|
| Ảnh minh họa: Internet |
Điểm đáng chú ý là tất cả các gói thầu này đều do các công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) mời thầu, ở rất nhiều gói thầu đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có Hanco nộp hồ sơ dự thầu (HSDT) và trúng thầu với giá sát giá gói thầu.
“Một mình một chợ”
Công ty CP Than Cao Sơn - Vinacomin (Bên mời thầu) mới đây đã lựa chọn Hanco là nhà thầu trúng Gói thầu TTB1-2019 Thuê 5 xe ô tô tải tự đổ khung cứng vận chuyển đất đá, trọng tải 90 -100 tấn, với giá trúng thầu 123.747 triệu đồng (giá gói thầu 128.920 triệu đồng), thời gian thực hiện hợp đồng là 60 tháng, hợp đồng trọn gói và theo đơn giá điều chỉnh.
Gói thầu nêu trên thuộc Dự án Thuê thiết bị phục vụ sản xuất năm 2019 và các năm tiếp theo của Công ty CP Than Cao Sơn - Vinacomin, được đấu thầu rộng rãi trong nước theo phương thức 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ. Có 2 nhà thầu nộp HSDT gồm: Hanco và Công ty CP Kim khí Thành Đô (có địa chỉ ở phường Mỹ Đình, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội). Tuy nhiên, Công ty CP Kim khí Thành Đô không nộp bảo lãnh dự thầu theo quy định nên hồ sơ dự thầu (HSDT) của công ty này không hợp lệ và bị loại theo quy định của hồ sơ mời thầu (HSMT).
Đáng lưu ý, Công ty CP Kim khí Thành Đô là nhà thầu thường xuyên tham gia đấu thầu và đã trúng nhiều gói thầu do các công ty con của Vinacomin mời thầu, trong đó có những gói thầu có quy mô hàng trăm tỷ đồng. Việc Công ty CP Kim khí Thành Đô trượt thầu với lý do sơ đẳng - không nộp bảo lãnh dự thầu - đã giúp sức cho Hanco “một mình một chợ” và trúng thầu gói thầu hơn 120 tỷ đồng nêu trên.
Quá trình tìm hiểu của phóng viên Báo Đấu thầu cũng cho thấy, ở rất nhiều gói thầu mà Hanco được công khai trúng thầu đều xảy ra câu chuyện dù đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có một mình nhà thầu Hanco nộp HSDT và trúng thầu. Đó là Gói thầu số 51 Ô tô đầu tư trọng tải 90 -100 tấn thuộc Dự án Khai thác lộ thiên khu Bắc Bàng Danh (giá trúng thầu là 119.856 triệu đồng, giá gói thầu 119.598 triệu đồng, trúng thầu tháng 11/2018); Gói thầu số 02 Xe gạt bánh xích công suất >= 320HP thuộc Dự án Đầu tư phục vụ sản xuất năm 2018 của Công ty CP Than Hà Tu - Vinacomin (giá gói thầu 10.540 triệu đồng, giá trúng thầu 10.520 triệu đồng; trúng thầu tháng 8/2018); Gói thầu số 02 Cung cấp 03 xe ô tô tự đổ khung cứng, trọng tải định mức 90 ÷ 100 tấn năm 2018 (giá gói thầu 59.826 triệu đồng, giá trúng thầu 59.772 triệu đồng; trúng thầu tháng 8/2019)…
Thống kê của Báo Đấu thầu cho thấy, trong số 20 gói thầu mà Hanco được công khai trúng thầu trong vòng hơn 3 năm trở lại đây thì có 6 gói thầu do Công ty CP Than Hà Tu - Vinacomin mời thầu, 5 gói thầu do Công ty CP Than Cao Sơn - Vinacomin mời thầu, 5 gói thầu do Công ty CP Than Cọc Sáu - Vinacomin mời thầu, 3 gói thầu do Công ty CP Than Tây Nam Đá Mài - Vinacomin mời thầu và 1 gói thầu do Tổng công ty Khoáng sản Vinacomin mời thầu.
Vì sao giá trúng thầu sát giá gói thầu?
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đấu thầu, điểm chung của nhiều gói thầu mà Hanco được công khai trúng thầu do các công ty con của Vinacomin mời thầu là tỷ lệ tiết kiệm thấp. Điển hình là tại Gói thầu số 45 Máy xúc E = 10 - 12 m3 thuộc Dự án Khai thác lộ thiên khu Bắc Bàng Danh, gói thầu này dù đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có Hanco nộp HSDT và trúng thầu. Giá trúng thầu là 107.525 triệu đồng. Giá gói thầu là 107.532 triệu đồng, chênh lệch giảm 7 triệu đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm thấp kỷ lục 0,006%. Hanco trúng thầu vào tháng 11/2018, thời gian thực hiện hợp đồng là 150 ngày.
Ngày 18/2/2019, trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, một cán bộ của Hanco cho biết, do Công ty chỉ bán và cho thuê thiết bị lĩnh vực mỏ nên “có duyên” với các công ty con của Vinacomin và cũng chỉ có những đơn vị hoạt động trong lĩnh vực mỏ mới cần đến các thiết bị, máy móc mà công ty này đang cung cấp ra thị trường. Đó cũng là lý do vì sao hầu hết các gói thầu mà Hanco được công bố trúng thầu là do các công ty con của Vinacomin mời thầu.
Giải thích về việc vì sao Hanco thường xuyên “một mình một chợ” tại các gói thầu cung cấp thiết bị khai thác mỏ, một cán bộ đấu thầu của Công ty CP Than Hà Tu - Vinacomin cho biết, để đáp ứng công suất và nhu cầu khai thác các mỏ khoáng sản hiện nay, hầu như các công ty con của Vinacomin đều yêu cầu các thiết bị có công suất lớn, như ô tô có tải trọng từ 90 - 100 tấn. Hiện nay, trên thị trường chỉ có 2 hãng sản xuất có máy móc đáp ứng được yêu cầu này gồm Komatsu và Caterpillar, trong đó Hanco là đơn vị phân phối độc quyền tại Việt Nam của Komatsu, còn Công ty CP Tập đoàn Phú Thái là đơn vị phân phối độc quyền tại Việt Nam của Caterpillar. Vì thế, ở nhiều gói thầu, dù có đưa ra đấu thầu rộng rãi thì cũng chỉ có một vài nhà thầu đáp ứng được yêu cầu của HSMT.
