Thư ký báo chí Nhà Trắng Josh Earnest (Ảnh: Politico) |
“Mỹ vẫn chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào từ chính phủ Philippines thể hiện mong muốn đưa ra những thay đổi cụ thể đối với quan hệ hai nước hoặc quan hệ đồng minh”, Washington Post dẫn lời Thư ký báo chí Nhà Trắng Josh Earnest phát biểu trong cuộc họp báo thường kỳ.
“Mỹ vẫn cam kết theo đuổi các mục tiêu chung nhằm giữ vững quan hệ đồng minh kéo dài 7 thập kỷ qua giữa hai nước”, ông Earnest cho biết thêm.
Trước đó, phát biểu tại Tokyo hôm qua 26/10 nhân chuyến thăm chính thức tới Nhật Bản, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố ông muốn tất cả binh sĩ nước ngoài rời khỏi lãnh thổ Philippines trong vòng 2 năm tới. Mặc dù ông Duterte không nêu cụ thể tên của nước nào nhưng nhiều ý kiến cho rằng ông đang ám chỉ lực lượng quân đội Mỹ tại Philippines vì trước đó ông đã từng đề cập đến vấn đề này. Trước đó một ngày, ông Duterte cũng nói Mỹ hãy quên Thỏa thuận Hợp tác quân sự tăng cường (EDCA) mà hai nước từng ký kết, chừng nào ông còn làm tổng thống của Philippines.
Theo ông Earnest, mặc dù những phát ngôn của Tổng thống Duterte cũng góp phần tạo ra sự bất ổn trong quan hệ giữa hai nước, nhưng ông cho rằng đó có lẽ cũng chỉ là những lời lẽ nóng nảy của nhà lãnh đạo này. Ông Earnest cho biết hiện vẫn chưa có kế hoạch hội đàm chung nào giữa Tổng thống Barack Obama và người đồng cấp Philippines tại Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á Thái Bình Dương ở Peru vào tháng tới, nhưng cũng không loại trừ khả năng gặp gỡ giữa lãnh đạo hai nước.
Những phát biểu gây tranh cãi của Tổng thống Duterte liên quan tới quan hệ đồng minh với Mỹ không chỉ khiến Washington lúng túng mà ngay cả các quan chức cấp cao của Philippines cũng cảm thấy khó xử và liên tiếp đưa ra những phát ngôn mang tính “chữa cháy”.
Ngay sau khi Tổng thống Duterte đề cập tới việc xem xét lại các thỏa thuận quốc phòng nhằm buộc binh sĩ nước ngoài, trong đó có Mỹ, rời khỏi Philippines, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay cho biết: "Hiện không tồn tại lý do gì để chấm dứt các thỏa thuận giữa chúng tôi (Mỹ - Philippines) vì chúng tôi vẫn có chung những lợi ích quốc gia. Chúng tôi sẽ tiếp tục tôn trọng nghĩa vụ quy định trong các hiệp định song phương".
Trước đó, Ngoại trưởng Yasay cũng đã phải lên tiếng đính chính tuyên bố “cắt đứt quan hệ” với Mỹ của ông Duterte khi tổng thống Philippines có chuyến thăm tới Trung Quốc hồi tuần trước. Ông Yasay nói rằng tổng thống chỉ muốn nhấn mạnh việc theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập, bớt phụ thuộc vào Mỹ và tăng cường quan hệ với khác nước trong khu vực.