cơ sở kiểm soát chặt lạm phát, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp thuộc lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực cần thiết khôi phục nhanh. Trong khi đó, một số lĩnh vực có rủi ro cao vẫn sẽ tiếp tục được kiểm soát chặt chẽ. Chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm 2022 ở mức 14% mang tính định hướng và có thể điều chỉnh theo thực tế của nền kinh tế, khối lượng cung ứng có thể tăng thêm.
Ông Phạm Chí Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ thuộc NHNN cho biết, việc điều hành tăng trưởng tín dụng chịu áp lực lớn nhất từ xu hướng lạm phát tăng cao ở các nước trên thế giới và Việt Nam.
Về chính sách cấp hạn mức tín dụng, theo ông Quang, vẫn còn nhiều nước áp dụng chính sách cấp hạn mức tín dụng, điển hình là Trung Quốc và Đan Mạch vốn là hai nước có trình độ phát triển hơn Việt Nam rất nhiều. Việc cấp hạn mức tín dụng được NHNN áp dụng từ năm 2011, trước đó, tăng trưởng tín dụng có năm ở mức 30%, có năm lên đến 53,8% vượt xa khả năng quản trị, cân đối vốn của các ngân hàng thương mại dẫn đến hệ lụy là có thể mất khả năng thanh toán.
Vì vậy, NHNN phải điều hành song song, một mặt tăng cường quản trị hệ thống ngân hàng thương mại theo chuẩn quốc tế, đồng thời kiểm soát tăng trưởng tín dụng của các NHTM, giám sát từ sớm và xa, đảm bảo hoạt động của các NHTM nằm trong tầm kiểm soát.
“Theo số liệu thống kê trong 3 năm trở lại đây, nhu cầu tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng thương mại đều trên 20%. Nếu để các ngân hàng thương mại tăng trưởng tín dụng với tốc độ lớn như vậy thì áp lực lạm phát lớn, các tổ chức tín dụng (TCTD) sẽ cân đối nguồn vốn qua việc tăng lãi suất huy động để tìm nguồn vốn đáp ứng, dẫn đến vòng xoáy lãi suất huy động tăng, lãi suất cho vay tăng, nợ xấu tăng”, ông Quang nhận định.
Ông Quang cho biết, từ đầu năm đến nay, các chỉ thị điều hành của NHNN đều nêu rõ mục tiêu tăng trưởng tín dụng định hướng là 14% song có điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến thị trường tiền tệ, kinh tế vĩ mô, việc điều chỉnh hạn mức sẽ theo hướng ưu tiên theo lĩnh vực, dành cho các TCTD có mức xếp hạng phân loại cao. Bên cạnh đó, các TCTD tham gia xử lý các ngân hàng thương mại yếu kém, quỹ tín dụng nhân dân cũng sẽ được ưu tiên phân bổ hạn mức tín dụng.
Với các TCTD thường xuyên bị cảnh báo về việc tăng trưởng tín dụng ở những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, quản trị yếu kém thì sẽ bị xem xét trừ, giảm hạn mức tăng trưởng tín dụng để đảm bảo tuân thủ quy định về kiểm soát tín dụng và nâng cao chất lượng tài sản trong thời gian tới.
“Có thể có trường hợp gần hết chỉ tiêu tín dụng, TCTD sẽ có trạng thái phòng thủ theo hướng chỉ cấp tín dụng cho khách hàng ưu tiên hơn. Đây là giai đoạn cần có sự ‘gạn đục khơi trong’ để đảm bảo việc cấp tín dụng phù hợp, an toàn và hiệu quả hoạt động. NHNN cũng mong muốn hệ thống ngân hàng giảm dần vai trò cung ứng vốn chủ lực cho nền kinh tế, và nguồn vốn được bù đắp nhiều hơn từ các phân khúc khác trên thị trường vốn”, ông Quang nhận định.