|
| Giá xăng dầu giảm mạnh trang tháng 1 góp phần giảm CPI chung khoảng 0,27%. Ảnh: Nhã Chi |
Xu hướng giảm liên tục nhiều loại hàng hóa
Theo số liệu công bố của Tổng cục Thống kê (TCTK), trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 9 nhóm tăng; trong đó, nhóm giáo dục có mức tăng cao nhất 0,89%; tiếp đến là nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,44%; nhóm may mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,37%; nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,3%; nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,25%. Trong tháng này, giá xăng dầu, giá gas giảm đã khiến chỉ số giá nhóm nhiên liệu giảm 6,44% so với tháng trước, góp phần giảm CPI chung khoảng 0,27%. Ngoài ra, có 2 nhóm hàng hóa và dịch vụ giảm hơn so với tháng 12/2015 là nhóm giao thông giảm 2,82% và nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,06%.
Theo nhận định của TCTK, trong những yếu tố góp phần kiềm chế CPI tháng 1 thì yếu tố quan trọng nhất là xu hướng giảm liên tục của giá cả nhiều loại hàng hóa thiết yếu trên thị trường thế giới trong năm 2015 vẫn tiếp tục kéo sang tháng đầu tiên của năm 2016 khiến giá cả các loại hàng hóa vẫn tiếp tục duy trì ở mức thấp. Cụ thể như giá gas tiếp tục giảm 1,56% so với tháng 12/2015 do các doanh nghiệp giảm giá từ ngày 1/1/2016, mức giảm tới hơn 30.000 đồng/bình 12 kg theo xu hướng giảm của giá gas thế giới. Đặc biệt, giá xăng tại thị trường trong nước giảm 760 đồng/lít, dầu diezen giảm 2.120 đồng/lít vào ngày 18/12/2015 và trong tháng 1 lại tiếp tục được điều chỉnh giảm 2 lần vào ngày 4/1 và ngày 19/1, dẫn tới chỉ số giá nhóm nhiên liệu giảm tới 6,44% so với tháng trước, góp phần giảm CPI chung khoảng 0,27%.
Phân tích các chỉ số tăng trong tháng 1/2016, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê giá thuộc TCTK Đỗ Thị Ngọc cho rằng, CPI tháng 1 tăng chủ yếu do chỉ số giá nhóm lương thực tăng 0,48% - một phần từ tác động tích cực của việc Việt Nam đã giành được các hợp đồng xuất khẩu gạo cho Indonesia trong những tháng cuối năm 2015 và việc giao hàng được thực hiện từ tháng 10/2015 đến hết quý I/2016; chỉ số giá nhóm thực phẩm tăng 0,3% do nhu cầu tiêu dùng thực phẩm chuẩn bị hàng Tết tăng cao. Bên cạnh đó là do nhu cầu mua sắm chuẩn bị cho Tết Nguyên đán sắp tới nên giá quần áo, giầy dép tăng cao làm cho chỉ số giá nhóm may mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,37%. Ngoài ra, do thực hiện lộ trình tăng học phí theo Nghị định số 86/2015/NĐ-CP nên một số tỉnh đã tăng học phí các cấp làm cho chỉ số giá nhóm giáo dục tăng 0,89%.
Theo đánh giá của TCTK, chỉ số CPI tháng 1 trong 10 năm gần đây hầu hết đều có mức tăng khá cao. Đơn cử như tháng 1/2008, CPI tăng 2,38% so với tháng trước đó. Tương tự, tháng 1/2011, CPI tăng 1,74%; tháng 1/2013, CPI tăng 1,25%. Riêng tháng 1/2015, CPI giảm 0,2% do tác động của tốc độ lạm phát thấp. Và trong tháng 1/2016, CPI gần như không đổi so với tháng trước.
Không chủ quan với lạm phát
Theo nhận định của các chuyên gia, trong năm 2015 và tháng 1/2016, do chủ trương tạm thời không thực hiện lộ trình giá theo thị trường đối với một số loại hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, nên CPI đã không bị tác động nhiều. Bên cạnh đó, do những tháng cận cuối năm và đầu năm là tháng có Tết Nguyên đán nên Bộ Công Thương và các địa phương đã sớm có sự chỉ đạo, điều hành sát sao đối với việc bình ổn thị trường, đảm bảo giữ ổn định cung cầu và giá cả hàng hóa chuẩn bị cho Tết nên hầu như không còn tình trạng đầu cơ chênh giá, nhờ đó cũng góp phần giảm tình trạng tăng giá, ảnh hưởng tới tiêu dùng và tác động tới CPI.
Liên quan đến vấn đề này, Sở Công Thương Hà Nội cho biết, dự kiến tổng lượng hàng hóa thiết yếu phục vụ Tết trên địa bàn TP. Hà Nội đạt trên 21.600 tỷ đồng; lượng hàng bình ổn thị trường và lượng hàng phục vụ Tết có tổng giá trị gần 12.800 tỷ đồng, với hơn 1.000 điểm bán hàng. Bộ Công Thương cũng cho biết, đến nay đã có 19/63 tỉnh, thành phố có kế hoạch hoặc đã triển khai Chương trình bình ổn thị trường giá cả các tháng cuối năm và Tết Bính Thân.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo, cần theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường bởi dù CPI tăng thấp trong tháng này, nhưng không giống như xu thế giảm liên tiếp trong 4 tháng từ tháng 11/2014 đến hết tháng 2/2015, do đó không thể chủ quan với lạm phát. Đặc biệt, việc thực hiện lộ trình giá thị trường đối với các loại hàng hóa, dịch vụ thiết yếu như dịch vụ y tế, giáo dục dự báo sẽ có thể bắt đầu từ tháng 2. Mặt khác, tỷ giá năm 2015 đã tăng cao ở mức 5,34%; ngoài ra còn chưa kể tới tình trạng bội chi ngân sách, nợ công lớn... sẽ có khả năng khiến lạm phát tăng cao.
