Vào giữa tháng 8 này, tại triển lãm ôtô uy tín nhất thế giới Pebble Beach Concours d'Elegance, chiếc xe cổ "Porsche Type 64" sẽ được mang ra bán đấu giá với giá dự kiến khoảng 20 triệu USD.
Theo Bloomberg, đây được xem là vụ đấu giá gây tranh cãi nhất năm nay. Vấn đề không nằm ở giá cả bởi trước đó, một chiếc Ferrari 250 GTO năm 1962 từng được bán với giá kỷ lục 48,4 triệu USD. Mức giá 20 triệu USD của chiếc Type 64 được nhận định là hoàn toàn xứng đáng với mức độ quý hiếm của nó, tương tự như chiếc Aston Martin DP215 năm 1963 được bán với giá 21,45 triệu USD năm ngoái.
Vấn đề cũng không nằm ở thiết kế giống với vật thể bay không xác định (UFO) của chiếc xe này. Kể cả việc Type 64 được đặt làm bởi chính quyền Đức Quốc Xã cũng không làm nhiều người bất ngờ. Nhiều chiếc xe nổi tiếng cũng từng được làm riêng cho Đức Quốc Xã như Volkswagen Beetle và Mercedes-Benz 770.
Tranh cãi nổ ra trong giới sưu tầm ôtô là bởi Type 64 có thể không phải là một chiếc Porsche chính hiệu.
Theo Andy Prill - kỹ sư cơ khí, chủ sở hữu công ty Prill Porsche Classics tại Anh, mặc dù là tiền thân trực tiếp của các đời Porsche ra mắt sau đó, những chi tiết pha trộn của Type 64 khiến chiếc xe này không đủ tiêu chuẩn để gắn thương hiệu Porsche.
Chiếc Type 64 trên đường đua tại Korneuburg, Áo vào ngày 6/4/1952.
Chiếc Type 64 được chụp cùng năm 1952 tại Salzburg, Áo.
Năm 1939, Ferdinand Porsche khi đó là nhà thiết kế của Mercedes-Daimler (được thành lập vào năm 1926) và Volkswagen (năm 1937), cùng nhiều hãng ôtô khác. Ông đã chế tạo chiếc Type 64 theo đặt hàng của công ty National Socialist Motor Corps (NSKK) để dành cho cuộc đua từ Berlin về Rome được tổ chức năm đó. Tuy nhiên, cuộc đua xe bị huỷ do chiến tranh nổ ra, vì vậy, Porsche - một thành viên của Đảng Quốc Xã, sau này bị bỏ tù vì tội chiến tranh - đã sử dụng chiếc xe để đi lại hàng ngày.
Type 64 có thiết kế nhỏ với 2 chỗ ngồi, kính chắn gió phân đôi cùng vô lăng lớn. Chiếc xe này ban đầu sử dụng nhiều chi tiết như khung gầm của Volkswagen và phụ tùng do Porsche tự chế tạo. Năm 1948, Type 64 được sửa chữa và thay đổi một số chi tiết tại hãng đóng tàu Pininfarina. Sau đó, chiếc xe tiếp tục được thêm các phụ tùng từ Fiat rồi tiếp tục được thay đổi lần nữa bởi công ty Steyr của Áo.
Tuy nhiên, RM Sotheby's vẫn xem đây là một chiếc Porsche, kể cả khi Type 64 được chế tạo nhiều năm trước khi hãng siêu xe này được thành lập vào năm 1948. Type 64 vẫn mang nhiều điểm đặc trưng của Porsche như đèn pha tròn, mái cong nhẹ và các đường nét mượt mà tìm thấy ở các mẫu xe Porsche hiện đại. Ferdinand Porsche từng gọi Type 64 là "tổ tiên" của Porsche và khi thành lập công ty, ông đã lấy họ của mình để đặt cho chiếc xe này.
Theo chuyên gia ôtô Alexander Weaver của RM Sotheby, nhiều người cho rằng chiếc Porsche 356 Gmuend ra đời năm 1948 là chiếc Porsche đầu tiên nhưng trên thực tế Type 64 mới là ôtô đầu tiên gắn nhãn Porsche.
Sau 80 năm, Type 64 đã trải qua nhiều thay đổi lớn so với chế tạo ban đầu. Chiếc xe ban đầu có vô lăng bên trái nhưng sau đó được đổi sang bên phải khi thuộc sở hữu của tay đua người Đức Otto Mathé. Sau đó vài năm, vô lăng của chiếc xe lại được đổi về bên trái. Trong thời gian 46 năm Mathé sở hữu Type 64 (1949 - 1995), ông đã thêm vào chiếc xe bộ phanh của Fiat, thay đèn hậu mới, điều chỉnh bình nhiên liệu... Chiếc xe nguyên bản có màu đen nhưng được ông sơn lại thành màu ngọc lam.
Theo RM Sotheby, Porsche đã chế tạo lại động cơ Volkswagen 985cc để đưa công suất của Type 64 lên 32 - 40 mã lực. Porsche cũng đã sửa lại để đưa nội thất và hệ thống điện của chiếc xe về trạng thái gần với nguyên bản nhất.
Type 64 dự kiến được bán đấu giá tại triển lãm ôtô Pebble Beach Concours d'Elegance tổ chức vào ngày 15 - 17/8/2019 tại Pebble Beach, bang California, Mỹ.
