|
| Thông tư số 12/2022/TT-BKHĐT và Thông tư số 15/2022/TT-BKHĐT sẽ giải quyết một số vấn đề gây nhức nhối trong công tác đấu thầu mua sắm hàng hóa và xây lắp. Ảnh: Tấn Tiên |
Gỡ khó về yêu cầu hàng mẫu và giấy phép bán hàng
Thông tư số 12/2022/TT-BKHĐT (Thông tư 12) quy định chi tiết về lập HSMT mua sắm hàng hóa đối với gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len (UKVFTA). Thông tư 12 có 5 điều và 2 mẫu hồ sơ mời thầu ban hành kèm theo tương ứng với 2 trường hợp mua sắm hàng hóa tổ chức đấu thầu rộng rãi theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ và một giai đoạn hai túi hồ sơ.
Thông tư 12 được kỳ vọng sẽ giải quyết vấn đề gây nhức nhối trong mua sắm hàng hóa là yêu cầu về hàng mẫu và giấy phép bán hàng. Theo đó, Thông tư 12 làm rõ thêm trường hợp HSMT đưa ra yêu cầu cụ thể về giấy phép bán hàng của hãng sản xuất hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất... thì trước khi ký hợp đồng, nhà thầu chỉ cần xuất trình một trong các tài liệu như: giấy phép bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý được ủy quyền bán hàng, giấy chứng nhận quan hệ đối tác, giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
Bên cạnh đó, Thông tư 12 quy định, HSMT không được đưa ra yêu cầu về hàng mẫu. Trường hợp cần yêu cầu hàng mẫu để đánh giá về kỹ thuật thì chủ đầu tư phải trình người có thẩm quyền xem xét, quyết định trong quá trình phê duyệt HSMT. Nội dung này sẽ ràng buộc trách nhiệm của chủ đầu tư phải giải trình rõ tại sao lại yêu cầu hàng mẫu và nêu cụ thể tiêu chí đánh giá kỹ thuật. Trường hợp HSMT yêu cầu cung cấp hàng mẫu, nhà thầu có thể nộp bổ sung trong vòng 5 ngày làm việc sau thời điểm đóng thầu.
Quy định về nhân sự chủ chốt, thiết bị thi công chủ yếu
Đối với Thông tư số 15/2022/TT-BKHĐT (Thông tư 15), các mẫu HSMT cũng được quy định cụ thể theo trường hợp đấu thầu rộng rãi một giai đoạn một túi hồ sơ hay một giai đoạn hai túi hồ sơ. Trường hợp gói thầu xây lắp áp dụng hình thức chỉ định thầu, bên mời thầu có thể lập hồ sơ yêu cầu trên cơ sở vận dụng quy định tại thông tư này và bảo đảm không trái với quy định tại CPTPP, EVFTA và UKVFTA.
Thông tư quy định, HSMT phải bao gồm đầy đủ các thông tin cần thiết để làm cơ sở cho nhà thầu chuẩn bị hồ sơ dự thầu (HSDT). Trường hợp bên mời thầu đăng tải HSMT không đầy đủ thông tin hoặc thông tin không rõ ràng, gây khó khăn cho nhà thầu trong việc chuẩn bị HSDT thì HSMT là không hợp lệ; bên mời thầu phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp và đăng tải lại HSMT.
Tùy theo quy mô, tính chất của gói thầu và pháp luật về xây dựng, bên mời thầu có thể đưa ra yêu cầu về nhân sự chủ chốt nhưng không được yêu cầu về nhân sự chủ chốt đối với các vị trí mà pháp luật về xây dựng không có yêu cầu về tiêu chuẩn đối với chức danh đó hoặc đối với các vị trí kỹ thuật thông thường, công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông. Trường hợp nhân sự chủ chốt mà nhà thầu kê khai trong HSDT không đáp ứng yêu cầu của HSMT, bên mời thầu cho phép nhà thầu làm rõ, thay đổi, bổ sung nhân sự chủ chốt (nhưng chỉ được thay thế một lần).
Tương tự, bên mời thầu cũng có thể đưa ra yêu cầu về thiết bị thi công chủ yếu (số lượng, chủng loại, tính năng, công suất). Trường hợp thiết bị mà nhà thầu kê khai trong HSDT không đáp ứng yêu cầu của HSMT, bên mời thầu cho phép nhà thầu làm rõ, thay đổi, bổ sung thiết bị (nhưng chỉ được thay thế một lần).
Trường hợp trúng thầu mà nhà thầu không huy động được nhân sự, thiết bị thì nhà thầu bị phạt hợp đồng, bị đánh giá về uy tín khi tham gia các gói thầu khác. Trong mọi trường hợp, nhà thầu kê khai nhân sự, thiết bị không trung thực thì nhà thầu không được thay thế nhân sự, thiết bị khác. Đồng thời, HSDT bị loại và nhà thầu bị coi là gian lận và bị xử lý theo quy định của pháp luật đấu thầu.
Dự kiến, từ nay đến cuối năm, Bộ KH&ĐT sẽ ban hành các thông tư quy định chi tiết về lập HSMT dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn đối với gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của CPTPP, EVFTA và UKVFTA. Trên cơ sở đó, các chủ đầu tư, bên mời thầu và nhà thầu sẽ có đầy đủ căn cứ pháp lý và tài liệu tham khảo trong quá trình đấu thầu, bảo đảm thực thi nghiêm túc cam kết quốc tế trong các FTA mà Việt Nam là thành viên.
