Thủ tục hành chính đối với các dự án nhà ở xã hội vẫn rất nhiêu khê, chậm chạm. Ảnh: Tất Tiên |
Nhu cầu vẫn rất nhiều
Tại Tọa đàm NƠXH:Thực trạng, dự báo và giải pháp, diễn ra sáng 28/9, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, Thành phố hiện có khoảng 476.158 trên 2.029.202 hộ chưa có nhà ở, hoặc đang ở chung với cha mẹ, người thân, chiếm tỷ lệ 23,46%. Điều “đau đầu” nhất là phần lớn các đối tượng này thuộc thành phần cán bộ, công chức, viên chức; hộ dân bị di dời trong các dự án chỉnh trang đô thị trên địa bàn Thành phố; người nhập cư và các hộ thu nhập thấp.
Mặc dù TP.HCM đã quan tâm và triển khai chính sách nhà ở hỗ trợ cho các đối tượng trên từ trước khi Luật Nhà ở 2005 ra đời, nhưng mọi nỗ lực chỉ như “muối bỏ biển”. Lần này, để thực hiện tốt kế hoạch đầu tư xây dựng NƠXH, trong giai đoạn 2016- 2020, Thành phố sẽ tiếp tục triển khai đầu tư xây dựng 39 dự án với tổng diện tích đất là 140,41 ha, quy mô 44.701 căn hộ, với 3.670.797m2 sàn xây dựng.
Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, tới đây Thành phố sẽ đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án theo phương thức xã hội hóa đảm bảo theo các quy định hiện hành. Theo đó, chủ đầu tư phải cam kết tiến độ hoàn thành dự án theo quy định và có biện pháp chế tài trong trường hợp vi phạm. Ngoài ra, Sở sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện các dự án phát triển nhà ở, kiểm soát việc huy động vốn đúng quy định.
“Chúng tôi cho rằng, Chính phủ cũng cần tiếp tục triển khai chính sách cho vay vốn ưu đãi để các doanh nghiệp đầu tư phát triển NƠXH và các đối tượng mua, thuê mua NƠXH được vay vốn theo Nghị định số 100 ngày 20/10/2015 của Chính phủ. Đặc biệt, điều chỉnh lãi suất vay mua NƠXH từ 3 đến 3,5%, thời hạn cho vay mua NƠXH tối thiểu 20 năm, ân hạn từ 6 tháng đến 3 năm mà người vay chưa phải trả lãi vay”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Chủ đầu tư kêu làm không có lời
Ở một khía cạnh khác, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM phân tích: “Luật Nhà ở quy định chủ đầu tư của tất cả các dự án nhà ở thương mại phải có trách nhiệm dành 20% quỹ đất kinh doanh của dự án để tham gia chương trình phát triển NƠXH. Nghị định 100 của Chính phủ cũng quy định các dự án nhà ở thương mại có quy mô từ 10ha trở lên phải xây NƠXH trong dự án; các dự án có quy mô dưới 10ha có thể lựa chọn xây dựng NƠXH tại dự án, hoặc hoán đổi NƠXH ở dự án khác, hoặc thực hiện nghĩa vụ này bằng tiền”.
Vì vậy, Hiệp hội kiến nghị:“Cho phép tất cả các doanh nghiệp đều được lựa chọn 1 trong 3 phương thức để thực hiện nghĩa vụ: Xây dựng NƠXH tại dự án; Hoán đổi quỹ đất hoặc quỹ NƠXH có giá trị tương đương tại vị trí khác; Hoặc thanh toán bằng tiền, tùy theo điều kiện của từng dự án cụ thể do UBND cấp tỉnh xem xét quyết định. Nguồn tiền thu được này sẽ được đầu tư vào các dự án phát triển NƠXH theo quy hoạch của địa phương”.
Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng cho rằng, Nhà nước nên có chính sách thí điểm để khuyến khích doanh nghiệp thực hiện loại dự án nhà ở thương mại cho thuê giá rẻ, khoảng từ 1,5 triệu - 3 triệu đồng/tháng, được tạm hoãn chưa nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong vòng đời của dự án, được giảm thuế VAT còn 5%, thuế thu nhập doanh nghiệp còn 10%, có chính sách tín dụng ưu đãi... Nếu làm như vậy, sẽ thu hút thêm nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư, tạo điều kiện cho người thu nhập thấp đô thị thuê được nhà ở giá rẻ, giảm bớt gánh nặng cho cộng đồng và xã hội.