Ngoại trưởng Campuchia Prak Sokhon tham gia hội nghị tại Lào hôm 26/7. Ảnh:Reuters
Tại Hội nghị Ngoại trưởng Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ở Lào cuối tuần trước, ASEAN ra tuyên bố chung nhưng không đề cập đến phán quyết hôm 12/7 của Tòa Trọng tài về "đường lưỡi bò". Campuchia, nước có quan hệ rất gần gũi với Trung Quốc, được cho là đã phản đối việc đưa nội dung này vào thông cáo, theo Reuters.
Phnom Penh đã khuyên các bộ trưởng ASEAN không sử dụng những từ ngữ "làm leo thang căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Campuchia Chum Sounry hôm qua nói.
Ông nói rằng vụ kiện là vấn đề giữa Philippines và Trung Quốc, không phải giữa ASEAN với Trung Quốc. "Vì vậy, không nên kéo các nước ASEAN hay cụ thể là Campuchia vào", ông nói thêm, mô tả lập trường của Campuchia tại cuộc họp.
ASEAN cần duy trì tính trung lập của mình bằng cách không chạm đến vấn đề này, theo ông Sounry.
Trước ý kiến cho rằng Trung Quốc đã "mua" sự ủng hộ của Campuchia với khoản vay mềm 600 triệu USD một tuần trước hội nghị, ông Sounry nói cáo buộc này là "sự sỉ nhục".
Philippines hôm qua cho biết họ đã "thúc đẩy mạnh mẽ" để đưa phán quyết "đường lưỡi bò" vào tuyên bố chung của hội nghị, nhưng bác bỏ thông tin rằng việc tuyên bố cuối cùng của ASEAN không nhắc đến phán quyết là một chiến thắng ngoại giao đối với Trung Quốc.
Tuyên bố chung của ASEAN tuy không đề cập trực tiếp Trung Quốc hay phán quyết "đường lưỡi bò" nhưng đã bày tỏ quan ngại về những diễn biến trên Biển Đông. Bản tuyên bố chung cũng kêu gọi các bên tôn trọng các quy trình pháp lý và ngoại giao, theo các nguyên tắc đã được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).
Trung Quốc có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở Biển Đông với các nước ASEAN gồm Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei. Trung Quốc nhiều năm nay giữ quan điểm giải quyết song phương tranh chấp và kiên quyết không tham gia vụ kiện của Philippines.
Tòa Trọng tài hôm 12/7 kết luận Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong yêu sách "đường lưỡi bò" mà nước này đơn phương vạch ra, bao trùm hầu hết diện tích Biển Đông.
