Phần lớn doanh nghiệp Mỹ, Nhật Bản, châu Âu và các nước khác đang hoạt động tại Việt Nam đều mong muốn tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh. Ảnh: Lê Tiên |
Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các bộ, ngành, địa phương có hành động cụ thể với tinh thần “tiến công, chủ động hơn”, để tranh thủ đón dòng FDI dịch chuyển vào Việt Nam. Báo Đấu thầu trân trọng giới thiệu ý kiến của các chuyên gia và doanh nghiệp về những việc cần làm để thu hút được dòng vốn này một cách hiệu quả.
Hạn chế lớn nhất là cải cách thủ tục hành chính
GS.TSKH Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài
Nhận thấy cơ hội và sự cạnh tranh này, mới đây, tại cuộc họp Thường trực Chính phủ ngày 22/5, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương phải quyết liệt, phải hành động nhanh, cải thiện thủ tục hành chính (TTHC), sẵn sàng về đất sạch và nguồn nhân lực chất lượng cao...
Hạn chế lớn nhất hiện nay là cải cách TTHC, “trên nóng dưới lạnh”, chi phí không chính thức vẫn còn cao. Do đó, rất cần Chính phủ và các địa phương làm sao để nhà đầu tư nước ngoài có thể đi vào sản xuất trong thời gian sớm nhất.
Đồng thời, cần rà soát lại toàn bộ các quy định, thủ tục về hải quan, xuất nhập khẩu... để tạo điều kiện tốt nhất cho các DN chế xuất hoạt động, xuất khẩu.
Cần xác định chiến lược lựa chọn đối tác, lựa chọn đầu tư
Ông Vũ Tú Thành - Phó Giám đốc Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN
Tuy nhiên, để thu hút được dòng vốn này, vẫn có điều đáng lo là năng lực tiếp nhận của nền kinh tế. Nếu chúng ta không chuẩn bị năng lực tốt thì nhà đầu tư lại ra đi và rất lâu sau họ mới quay trở lại. Do đó, chúng ta phải xác định chiến lược lựa chọn đối tác, lựa chọn đầu tư, chứ không tiếp nhận dàn trải. Từ đó, xác định được một số lĩnh vực, đối tác trọng tâm và tập trung thu hút với chiến lược thống nhất từ Trung ương tới địa phương. Cơ hội cho chúng ta đang rất lớn, song chúng ta phải tinh chỉnh lại cách tiếp cận để đón làn sóng này.
Đầu tư mạnh hơn về đất đai, kết cấu hạ tầng
Ông Nguyễn Văn Đính - Phó Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam
Tuy nhiên, những nguồn lực đó chỉ đủ phục vụ, thu hút các doanh nghiệp FDI trong điều kiện bình thường, nếu có một làn sóng vốn FDI ồ ạt vào Việt Nam trong giai đoạn tới thì e là không đủ. Các cảng biển đã quá tải, giao thông ùn tắc. Mặc dù quỹ đất tại các KKT, KCN hiện hữu vẫn còn, nhưng không đủ dư địa để phát triển.
Do đó, muốn thu hút, hấp thụ được làn sóng FDI vào Việt Nam, trước hết phải đầu tư mạnh hơn về đất đai, kết cấu hạ tầng. Kết cấu hạ tầng đồng bộ, giao thông thuận tiện, chi phí logistics rẻ thì mới dễ chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất công nghiệp, xây dựng các KCN, KKT để thu hút nhà đầu tư. Hiện các KCN, KKT tập trung nhiều ở các khu vực kinh tế lớn như Bắc Bộ, Nam Bộ, trong khi miền Trung là khu vực phát triển công nghiệp chưa mạnh, ta có thể đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng, cảng biển để thu hút FDI vào khu vực này.
Chuẩn bị nguồn lực con người và bảo đảm sở hữu trí tuệ
Ông Nguyễn Minh Cường - Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Phát triển châu Á tại Việt Nam
Bên cạnh đó, sở hữu trí tuệ (SHTT) là vấn đề được các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm và được chú trọng trong các hiệp định thương mại tự do mới được ký kết với Việt Nam. Đây là yếu tố then chốt, có thể giúp Việt Nam tiếp cận được các thị trường lớn. Việc thực hiện tốt và tạo niềm tin về bảo đảm SHTT thì Việt Nam thu hút được đầu tư. Tuy nhiên, vẫn có quan ngại là khi thực hiện tốt công tác này, không khéo lại nhận được đánh giá là gây rào cản chuyển giao công nghệ, khoa học kỹ thuật. Vậy làm thế nào để đạt được cả 2 mục tiêu là thu hút đầu tư, bảo đảm SHTT và khuyến khích việc chuyển giao công nghệ? Đó là vấn đề mà công tác bảo đảm SHTT cần tính đến.
Tin tưởng Việt Nam sẽ cải cách hiệu quả
Ông Hong Sun - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam
Về mặt pháp lý, Luật Đầu tư và Luật DN hiện khá cởi mở và có triển vọng sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài, do đó, nhiều nhà đầu tư đang rất quan tâm.
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn là nước đang phát triển, một số khuôn khổ pháp lý đang hoàn thiện, nên thỉnh thoảng còn một số yếu tố vướng mắc, chẳng hạn như sự thiếu thống nhất trong triển khai thực thi pháp luật giữa Trung ương và địa phương. Song, chúng tôi tin tưởng Việt Nam sẽ tiếp tục cải cách hiệu quả.
Thực hiện tốt các cam kết
Ông Lê Đức Thọ - Phó Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Cienco4
Tuy nhiên, để tạo ra “cú hích” trong thu hút FDI thì khung pháp lý của Việt Nam cần phải rõ ràng, minh bạch và nhất quán.
DN nước ngoài coi trọng cam kết trong việc thực hiện chính sách. Các cơ quan thực thi của Việt Nam cần nỗ lực để thực hiện đúng các điều khoản đã ký trong hợp đồng, điều ước và kịp thời giải quyết thấu đáo kiến nghị của nhà đầu tư để họ yên tâm khi đầu tư vào đây.