|
| Sáng 3/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2023. Ảnh: VGP |
Đây là những nhận định trong Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2023, diễn ra sáng 3/6. Phiên họp do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì.
Kinh tế tháng 5 chuyển biến khá tích cực
Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, nhiều chính sách, giải pháp được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, kịp thời từ đầu năm đã bước đầu phát huy hiệu quả. Các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng kinh tế Việt Nam, nước ta nằm trong nhóm 10 thị trường logistics mới nổi.
Trong bối cảnh thế giới đang gặp nhiều khó khăn, thách thức, tình hình KTXH nước ta tháng 5 tiếp tục chuyển biến khá tích cực, góp phần cải thiện kết quả chung của 5 tháng đầu năm và tạo đà cho những tháng tiếp theo.
Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 5 tháng tăng 3,55% so với cùng kỳ, tiếp tục xu hướng giảm (4 tháng tăng 3,84%) dù đã điều chỉnh tăng giá điện tăng 3% từ ngày 4/5/2023; lạm phát cơ bản tiếp tục chuyển biến tích cực.
Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu tháng 5 ước lần lượt tăng 5,3%, 4,3% và 6,4% so với tháng trước (tháng 4 lần lượt giảm 7,7%, 7,3% và 8,1%); 5 tháng ước xuất siêu 9,8 tỷ USD (cùng kỳ năm 2022 là 0,24 tỷ USD).
FDI đăng ký tháng 5 đạt gần 2 tỷ USD, gấp 2,2 lần cùng kỳ năm trước; tính chung 5 tháng đạt 10,86 tỷ USD, bằng 92,7% so với cùng kỳ năm trước (4 tháng chỉ bằng 82,1% so với cùng kỳ).
Hoạt động sản xuất, kinh doanh tiếp tục có chuyển biến. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 5 ước tăng 2,2% so với tháng trước, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo ước tăng 2,9%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 5 ước tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước, tính chung 5 tháng tăng 12,6%, là tốc độ tăng cao nhất so với cùng kỳ các năm từ 2015 trở lại đây.
 |
Doanh nghiệp đối mặt với thách thức lớn để tồn tại, duy trì sản xuất kinh doanh, chờ đợi cơ hội tích cực hơn từ thị trường. Ảnh: Internet |
Doanh nghiệp đối mặt với thách thức lớn để tồn tại, duy trì sản xuất kinh doanh
Tuy nhiên, theo Bộ KH&ĐT, những khó khăn, bất lợi của tình hình thế giới, khu vực tiếp tục ảnh hưởng lớn đến sản xuất kinh doanh trong nước, nhất là sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, thu hút đầu tư,… tình hình doanh nghiệp, lao động việc làm.
Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) 5 tháng giảm 2% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2022 tăng 8,1%), kéo dài xu hướng giảm từ đầu năm; trong đó IIP công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 2,5% (cùng kỳ năm 2022 tăng 8,9%). Một số ngành công nghiệp chủ lực như dệt may, điện thoại, điện tử, chế biến gỗ, ô tô,… tiếp tục giảm.
Du lịch có dấu hiệu chậm lại, khách quốc tế đến nước ta tháng 5 giảm 6,9% so với tháng trước. Đầu tư xã hội, thu hút vốn FDI đã có tín hiệu phục hồi, nhưng còn chậm. Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa dù đã phục hồi nhẹ trong tháng 5, nhưng tính chung 5 tháng lần lượt giảm 14,7%, 11,6% và 17,9% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường xuất khẩu lớn là Trung Quốc, Hàn Quốc, ASEAN cần lưu ý khi tiếp tục giảm trong tháng 5. Nhập khẩu tư liệu sản xuất 5 tháng giảm 18,2% so với cùng kỳ năm trước (4 tháng giảm 15,7%), cho thấy nhu cầu đầu vào sản xuất trong nước tiếp tục chậm lại.
Điều hành kinh tế vĩ mô tiếp tục chịu nhiều áp lực, thu NSNN thời gian tới có thể bị tác động mạnh do sản xuất, kinh doanh, đầu tư gặp khó khăn. Thị trường trong nước còn nhiều dư địa nhưng chưa được khai thác hiệu quả; xuất nhập khẩu, thu hút FDI gặp nhiều thách thức trong bối cảnh thương mại toàn cầu suy giảm; nợ của doanh nghiệp, điều kiện tiếp cận tài chính thắt chặt tại nhiều nền kinh tế lớn; Trung Quốc phục hồi chưa bền vững; áp lực cạnh tranh gia tăng.
Doanh nghiệp đối mặt với thách thức lớn để tồn tại, duy trì sản xuất kinh doanh, chờ đợi cơ hội tích cực hơn từ thị trường. Qua thảo luận tại Quốc hội và kết quả làm việc với doanh nghiệp, hiệp hội của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy doanh nghiệp hiện nay gặp rất nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, đặc biệt là về dòng tiền, thị trường và đơn hàng; nhiều dự án đầu tư, dự án bất động sản bị đình trệ, chậm triển khai,… Đây là thách thức lớn, cần tập trung hỗ trợ, tháo gỡ để củng cố, thúc đẩy các xu hướng chuyển biến tích cực của nền kinh tế, tạo điều kiện phấn đấu thực hiện các mục tiêu tăng trưởng và phát triển năm 2023.
 |
| Để tháo gỡ khó khăn, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, cần có các giải pháp để tổ chức, thực thi một cách quyết liệt, tổng thể và đồng bộ, đặc biệt là chính sách tài khóa, tiền tệ, thương mại...Ảnh: Internet |
Thách thức lớn, cần giải pháp tổ chức, thực thi chính sách quyết liệt, tổng thể
Theo Bộ KH&ĐT, những vấn đề doanh nghiệp, nền kinh tế hiện nay rất khác biệt so với giai đoạn 2008-2013, cộng hưởng bởi tác động nhanh, mạnh, cùng thời điểm của nhiều yếu tố, đặc biệt là: nền kinh tế có độ mở lớn, chịu ảnh hưởng mạnh từ bên ngoài; năng lực, sức chống chịu của doanh nghiệp đã tới hạn do tác động kéo dài của dịch Covid-19; chính sách tiền tệ đột ngột thắt chặt, làm giảm nhu cầu tại các thị trường lớn của nước ta, gây áp lực lên tỷ giá; cùng một số vấn đề trong nước về ngân hàng, thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, sự phụ thuộc vào khu vực FDI, thị trường đầu vào, đầu ra xuất nhập khẩu,.... đồng thời bộc lộ rõ nét hơn.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo tháo gỡ khó khăn một cách kịp thời. Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, cần có các giải pháp để tổ chức, thực thi một cách quyết liệt, tổng thể và đồng bộ từ tất cả các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt là chính sách tài khóa, tiền tệ, thương mại gắn với thời gian, phạm vi cụ thể; triển khai nhanh, hiệu quả các chính sách, giải pháp tài khóa, tiền tệ và các chính sách khác đã ban hành để thúc đẩy tăng trưởng, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn.
Trong Báo cáo, Bộ KH&ĐT đã tham mưu, kiến nghị nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới của từng bộ, cơ quan. Trong đó, tập trung theo dõi sát, phân tích, dự báo các diễn biến lớn, bất ngờ của tình hình thế giới, các xu hướng lớn toàn cầu và tình hình trong nước; chủ động, quyết liệt xử lý theo thẩm quyền, kịp thời tham mưu, kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô. Trên cơ sở kết quả làm việc của các Thành viên Chính phủ với địa phương, các bộ, cơ quan, địa phương theo thẩm quyền được giao, khẩn trương tháo gỡ, đề xuất cấp có thẩm quyền tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh, đầu tư xây dựng, xuất nhập khẩu.
Bộ KH&ĐT cũng đề nghị các địa phương thành lập, tổ chức hoạt động hiệu quả Tổ công tác đặc biệt để tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ hiệu quả cho sản xuất kinh doanh, xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của người đứng đầu; tập trung xử lý theo thẩm quyền, chủ động nghiên cứu, ban hành các chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trên địa bàn, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn. Đồng thời, tăng cường quản lý, kiểm soát giá cả, thị trường, phòng chống gian lận thương mại; thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân; chủ động phòng ngừa, ứng phó, giảm nhẹ hậu quả thiên tai; thực hiện luân chuyển cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi công vụ; bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm vì công việc chung.
