(BĐT) - Sáng nay, 8/8/2018, Diễn đàn Đấu thầu qua mạng Việt Nam 2018 (Vietnam E-Government Procurement Forum 2018) khai mạc tại Hà Nội. Đây là sự kiện do Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tổ chức với sự tài trợ của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Ngân hàng Thế giới (WB).
Ông Vũ Đại Thắng - Thứ trưởng Bộ KH&ĐT chủ trì Diễn đàn, phát biểu khai mạc. Ảnh: Đức Trung
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Vũ Đại Thắng chủ trì Diễn đàn, phát biểu khai mạc và lãnh đạo Cục Quản lý đấu thầu, các đại biểu, diễn giả tham gia diễn đàn gồm:
- Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu Nguyễn Anh Tuấn;
- Phó Cục trưởng Cục tin học hoá, Bộ TT&TT Nguyễn Hữu Hạnh;
- Chuyên gia cấp cao về đấu thầu của WB Adu-Gyamfi Abunyewa;
- Chuyên gia cấp cao về đấu thầu của ADB Alexander Fox;
- Phó Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Sơn La Hà Ngọc Châu;
- Giám đốc Sở KH&ĐT Đà Nẵng Trần Văn Sơn;
- Trưởng Ban Quản lý đấu thầu – Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Phạm Thúy Hà;
- Phó Tổng giám đốc Công ty CP Chế tạo Điện cơ Hà Nội Hà Tiến Lực.
Ba mục đích chính mà Diễn đàn hướng tới gồm: Truyền tải thông điệp, tầm nhìn, sự cam kết của Chính phủ về triển khai đấu thầu qua mạng (ĐTQM); Nâng cao nhận thức về ĐTQM, phổ biến các chính sách, các tính năng mới, các lợi ích và ứng dụng của ĐTQM; Đề xuất ý tưởng để cải thiện các chính sách, công nghệ nhằm xây dựng hệ sinh thái cho ĐTQM.
Diễn đàn bao gồm 2 phiên thảo luận:
Phiên thảo luận 1: Đấu thầu qua mạng “Nhìn lại lộ trình phát triển”
Phiên thảo luận 2: Xây dựng hệ sinh thái cho đấu thầu qua mạng, hướng tới hoàn thành mục tiêu đấu thầu qua mạng vào năm 2025
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Vũ Đại Thắng phát biểu khai mạc Diễn đàn. Ảnh: Đức Trung
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Vũ Đại Thắng cho biết: Thời gian qua, việc đấu thầu qua mạng đã được triển khai khá đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương. Điều này thể hiện ở việc gia tăng tỷ lệ gói thầu thực hiện đấu thầu qua mạng qua các năm 2016, 2017 và các tháng đầu năm 2018.
Hiện nay, cơ sở hạ tầng đấu thầu qua mạng cũng đang dần được hoàn thiện, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thực tế áp dụng. Môi trường đấu thầu qua mạng sẽ là một phương thức mới của đấu thầu, giảm chi phí, thời gian, công sức của nhà thầu, đem lại môi trường minh bạch cho đấu thầu, giảm thiểu những tiêu cực cũng như tăng hiệu quả sử dụng vốn nhà nước.
Trong vòng gần 3 năm qua, đấu thầu qua mạng đã khẳng định được đây là công cụ hiệu quả, giúp tiết kiệm ngân sách nhà nước, tạo môi trường cạnh tranh, bình đẳng trong đấu thầu.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu. Ảnh: Kiên Trung
Mở đầu Phiên thảo luận 1 "Đấu thầu qua mạng: Nhìn lại lộ trình phát triển", ÔngNguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục QLĐT (Bộ KH&ĐT) cho biết: Từ giai đoạn ban đầu chỉ có 3 đơn vị thí điểm thì đến ngày 1/1/2016 đã triển khai áp dụng đấu thầu qua mạng trên phạm vi cả nước. Con số tiết kiệm qua đấu thầu qua mạng hơn 9%, cao hơn con số tiết kiệm chung của đấu thầu truyền thống (6,98%).
Tuy nhiên, đấu thầu qua mạng hiện vẫn gặp khó khăn như: Khó khăn về hạ tầng (hệ thống). Khó khăn thứ 2 là về con người thực thi, nhất là nhận thức của những con người thực hiện. Họ vẫn quen với cách thức làm cũ nên không quyết tâm hoặc ngại thực hiện đấu thầu qua mạng.
Bà Phạm Thúy Hà, Trưởng Ban Quản lý Đấu thầu - Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN): Giai đoạn 2009 - nay, EVN cũng đạt được 1 số thành tích đáng ghi nhận. Cái được của EVN là thay đổi về nhận thức ĐTQM, 2009 chỉ có hơn 10 gói thầu, 2016 đã có 1.800 gói thầu, 2017 gần 4.000 gói thầu và nửa đầu năm 2018 đã triển khai trên 4.500 gói thầu. Gần đây EVN đã triển khai ĐTQM một số gói thầu quy mô từ 200 tỷ đồng trở lên. Đấy là những con số biết nói.
Các diễn giả chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Thảo Liên
Adu-Gyamfi Abunyewa, chuyên gia cấp cao về đấu thầu của WB. Ảnh: Kiên Trung
Ông Adu-Gyamfi Abunyewa, chuyên gia cấp cao về đấu thầu của WB cho biết, hệ thống ĐTQM hiện vẫn còn hạn chế về năng lực, tính năng. WB đã làm việc với Việt Nam để nâng cấp hệ thống, nâng cao năng lực và nhận thức của các bên liên quan. Năm 2016, WB đã quyết định áp dụng ĐTQM đối với một số gói thầu quy mô nhỏ sử dụng vốn vay của WB. Quá trình hợp tác đã đưa lại những kết quả tích cực. Vì vậy, các bên liên quan nên hợp tác với Cục QLĐT, Bộ KH&ĐT để đưa môi trường đấu thầu của Việt Nam thực sự minh bạch hơn. Ngân hàng Thế giới đang làm việc với ADB để cùng hỗ trợ Cục QLĐT tiếp tục phát triển Hệ thống.
Tất cả các quốc gia đều bắt đầu từ những bước đầu rất khó khăn. Đơn cử Mông Cổ và Malaysia đều xây dựng Hệ thống từ những bước sơ đẳng ban đầu sau đó điều chỉnh dần để thích ứng với từng hoàn cảnh và đã thành công. Hiện Cục QLĐT cũng đang làm như vậy.
Về tính khả thi trong thực tiễn của Hệ thống, ông Adu Gyamfi Abunyewa cho biết, khó có quốc gia nào có thể đưa vào từ đầu một hệ thống ĐTQM hoàn hảo. Mỗi quốc gia có một đặc thù, quy định riêng về mua sắm, vì thế không thể có thể "bê nguyên" một hệ thống ĐTQM hoàn hảo nào của 1 quốc gia nào đó để áp dụng cho mình. Vấn đề là cách thức để chúng ta vận dụng làm sao cho hiệu quả và phù hợp.
Bà Hà Ngọc Châu, Phó Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Sơn La trao đổi tại diễn đàn. Ảnh: Kiên Trung
Bà Hà Ngọc Châu, Phó GĐ Sở KH&ĐT tỉnh Sơn La: Trong công tác đấu thầu, Sơn La nhận thức được ưu điểm của ĐTQM. Từ năm 2017, Sơn La bắt đầu thực hiện đấu thầu điện tử và đã thực hiện được 53 gói đấu thầu điện tử. Từ đầu năm 2018 đến nay đã thực hiện được 115 gói đấu thầu điện tử.
Về phía địa phương, qua kết quả triển khai ĐTQM cho thấy, ĐTQM đã đưa lại công bằng, minh bạch cho các bên, thu hút được nhiều nhà thầu quan tâm hơn. Đối với phía chủ đầu tư/bên mời thầu thì giảm được các chi phí, thời gian. Phía nhà thầu thì không phải đi lại nhiều lần. Theo đấu thầu truyền thống, tỷ lệ tiết kiệm qua ĐTQM đạt cao hơn đấu thầu truyền thống, có gói thầu giảm tới 9,5% nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và tiến độ.
Bà Châu nói tiếp: Hiện Sơn La đang cố gắng thu hút nhiều nhà thầu tham gia Hệ thống. Các bên mời thầu cho biết tỷ lệ giảm giá trong đấu thầu chúng tôi thường thấy ở mức 1-2% nhưng có những gói ĐTQM giảm đến 9,5% mà hiệu quả chất lượng công trình vẫn đảm bảo tốt. Các gói thầu mà Sơn La thực hiện chỉ trên 1 tỷ đến dưới 20 tỷ đồng là phổ biến nhưng chúng tôi thấy rất hiệu quả.
Ông Hà Tiến Lực, Phó tổng giám đốc Công ty CP Chế tạo Điện cơ Hà Nội. Ảnh: Kiên Trung
Ông Hà Tiến Lực, Phó tổng giám đốc Công ty CP Chế tạo Điện cơ Hà Nội cho rằng, ĐTQM sẽ triệt tiêu yếu tố tiêu cực trong đấu thầu. Làm ĐTQM sẽ giảm được nhiều loại chi phí cho doanh nghiệp. ĐTQM là môi trường bình đẳng cho các nhà thầu cạnh tranh công bằng. Có thể mới làm thì các doanh nghiệp sẽ e ngại nhưng khi bắt tay vào nhập cuộc thì sẽ đem lại rất nhiều lợi ích.
Chúng tôi tham gia ĐTQM đã 6 năm và thấy Hệ thống có những cải tiến rất rõ ràng. Nhà thầu có thể giảm các chi phí ít nhất 3-5% tùy mỗi gói thầu khi tham gia ĐTQM.
Các diễn giả chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Thảo Liên
Chia sẻ về công tác ĐTQM, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục QLĐT (Bộ KH&ĐT) cho biết, nhìn lại những ngày đầu triển khai ĐTQM chúng ta thấy đến nay đã có thay đổi rất nhiều. Những ngày đầu triển khai thí điểm ngay cả cơ sở pháp lý còn rất thiếu. Đến nay, chúng tôi có thể tự tin khẳng định hệ thống cơ sở pháp lý đã tương đối đầy đủ.
Thực tế qua 3 năm triển khai ĐTQM, một điều đáng buồn là theo lộ trình quy định trong số 119 cơ quan thực hiện công tác đấu thầu thì còn 41 cơ quan chưa thực hiện gói thầu nào đấu thầu qua mạng. Một số cơ quan ban đầu nói còn nhiều khó khăn này khó khăn kia khi triển khai ĐTQM nhưng khi bắt tay vào thực hiện thì lại làm rất tốt. Vì vậy, vấn đề thay đổi nhận thức là rất quan trọng để thúc đẩy áp dụng ĐTQM.
Hiện Bộ KH&ĐT đang phối hợp WB và ADB để hoàn thiện Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, chúng tôi đang xây dựng thêm một số tiện ích khác để tạo thuận lợi cho người dùng. Một mình Bộ KH&ĐT rất khó để có thể thực hiện thành công. Chúng tôi kỳ vọng sự chia sẻ và tham gia tích cực của các bộ, ngành, cơ quan, các nhà tài trợ như WB, ADB, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp để phát triển Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Bà Phạm Thúy Hà, Trưởng Ban Quản lý đấu thầu – Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Ảnh: Kiên Trung
Về việc vượt qua khó khăn khi thực hiện ĐTQM, bà Thúy Hà (EVN) cho biết: EVN những ngày đầu vượt qua khó khăn bắt đầu từ việc nâng cao năng lực của các cán bộ thực hiện công tác đấu thầu. Chúng tôi mời các anh bên Cục QLĐT tổ chức hội thảo, tập huấn, đào tạo, tuyên truyền. Tiếp đó vận động một số đơn vị tham gia thực hiện. 3 năm gần đây EVN đưa ra tiêu chí chấm điểm cho người đứng đầu đơn vị trong việc tham gia thực hiện ĐTQM. Ban đầu mới là chỉ tiêu khích lệ, nhưng từ 2017 đưa vào thành chí tiêu bắt buộc. Khi thực hiện rồi thì Lãnh đạo các đơn vị bắt đầu thấy giảm được nhiều chi phí cho đơn vị, đầu tiên là giảm chi phí in ấn, tỷ lệ tiết kiệm qua đấu thầu ngày càng cao, chi phí thực hiện các công việc hành chính khi tổ chức ĐTQM. Chúng tôi hy vọng trong thời gian tới hiệu quả còn tăng lên nữa.
Ông Adu-Gyamfi Abunyewa, chuyên gia cấp cao về đấu thầu của WB chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Thảo Liên
Về việc khuyến khích các DN tham gia ĐTQM, ông Adu Gyamfi Abunyewa, (World Bank tại Việt Nam) nhận xét, vấn đề là nhận thức của DNNVV đối với ĐTQM. Họ cần nhận thức đây là công cụ tốt cho họ để có nhiều cơ hội để nắm lấy gói thầu bởi theo thời gian, số lượng gói thầu áp dụng ĐTQM sẽ ngày càng tăng. Cục QLĐT cần tuyên truyền để họ thấy được rằng, họ hoàn toàn có thể tham gia vào hệ thống ĐTQM để nắm bắt "kho tàng" cơ hội này. WB sẽ hỗ trợ Bộ KH&ĐT nâng cấp hệ thống và cần có chế độ khuyến khích để hỗ trợ nhà thầu tham gia vào hệ thống này, có phương thức giới thiệu, giải thích để nhà thầu làm quen và sử dụng hệ thống ĐTQM.
Ông Adu Gyamfi Abunyewa nói tiếp, một điều mà chính phủ rất quan tâm là thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV). Trên thực tế Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia có rất nhiều cơ hội cho DNNVV tham gia và tận dụng cơ hội kinh doanh, phát triển. Các DN này có thể tìm hiểu để biết gói thầu nào thích hợp với mình để lựa chọn tham gia. Đối với các dự án của WB, 80% vốn các dự án chúng tôi tài trợ là áp dụng đấu thầu cạnh tranh trong nước. Chúng tôi khuyến khích các DN của Việt Nam tham gia Hệ thống và tìm cơ hội tham gia các gói thầu của chúng tôi. Chúng tôi mong Cục QLĐT đẩy mạnh hơn nữa việc khuyến khích các DN tham gia Hệ thống. Có nhiều DN muốn tham nhưng chưa biết về Hệ thống, chúng ta có thể đào tạo, hướng dẫn họ để họ hiểu được Hệ thống này để họ có thể tự tin tham gia Hệ thống. Hy vọng sắp tới Cục QLĐT có thể giúp nâng cao nhận thức của khối DN này để họ có thể tham gia Hệ thống nhiều hơn.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục QLĐT (Bộ KH&ĐT) chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Thảo Liên
Trả lời các vấn đề của các diễn giả, ông Nguyễn Anh Tuấn (Cục QLĐT) nói: Chúng tôi rất vui mừng nhận được chia sẻ của các Tập đoàn, công ty, các địa phương cũng như phía WB. Hiện trung bình mới chỉ có 2,67 nhà thầu tham gia trên một gói thầu thực hiện ĐTQM. Điều này cho thấy có nhiều nhà thầu chưa biết để tham gia hoặc biết nhưng chưa tự tin để tham gia đấu thầu điện tử. Chúng tôi rất đồng tình với ông Adu về việc nâng cấp, hoàn thiện Hệ thống và tăng cường hỗ trợ, truyền tải thông điệp và khuyến khích các bên liên quan tham gia Hệ thống.
Khó khăn hiện nay là nhận thức của các bên về ĐTQM chưa cao, niềm tin của nhà thầu vào hệ thống vẫn chưa cao. Hiện nhà thầu vẫn chưa thực sự tin tưởng để tham gia vào hệ thống ĐTQM, tỷ lệ nhà thầu tham gia ĐTQM trung bình vẫn nhỏ hơn 3 nhà thầu/gói thầu.
Kết luận phiên thảo luận 1, ông Nguyễn Anh Tuấn (Cục QLĐT) cho biết, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thông tin về các gói thầu trong thời gian tới, Bộ KH&ĐT với trách nhiệm là cơ quan nhà nước về đấu thầu sẽ nghiên cứu phương án để thông tin với các nhà thầu về nhóm các gói thầu mà họ quan tâm, thay vì họ phải truy cập để tìm đơn lẻ từng gói thầu được đăng tải trên Hệ thống. Cục QLĐT cũng mong những nhà thầu đã thực hiện thành công các gói thầu qua mạng hãy chia sẻ những kinh nghiệm này tới những nhà thầu khác.
Diễn đàn bước vào phần hỏi đáp cho phiên thảo luận 1 và chuyển sang phiên thảo luận 2. Ông Nguyễn Đăng Trương, Cục trưởng Cục Quản lý Đấu thầu (Bộ KH&ĐT) chủ trì phiên thảo luận thứ 2 “Xây dựng hệ sinh thái cho đấu thầu qua mạng, hướng tới hoàn thành mục tiêu đấu thầu qua mạng vào năm 2025”.
Các diễn giả trao đổi tại phiên thảo luận 2. Ảnh: Kiên Trung
Bắt đầu vào phiên thảo luận 2, ông Nguyễn Đăng Trương, Cục trưởng Cục QLĐT (Bộ KH&ĐT) cho biết, xây dựng hệ sinh thaí cho đấu thầu qua mạng dựa trên 3 trụ cột: Thứ nhất là môi trường, khuôn khổ pháp lý, tạo ra “cuộc chơi”; Thứ hai là xây dựng công cụ để “chơi”; Thứ ba là mọi người trong môi trường đó nhận thức đầy đủ về cuộc chơi công cụ “chơi”. Tuy nhiên, trở ngại cho vấn đề này là cần thay đổi nhận thức. Chúng ta thảo luận những giá trị cốt lõi, lợi ích rõ ràng thế nhưng các bên lại không chịu tham gia. Nhiều thành phố lớn nói quan ngại, khó, trong khi đó một tỉnh nhỏ như Sơn La làm tốt. Phải thay đổi được nhận thức, có sự đồng thuận chúng ta mới tạo được hệ sinh thái.
Ông Nguyễn Hữu Hạnh trao đổi tại diễn đàn. Ảnh: Kiên Trung
Ông Nguyễn Hữu Hạnh, Phó Cục trưởng Cục tin học hoá (Bộ TT&TT) nói: Chính phủ có rất nhiều chính sách phát triển ứng dụng thương mại điện tử trong đó có đấu thầu qua mạng. Việc ứng dụng tin học hóa trong phát triển đấu thầu qua mạng có rất nhiều lợi ích, giúp tiết kiệm chi phí như không phải in ấn hồ sơ, có thể ngồi ở nhà tham dự thầu hay có những tác dụng phụ như giảm ùn tắc giao thông chẳng hạn. Ngoài ra có hiệu quả lớn trong việc tăng cường công khai minh bạch, hạn chế tham nhũng.
Giám đốc Sở KH&ĐT Đà Nẵng Trần Văn Sơn chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Kiên Trung
Đơn vị đi đầu trong triển khai ĐTQM, ông Trần Văn Sơn, Giám đốc Sở KH&ĐT Đà Nẵng cho biết, Đà Nẵng nhận thức rõ hiệu quả của ĐTQM. Đấu thầu truyền thống tiềm ẩn nhiều rủi ro, các nhà thầu cấu kết với nhau, kiểu như anh làm chỗ này tôi làm chỗ kia, do đó không tiết kiệm được qua đấu thầu. Tại Đà Nẵng, ĐTQM tiết kiệm được từ 10-15%. Mỗi năm chúng ta chi khoảng 40 nghìn tỷ trong khi nguồn thu từ dầu thô của chúng ta chỉ 30 nghìn tỷ, do vậy nếu ĐTQM tiết kiệm 10-15% của 40 nghìn tỷ thì con số rất lớn.
Ông Sơn nói tiếp, Đà Nẵng đưa ra danh mục và yêu cầu bắt buộc đấu thầu qua mạng trong thời gian qua, đặt mục tiêu thực hiện cao hơn con số Thủ tướng yêu cầu về ĐTQM. Sắp tới chúng tôi hy vọng rút ngắn được thời gian thực hiện so với lộ trình được đưa ra.
Ông Alexander Fox chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Kiên Trung
Ông Alexander Fox, Chuyên gia Đấu thầu Cao cấp, Cơ quan Đại diện Thường trú tại Việt Nam, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) chia sẻ về bài học thành công và kinh nghiệm triển khai ĐTQM ở châu Á, con đường ĐTQM là con đường gian nan, gồ ghề và nhiều thách thức. Hiện Việt Nam đã có lộ trình áp dụng ĐTQM.
Ví dụ là ở Băng La Đét, khi họ áp dụng ĐTQM, đất nước này cũng gặp khó khăn tương tự như ở Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình áp dụng đấu thầu qua mạng của họ đã cho thấy số lượng nhà thầu quan tâm nộp HSDT nhiều hơn bình thường (thông thường chỉ có 2 - 3 nhà thầu), còn thực hiện ĐTQM có tới 9 -10 nhà thầu.
Hơn nữa, ĐTQM nâng cao trách nhiệm giải trình cho các bên liên quan, từ chủ đầu tư - nhà thầu, mỗi bước đi đều được in dấu qua mạng internet nên trong cách làm cũng thận trọng hơn, rõ ràng hơn. Tôi cho rằng, mô hình và hoàn cảnh áp dụng ĐTQM ở Băng La Đét giống Việt Nam và Việt Nam có thể tham khảo. Trong quá trình sử dụng, hệ thống ĐTQM cũng cần được nâng cấp và điều chỉnh liên tục nhưng nhất quán để ngày càng tạo thuận lợi hơn cho người sử dụng, phù hợp hơn với thực tiễn.
Ông Nguyễn Đăng Trương, Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu (Bộ KH&ĐT). Ảnh: Kiên Trung
Ông Nguyễn Đăng Trương, Cục trưởng Cục QLĐT (Bộ KH&ĐT) cho biết, trên thế giới các quốc gia phát triển ĐTQM thường trải qua 3 giai đoạn: khởi đầu, phát triển và chín muồi. Hiện chúng ta đang có những gói thầu ở giai đoạn chín muồi nhưng cũng có những gói thầu đang ở giai đoạn khởi đầu. Về kế hoạch sắp tới thực hiện chỉ tiêu 100% gói thầu đăng thông tin qua mạng thì chúng tôi nghĩ sẽ đạt được nhưng không chỉ dừng tại đó mà cần các thông tin sâu hơn về các gói thầu. Chúng tôi sẽ yêu cầu các nhà thầu liệt kê hết các gói thầu, các hợp đồng thực hiện gói thầu trên Hệ thống. Chủ đầu tư sẽ vào Hệ thống để biết năng lực nhà thầu đến đâu mà không phải yêu cầu 1 bộ hộ sơ năng lực nữa. Điều này giúp tiết kiệm chi phí rất lớn và tránh hiện tượng khai man năng lực.
Ông Nguyễn Hữu Hạnh, Phó Cục trưởng Cục tin học hoá (Bộ TT&TT ). Ảnh: Kiên Trung
Để đáp ứng về mặt công nghệ thông tin cho ĐTQM, ông Nguyễn Hữu Hạnh (Cục tin học hoá) cho biết, triển khai đồng bộ chính phủ điện tử vẫn là thách thức hiện nay, vấn đề là nguồn lực của chúng ta vẫn còn hạn chế, kinh phí chưa đủ so với nhu cầu. Qua thực tế cho thấy, việc tin học hóa hệ thống dữ liệu quốc gia vẫn chưa được như mong muốn. Cục tin học hóa đang xây dựng hệ thống dữ liệu kết nối hệ thống nền tảng quốc gia nhưng vẫn chưa đáp ứng được như mong muốn. Ngoài ra, Cục tin học hóa đang phát triển về mặt ứng dụng công nghệ thông tin. Sắp tới DN chỉ cần gõ mã số đăng ký KD lên mạng sẽ có đầy đủ bộ hồ sơ về thông tin doanh nghiệp mà không cần phải in ấn nhiều.
Các diễn giả chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Liên Thảo
Về chính sách triển khai ĐTQM từ thực tế triển khai của địa phương ông Trần Văn Sơn đề xuất: Năm 2016, chưa đào tạo được nhà thầu, lực lượng quản lý nên khi triển khai ĐTQM ít người tham gia. Năm 2017, Đà Nẵng đã mời chuyên gia của Cục QLĐT vào đào tạo cho địa phương, cách hướng dẫn sử dụng hệ thống. Việc đấu thầu trực tuyến sẽ giúp minh bạch hơn công tác đấu thầu. Hiện nay, Đà Nẵng cũng cũng đưa vào đấu thầu những gói thầu 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ (trước đó chỉ triển khai ĐTQM các gói thầu có quy mô nhỏ, 1 giai đoạn 1 túi hồ sơ). Hệ thống đấu thầu nên mở rộng các hình thức mới để tăng cường minh bạch, loại bỏ các tiêu cực của đấu thầu truyền thống.
Để đẩy mạnh phát triển áp dụng ĐTQM, sắp tới chúng tôi mong muốn và đề nghị mở rộng đối tượng gói thầu/dự án áp dụng ĐTQM, như đấu giá đất, đấu thầu các gói tư vấn, ... để tránh bớt những hiện tượng "mafia" như đấu trong đấu thầu truyền thống. Ngoài đấu thầu trong nước, cũng mong muốn mở rộng áp dụng ĐTQM với đấu thầu quốc tế đối với các lĩnh vực mà VN có thế mạnh tham gia như: đấu thầu xuất khẩu gạo hay đấu thầu cung cấp sản phẩm may mặc, ...
Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu Nguyễn Đăng Trương. Ảnh: Kiên Trung
Ông Nguyễn Đăng Trương cho biết, trên cơ sở nhiệm vụ Bộ KH&ĐT, Chính phủ đã giao, Cục QLĐT sẽ thực hiện nâng cấp hệ thống đấu thầu điện tử, nghiên cứu áp dụng các mô hình ĐTQM của các quốc gia sử dụng thành công. Hiện nay, Bộ KH&ĐT đã phối hợp với Bộ Y tế để nghiên cứu triển khai, mở rộng ĐTQM mua sắm công tập trung, khắc phục chênh lệch giá thuốc, vật tư y tế giữa các địa phương... Lộ trình ĐTQM phụ thuộc rất nhiều vào quyết tâm của các bên, nỗ lực của Bộ, ngành, địa phương, sự đồng thuận của các chủ đầu tư/bên mời thầu trong cả nước.
Ông Trương đề cập đến việc lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc. Hiện các nhà cung cấp trong nước thì Bộ Y tế có thể đến tận nơi để kiểm tra nhưng với nhà cung cấp nước ngoài thì việc đến tận nơi kiểm tra là rất khó. Hiện Bộ Y tế đã có đơn vị mua sắm thuốc tập trung, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cũng có đấu thầu thuốc tập trung. Nếu sắp tới áp dụng đấu thầu tập trung qua mạng sẽ có rất nhiều lợi thế trong việc lựa chọn nhà thầu nhờ các lợi thế khi sử dụng các tiện ích trên Hệ thống.
Trả lời câu hỏi về cam kết của Bộ KH&ĐT về phát triển ĐTQM trong thời gian tới, ông Trương nói: “Chúng tôi không dám nói là cam kết vì sự thành công của ĐTQM không chỉ phụ thuộc vào chúng tôi mà còn phụ thuộc rất nhiều các bên tham gia. Nhưng chúng tôi sẽ phát triển Hệ thống, lựa chọn nhà đầu tư tốt để cùng xây dựng, phát triển Hệ thống nhằm đáp ứng tốt nhất cho người dùng trong khả năng có thể, qua đó thúc đẩy áp dụng ĐTQM...”
Phiên thảo luận 2: Xây dựng hệ sinh thái cho đấu thầu qua mạng, hướng tới hoàn thành mục tiêu đấu thầu qua mạng vào năm 2025. Ảnh: Đức Trung
Phát biểu kết thúc, Cục trưởng Cục QLĐT Nguyễn Đăng Trương trân trọng cám ơn các vị đại biểu tham dự diễn đàn: "Đến giờ này hầu hết đại biểu vẫn đồng hành cùng chúng tôi trong Diễn đàn. Cám ơn các nhà tài trợ đã luôn đồng hành cùng chúng tôi. Chúng tôi hứa sẽ xây dựng một hệ thống ĐTQM ngày càng đáp ứng yêu cầu về cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả."
