Cú lội ngược dòng hé mở cơ hội thắng cử cho Donald Trump

Donald Trump dự lễ ở một nhà thờ tại thành phố Detroit, nơi ông gặp gỡ giáo đoàn người Mỹ gốc Phi hôm 3/9. Ảnh: Reuters

Donald Trump và Hillary Clinton đang bước vào giai đoạn tranh cử nước rút vô cùng quan trọng. Cuộc khảo sát trên toàn quốc do CNN/ORC công bố hôm 6/9 cho thấy tỷ phú Trump hiện dẫn bà Clinton hai điểm với mức ủng hộ từ các cử tri có thể bầu cử lần lượt là 45% và 43%. Cuộc đua giữa hai ứng viên cũng sát sao ở nhóm cử tri đã đăng ký bầu cử với mức ủng hộ dành cho bà Clinton cao hơn 3 điểm phần trăm, theo CNN.

Giới quan sát đánh giá thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua vào Nhà Trắng là một thành tích phi thường đối với Trump vì chỉ cách đây một tháng, ông còn thua bà Clinton tới 10 điểm.

Tuy nhiên, Trump vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn đang chờ đón. Ông có xu hướng xa rời phần lớn cử tri, đặc biệt là những cộng đồng thiểu số đã rầm rộ bỏ phiếu cho ông Barack Obama ở hai kỳ bầu cử trước đây. Ông cũng không giành được nhiều sự ủng hộ từ nhóm nữ cử tri có trình độ đại học vốn là thành trì vững chắc của đảng Cộng hòa.

Bộ máy vận động tranh cử cho ông quá yếu ớt nếu so với bộ máy của đối thủ Clinton ở các bang dao động, nơi ông bị bà Clinton dẫn điểm trong hầu hết các cuộc khảo sát. Bang dao động, hay còn gọi với cái tên bang chiến trường, là nơi không ứng viên tổng thống nào giành ủng hộ vượt trội.

Con đường hẹp

Hai bình luận viên Stephen Collinson và Maeve Reston từ CNN nhận định nếu Trump có thể nêu bật những điểm yếu của bà Clinton trong hơn hai tháng tranh cử còn lại, đồng thời tránh tự gây tổn thương cho chính mình, con đường, dù hẹp, dành cho ông để bước vào Nhà Trắng sẽ xuất hiện.

Thời cơ tốt nhất để Trump xoay chuyển tình thế nằm ở những cuộc tranh luận giữa ứng viên tổng thống bắt đầu từ ngày 26/9 tới đây. Chúng là bài sát hạch quan trọng nhất đối với tính khí cũng như kiến thức của ông.

Trước đông đảo khán giả truyền hình, ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa hoàn toàn có cơ hội định hình lại những cảm nhận về tính cách và sự lưu loát của mình với điều kiện ông phải tránh những câu phát biểu hớ hênh, bộc lộ những nét mâu thuẫn tính cách.

Đối với Trump, các cuộc tranh luận một chọi một sẽ là một thử thách đầy cam go, giới phân tích nhận xét. Theo Collinson và Reston, nhà tài phiệt New York  không thể có thời gian thư giãn và hồi phục năng lượng khi tranh luận với cựu ngoại trưởng Clinton. Ông sẽ phải liên tục đối mặt với áp lực chất vất từ một ứng viên dày dạn kinh nghiệm như bà Clinton.

Tuy nhiên, Trump vẫn có thể mở rộng con đường của mình nếu ông thành công trong việc nêu ra những điểm yếu chính trị mà bà Clinton mắc phải. Mặt khác, Trump cũng phải chứng tỏ rằng ông sẵn sàng lãnh đạo nước Mỹ và cần củng cố mối kết nối tình cảm với những cử tri nằm ngoài nhóm trung thành.

Đến nay, những nỗ lực của Trump nhằm cải thiện vị thế đang lung lay của ông giữa những cử tri còn ngờ vực vẫn giậm chân tại chỗ.

Tuần trước, Trump đến Mexico với dụng ý rõ ràng là cải thiện mức ủng hộ của cử tri. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau chuyến đi, ông lại tung ra một bài phát biểu gây tức giận về vấn đề nhập cư, khiến các cử tri gốc Mỹ Latin tiếp tục xa lánh, đồng thời làm cho một số lãnh đạo đảng Cộng hòa gốc Latin rút lại những tuyên bố ủng hộ Trump.

Đua tranh 270 phiếu đại cử tri

Những dấu hiệu tích cực tại các cuộc khảo sát cũng như sự thể hiện đầy nhiệt huyết của Trump trong cuộc vận động tranh cử hồi tuần trước khiến nhiều chuyên gia thuộc đảng Cộng hòa cảm thấy phấn chấn, theo CNN.

"Hãy nhìn tình hình hiện nay...Tình thế đang ủng hộ chúng tôi", chiến lược gia trưởng của Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa Sean Spicer nói. Tuy vậy, Trump vẫn có ít cơ hôi hơn so với Clinton trong cuộc đua tranh 270 phiếu đại cử tri cần thiết để chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống.

Nếu muốn chiến thắng tại cuộc bỏ phiếu của cử tri đoàn, bao gồm 538 đại cử tri, tỷ phú Trump ít nhất phải giành thắng lợi ở một trong các bang đã bỏ phiếu ủng hộ ông Obama vào năm 2012. Bang này có thể là Pennsylvania, nơi ông đang bám sát bà Clinton với khoảng cách 3 đến 9 điểm phần trăm. Một mục tiêu khả dĩ khác là bang Michigan, nơi các cuộc khảo sát gần đây cho thấy bà Clinton đang dẫn trước 11 điểm.

Chờ đợi bất ngờ

Donald Trump (phải) phát biểu trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto tại Mexico City hôm 31/8. Ảnh: New York Times

Tỷ phú Mỹ đã khiến giới phân tích ngạc nhiên khi từ bỏ kế hoạch làm mềm quan điểm cứng rắn về vấn đề nhập cư đang khiến nhiều cử tri ôn hòa da trắng xa lánh ông.

Theo các cuộc khảo sát ngay sau vòng bầu cử của đảng Cộng hòa ở Pennsylvania, chỉ 12% cử tri nói nhập cư là vấn đề quan trọng nhất đối với họ. Tuy nhiên, tới 60% cử tri bỏ phiếu cho Trump khẳng định nhập cư là vấn đề quan trọng nhất.

Điều này cho thấy lập trường của Trump về nhập cư đã giúp ông lôi kéo được ủng hộ từ nhóm cử tri trung thành nhưng gây tổn thương cho ông ở nhóm cử tri Cộng hòa ôn hòa và ít bảo thủ hơn, hai cây bút Collinson và Reston nhận xét. Bài phát biểu mạnh mẽ của Trump về nhập cư vào tuần trước cho thấy ông rõ ràng muốn đặt cược vào nhóm cử tri bị gạt ra bên lề xã hội bởi tiến trình toàn cầu hóa và tình trạng mất việc làm quá nhiều ở các nhà máy Mỹ.

"Tôi nghĩ số cử tri ủng hộ Clinton sẽ giảm 30% so với số cử tri bỏ phiếu cho Obama 4 năm trước. Và tôi cho rằng tỷ trọng ủng hộ Trump ở nhóm cử tri da trắng sẽ tăng mạnh. Ông ấy sẽ kiếm thêm được 4 triệu phiếu, hầu hết đến từ cộng đồng người da trắng", nhà bình luận Wayne Allyn Root dự đoán.

Nếu tất các nỗ lực thất bại, Trump vẫn có thể hưởng lợi nếu một sự kiện lớn gây bất ngờ xảy ra. Một sự kiện chấn động truyền thông, chẳng hạn một vụ tấn công khủng bố ở Mỹ hoặc nước ngoài, đủ sức khiến những cử tri yếu bóng vía đón nhận lời kêu gọi của ông về các biện pháp hạn chế nhập cư  đối với người Hồi giáo. Hoặc một cuộc khủng hoảng toàn cầu, ví dụ như một cú sốc kinh tế, hay thậm chí một bằng chứng cho thấy bà Clinton đang che giấu những bê bối khác, cũng có thể thay đổi cục diện cuộc đua vào Nhà Trắng, chuyên gia đánh giá.