|
| Không ít trường hợp hồ sơ nhân sự chủ chốt của nhà thầu rất vênh so với thực tế, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng, tiến độ triển khai gói thầu. Ảnh: Lê Tiên |
Cơ quan bảo hiểm là… cứu cánh
Ông Nguyễn Việt Dũng, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) TP. Biên Hòa (Đồng Nai) trao đổi với Báo Đấu thầu: “Chúng tôi thường xuyên nhận được những đề nghị hỗ trợ từ các chủ đầu tư để xác minh về việc đăng ký thông tin đóng BHXH cho người lao động của các nhà thầu. Rất nhiều hồ sơ dự thầu của các nhà thầu có vấn đề, khai thiếu, khai khống, thậm chí danh sách người lao động tham gia đóng bảo hiểm trống trơn đã được chúng tôi chứng minh với chủ đầu tư. Nếu chỉ dựa trên thông tin của hồ sơ năng lực về nhân sự của các nhà thầu trong những bộ hồ sơ dự thầu thì nhiều trường hợp rất vênh với thực tế. Thậm chí, chúng tôi nhận thấy, tình trạng gian dối trong việc lập hồ sơ nhân sự để tham gia đấu thầu ngày càng trở nên phổ biến, biến tướng dẫn đến những hậu quả xấu đối với chất lượng công tác đấu thầu”. Thông tin của BHXH TP. Biên Hòa cung cấp đã phần nào phản ánh rõ thực trạng gian lận, “đẹp ảo”, vay mượn nhân sự chủ chốt của không ít nhà thầu hiện nay.
Cơ quan bảo hiểm không chỉ là cứu cánh rất hữu hiệu cho nhiều chủ đầu tư muốn xác thực đội ngũ nhân sự chủ chốt của các nhà thầu trong quá trình đấu thầu. Nhiều nhà thầu còn “bạo gan” làm giả xác nhận của cơ quan bảo hiểm để có được hồ sơ dự thầu đẹp nhất có thể. Ông Bùi Hữu Phong, Giám đốc BHXH tỉnh Bình Dương cho Báo Đấu thầu biết, đơn vị ông đã từng “vinh dự” được nhà thầu tham gia đấu thầu gói thầu của Trường Đại học Tiền Giang thay mặt mình phát hành công văn xác nhận quá trình tham gia BHXH để dự thầu.
Ông Phong thông tin: “Có vấn đề trong việc xác nhận đóng BHXH tại Chi nhánh Công ty CP Xây dựng và Trang trí nội thất Phúc Tấn tại Gói thầu số 1 (Thiết bị bàn ghế phục vụ giảng dạy) thuộc Công trình Khoa khoa học cơ bản do Trường Đại học Tiền Giang mời thầu. Đích thân tôi đã cử 1 trưởng phòng kiểm tra đi xác minh thông tin ngay tại doanh nghiệp này. Sau khi kiểm tra và nhận thấy những vấn đề sai sót trên, doanh nghiệp đã xin lỗi BHXH tỉnh Bình Dương và có văn bản xin nộp BHXH bổ sung cho người lao động. Trong văn bản gửi Trường Đại học Tiền Giang, chúng tôi đã chính thức trả lời là không phát hành Công văn số 462/BHXH-CST của BHXH tỉnh Bình Dương về việc xác nhận quá trình tham gia BHXH của người lao động làm việc tại Chi nhánh Công ty CP Xây dựng và Trang trí nội thất Phúc Tấn. Qua xem xét một số sổ BHXH do Trường cung cấp, cơ quan BHXH nhận thấy các thông tin ghi trên sổ BHXH như: số sổ, quá trình tham gia, người được cấp sổ… là không thống nhất”. Như vậy, Nhà thầu Phúc Tấn còn mượn danh cả cơ quan BHXH để “nâng cấp” hồ sơ nhân sự của mình nhằm đạt mục đích khi đấu thầu.
Kẻ thắng người thua đều giả mạo
Tại Gói thầu số 1 (Thiết bị) do Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Quang Luân làm bên mời thầu, chỉ qua bước đối chiếu cơ bản giữa danh sách đóng BHXH cho người lao động của một vài nhà thầu tham gia dự thầu với thông tin đại diện nhà thầu trong biên bản mở thầu, Báo Đấu thầu đã ghi nhận những trùng hợp khó chối cãi. Hi hữu hơn, Gói thầu Thực hiện dịch vụ chăm sóc cây xanh, thảm cỏ tại Khu trung tâm hành chính huyện Cẩm Mỹ (Đồng Nai), thông tin ban đầu từ nhà thầu và bên mời thầu cho thấy, cả nhà thầu thắng thầu lẫn nhà thầu đứng đơn kiến nghị đều “có vấn đề” trong việc kê khai thông tin nhân sự chủ chốt. Đi sâu vào chi tiết những hợp đồng lao động giữa nhà thầu và nhân sự chủ chốt của nhiều gói thầu đều thấy sự thiếu thống nhất về thời gian giữa hợp đồng lao động, kinh nghiệm, tính hợp lệ của bản chứng thực bằng cấp…
Diễn đàn Giá xây dựng với sự tham gia của đông đảo chủ đầu tư/bên mời thầu, nhà thầu thường xuyên ghi nhận rất nhiều ý kiến về việc phát hiện sự gian lận trong hồ sơ nhân sự chủ chốt. Trong khi đó, thông tin từ một số công ty luật chuyên tư vấn về đấu thầu cũng cho thấy ngày càng nhiều chủ đầu tư/bên mời thầu bày tỏ băn khoăn khi đứng trước tình huống gian lận của nhà thầu.
Thông thường, khi tổ chức đấu thầu, nếu chủ đầu tư và tư vấn có trách nhiệm trước những thông tin có dấu hiệu cần làm rõ sẽ yêu cầu nhà thầu làm rõ hồ sơ dự thầu, bổ sung hồ sơ (không được làm thay đổi nội dung cơ bản của hồ sơ). Tuy nhiên, nhà thầu hiện nay có quá nhiều chiêu trò để lách và “phù phép” để dễ dàng biến hồ sơ nhân sự từ yếu thành mạnh, từ không đạt thành đạt yêu cầu. Và không phải chủ đầu tư nào cũng đủ sức, đủ tầm và đủ quyết liệt để phát hiện và trị tận gốc những gian lận này của nhà thầu. Do đó, nhiều gói thầu đã được trao cho nhà thầu vừa yếu kém về năng lực tài chính, vừa thiếu hụt về nhân sự chủ chốt. Căn bệnh nan y này lại chưa có thuốc chữa triệt để khi đến nay còn quá ít nhà thầu bị cấm tham gia đấu thầu vì sự gian lận trong việc lập hồ sơ nhân sự khi tham gia đấu thầu.
