Vấn đề Brexit: Na Uy đề xuất Anh gia nhập Khu vực kinh tế châu Âu

Thủ tướng Na Uy Erna Solberg. (Nguồn: Reuters)

Theo bà Solberg, Anh có thể theo "mô hình Na Uy," theo đó Anh sẽ ở ngoài Liên minh châu Âu (EU) nhưng vẫn nằm trong thị trường đơn lẻ của liên minh này. 

Thủ tướng Erna Solberg nêu rõ Na Uy đã chuẩn bị để đón nhận Anh gia nhập EEA vì cho rằng việc tiếp nhận Anh sẽ làm nhóm này mạnh hơn. Na Uy cũng sẽ thuận lợi hơn khi vào thị trường Anh. Anh hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Na Uy do nước này bán khí đốt cho Anh. 

Tuy nhiên, một số nhà ngoại giao kỳ cựu và thương gia Na Uy lại cảnh báo việc Anh gia nhập EEA có thể sẽ lôi kéo các nước nhỏ trong nhóm là Iceland và Liechtenstein đứng về phía Anh đối với các vấn đề nông nghiệp và đánh bắt cá, vốn là những vấn đề ưu tiên của Na Uy. 

"Mô hình Na Uy" đang đóng vai trò ngày càng quan trọng tại các cuộc thảo luận Brexit của Anh. Thượng viện Anh tuần trước đã bỏ phiếu ủng hộ Anh sẽ là thành viên EEA thời hậu Brexit, mặc dù chính phủ của Thủ tướng Theresa May đã phản đối và Hạ viện nhiều khả năng sẽ không thông qua đề xuất này.

Giới chức Anh sẽ họp vào ngày 15/5 tới để tiếp tục bàn luận vấn đề hải quan, trong đó có đề xuất của bà May mang tên "đối tác hải quan" với EU. Thủ tướng May rất muốn Anh thống nhất được quan hệ hải quan giữa Anh và EU thời hậu Brexit trước khi diễn ra hội nghị thượng đỉnh EU vào tháng Sáu tới. 

Gia nhập EEA có nghĩa Anh phải tuân theo quy định tự do di chuyển của các công dân EU vào Anh, phải tuân thủ hầu hết các quy định của EU, cũng như tiếp tục đóng góp cho ngân sách EU. 

Một trong những lý do chính mà bà May phản đối nước Anh tiếp tục là thành viên của thị trường đơn lẻ EU là việc các công dân EU tự do di trú đến Anh - điều không thể chấp nhận được đứng về phương diện chính trị. 

EEA mở cửa đối với các thành viên EU cũng như Tổ chức Thương mại tự do châu Âu, cho phép các nước châu Âu trong và ngoài EU, như Liechtenstein, Na Uy và Iceland, tiếp cận với thị trường chung châu Âu.

Các nước tham gia EEA được hưởng lợi từ cơ chế tự do đi lại, tự do hàng hóa, dịch vụ và nguồn vốn trong thị trường EU, được phép tiếp cận với Thị trường chung châu Âu và phải tuân theo luật pháp của EU song không có tiếng nói đối với các quyết sách của EU./.