Ảnh minh họa: Internet |
Theo dữ liệu từ các nguồn bao gồm Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Trung Quốc, tổng giá trị trái phiếu Trung Quốc mà các nhà đầu tư nước ngoài đang nắm giữ đã giảm tháng thứ 7 liên tiếp trong tháng 8/2022, với giá trị giảm 594 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 83 tỷ USD), xuống còn 3,48 nghìn tỷ Nhân dân tệ. Trong tháng 9, khối ngoại tại thị trường chứng khoán Hong Kong cũng bán ròng cổ phiếu của các công ty Trung Quốc đại lục.
Dòng vốn ngoại chảy khỏi thị trường trái phiếu Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế nước này chứng kiến tăng trưởng giảm tốc mạnh.
“Một phần nguyên nhân đến từ những khó khăn của nền kinh tế Trung Quốc. Tuy nhiên, tôi cho rằng một nguyên nhân lớn hơn của cơn bán tháo này là sự chênh lệch về lợi suất giữa các thị trường”, ông Mark Reade, Giám đốc Bộ phận nghiên cứu đầu tư thu nhập cố định tại Mizuho Securities Asia nhận định.
Việc nắm giữ trái phiếu Trung Quốc của các nhà đầu tư nước ngoài hầu như không bị gián đoạn nhờ Chương trình Kết nối Trái phiếu với thị trường Hong Kong kể từ năm 2017. Bên cạnh đó, việc bổ sung trái phiếu Trung Quốc vào các chỉ số được các nhà đầu tư tổ chức theo dõi từ năm 2019 cũng tạo thêm động lực tăng trưởng cho tài sản này.
Ngân hàng Phát triển châu Á dự báo tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Trung Quốc sẽ giảm xuống 3,3% trong năm nay, từ mức 8,1% của năm 2021.
Tuy nhiên, môi trường chính sách tiền tệ đã trải qua một sự thay đổi lớn kể từ đó. Với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ liên tiếp tăng lãi suất, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã vượt lợi suất trái phiếu Chính phủ Trung Quốc kỳ hạn tương tự lần đầu tiên trong 12 năm vào tháng 4/2022.
Theo ông Reade, các nhà đầu tư nước ngoài đang rút vốn khỏi Trung Quốc để mua trái phiếu ở các thị trường khác với lợi suất cao hơn.
“Ngoài ra, vấn đề địa chính trị có thể là nguyên nhân khiến vốn ngoại nắm giữ trái phiếu của các ngân hàng chính sách như Ngân hàng Phát triển Trung Quốc và Ngân hàng Phát triển Nông nghiệp Trung Quốc giảm khoảng 25% so với mức đỉnh hồi tháng 1. Con số này vượt xa mức giảm 8% của vốn ngoại nắm giữ trái phiếu Chính phủ trong cùng giai đoạn”, ông Reade cho biết.
Bên cạnh những lý do trên, một số nhà phân tích cho rằng, cuộc khủng hoảng trên thị trường bất động sản và những gián đoạn do chính sách chống dịch Zero Covid của Bắc Kinh cũng góp phần khiến vốn ngoại chảy khỏi Trung Quốc.
Ngân hàng Phát triển châu Á dự báo tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Trung Quốc sẽ giảm xuống 3,3% trong năm nay, từ mức 8,1% của năm 2021.
Cổ phiếu của doanh nghiệp Trung Quốc đại lục niêm yết tại Hong Kong cũng bị bán tháo tương tự. Cổ phiếu bị bán ròng 3 lần trong năm nay và trong tháng 9, tổng giá trị cổ phiếu bị bán ròng là 11.2 tỷ Nhân dân tệ. Nếu tính chung 9 tháng đầu năm nay, cổ phiếu Trung Quốc vẫn được mua ròng, nhưng giá trị mua ròng giảm 82%, xuống thấp nhất 6 năm ở 52,2 tỷ Nhân dân tệ.
Theo công ty nghiên cứu With Intelligence, các quỹ đầu tư tập trung vào cổ phiếu của doanh nghiệp Trung Quốc đại lục cũng ghi nhận dòng vốn tháo chạy tăng lên 3,6 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm, lớn nhất kể từ năm 2008.
Trong khi đó, tỷ giá đồng Nhân dân tệ trên thị trường ngoài Trung Quốc cũng đang chịu áp lực giảm mạnh. Tháng 9, đồng tiền này xuống thấp nhất so với đồng USD kể từ năm 2010.
“Chính sách Zero Covid của Trung Quốc là yếu tố khiến dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài e ngại. Tâm lý tìm kiếm nơi đầu tư an toàn trên thị trường sẽ khiến đồng Nhân dân tệ suy yếu hơn nữa”, Xiao Chun Xu, Chuyên gia kinh tế tại Moody's Analytics nhận xét.