Chủ tịch Fed Jerome Powell - Ảnh: Bloomberg. |
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 3/11 tuyên bố chuẩn bị bắt đầu cắt giảm quy mô chương trình mua tài sản. Đây là động thái đầu tiên của Fed trong việc rút lại sự hỗ trợ khổng lồ mà ngân hàng trung ương này đã dành cho thị trường và nền kinh tế trong đại dịch Covid-19.
Kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài 2 ngày, Uỷ ban Thị trường mở (FOMC), cơ quan hoạch định chính sách trong Fed, tuyên bố rằng việc cắt giảm chương trình mua trái phiếu sẽ bắt đầu trong tháng 11 này. Theo đó, Fed sẽ giảm mỗi tháng 15 tỷ USD trong quy mô của chương trình, bao gồm giảm 10 tỷ USD đối với việc mua vào trái phiếu kho bạc Mỹ và 5 tỷ USD đối với việc mua vào trái phiếu đảm bảo bằng nợ địa ốc. Trước khi cắt giảm, chương trình có quy mô 120 tỷ USD mỗi tháng.
FOMC cho biết quyết định cắt giảm trên được đưa ra trên cơ sở “có thêm bước tiến quan trọng của nền kinh tế tới mục tiêu mà uỷ ban đề ra vào tháng 12 năm ngoái”.
Tuyên bố này nhận được sự ủng hộ của 100% thành viên FOMC, nhấn mạnh rằng Fed không hề đi theo một con đường vạch sẵn từ trước mà sẽ điều chỉnh linh hoạt nếu cần thiết. “Uỷ ban đánh giá rằng sự cắt giảm như vậy là phù hợp, nhưng sẵn sàng điều chỉnh quy mô mua tài sản nếu có sự thay đổi trong triển vọng kinh tế”, tuyên bố có đoạn.
Động thái của Fed phù hợp với dự báo trước đó của thị trường, vì Fed thời gian qua đã phát đi nhiều tín hiệu về cắt giảm chương trình mua tài sản. Chương trình đã được Fed triển khai từ tháng 3/2020, cùng với lãi suất hạ về 0-0,25%, để vực dậy nền kinh tế “chấn thương” vì đại dịch Covid-19.
Thị trường phản ứng tích cực sau tuyên bố của Fed, với các chỉ số chứng khoán Mỹ chuyển sang trạng thái xanh rực và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ nhích lên.
Trong lần họp này, Fed có sự điều chỉnh nhẹ trong quan điểm về lạm phát. Fed thừa nhận giá cả đang tăng nhanh hơn và lâu hơn so với những gì Fed đã dự báo, nhưng vẫn tiếp tục sử dụng từ “tạm thời” để đánh giá về lạm phát.
“Lạm phát tăng, chủ yếu phản ánh các yếu tố được kỳ vọng sẽ chỉ là tạm thời”, tuyên bố viết. “Những mất cân đối về cung cầu liên quan đến đại dịch và sự mở cửa trở lại của nền kinh tế đã đóng góp vào sự tăng giá mạnh mẽ ở một số khu vực”.
Trước đó, một số nhà đầu tư kỳ vọng Fed bỏ từ “tạm thời” khi nói về lạm phát vì giá cả ở Mỹ không ngừng đi lên.
“Ngày hôm nay, Fed đã tuyên bố cắt giảm chương trình mua tài sản như dự kiến, nhưng vẫn khẳng định lạm phát leo thang chỉ là vấn đề tạm thời. Điều này cho thấy phe mềm mỏng trong Fed vẫn đang chiếm ưu thế”, chuyên gia kinh tế trưởng Paul Ashworth của Capital Economics phát biểu.
Trong một cuộc họp báo sau cuộc họp của Fed, Chủ tịch Fed Jerome Powell nói rằng ông dự báo lạm phát tiếp tục tăng do các vấn đề nguồn cung chưa được giải quyết, nhưng giá cả sẽ bắt đầu dịu đi vào khoảng giữa năm 2022.
“Kỳ vọng chính của chúng tôi là những nút thắt chuỗi cung ứng và khan hiếm nguồn cung sẽ duy trì sang năm tới và mức lạm phát cao cũng vậy”, ông nói. “Khi các nút thắt nguồn cung được giải toả và tăng trưởng kinh tế đi lên, lạm phát sẽ giảm xuống từ mức cao hiện nay”.
Tuyên bố của Fed cũng nhấn mạnh rằng nền kinh tế sẽ tiếp tục khởi sắc, nhất là khi các vấn đề chuỗi cung ứng được giải quyết.
“Tiến trình tiêm chủng và sự giải toả các áp lực về nguồn cung sẽ tiếp tục hỗ trợ các hoạt động kinh tế và tạo công ăn việc làm, cũng như giảm lạm phát”, tuyên bố của FOMC có đoạn.
Việc FOMC giữ nguyên lãi suất ở khoảng 0-0,25% trong lần họp này không nằm ngoài kỳ vọng trước đó của thị trường. Ngoài ra, FOMC nhấn mạnh rằng nhà đầu tư không nên xem việc cắt giảm chương trình mua tài sản là một tín hiệu cho thấy lãi suất sắp tăng.
“Chúng tôi không cho rằng đã đến lúc tăng lãi suất”, ông Powell nói. “Dư địa phục hồi vẫn còn” trước khi Fed đạt được các mục tiêu kinh tế. Ông nói thêm rằng ông muốn chứng kiến thị trường lao động “phục hồi thêm nữa và chúng ta có nhiều lý do rất tốt để tin điều đó sẽ đến, vì biến chủng Delta đang lây lan chậm lại”.
Theo như kế hoạch hiện tại, chương trình mua tài sản của Fed sẽ kết thúc vào khoảng tháng 7/2022. Các quan chức Fed vẫn nói rằng họ sẽ không tính đến chuyện tăng lãi suất chừng nào chưa cắt giảm xong chương trình mua tài sản. Trong dự báo đưa ra hồi tháng 9, Fed dự định tăng lãi suất không quá một lần trong 2022.
Tuy nhiên, thị trường đang phản ánh vào giá tài sản kỳ vọng về sự thắt chặt quyết liệt hơn của Fed, có lúc cho rằng Fed sẽ tăng lãi suất 3 lần trong năm tới. Mấy ngày gần đây, kỳ vọng này đã giảm xuống vì nhà đầu tư cho rằng Fed sẽ mềm mỏng để cân bằng giữa tăng trưởng giảm tốc và lạm phát tăng lên.
Lạm phát ở Mỹ đang ở mức cao nhất 30 năm do nghẽn chuỗi cung ứng, nhu cầu tiêu dùng tăng và tiền lương tăng. Các quan chức Fed vẫn cho rằng lạm phát sẽ đến lục hạ về ngưỡng mục tiêu 2% của Fed, nhưng giờ đây họ cho rằng việc này có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn.