Gói thầu xây dựng gần 3 km đường tại thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước bị các nhà thầu phản ánh có nhiều biểu hiện hạn chế cạnh tranh. Ảnh minh họa: Lê Tiên |
Không đính kèm bản vẽ thiết kế
Gói thầu nói trên được đấu thầu rộng rãi qua mạng, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thị xã Bình Long (tỉnh Bình Phước) làm chủ đầu tư trực tiếp mời thầu. Thời gian nhận hồ sơ dự thầu (HSDT) từ ngày 5 đến 15/3/2020.
Theo kiến nghị của nhà thầu, Bên mời thầu chưa đính kèm bản vẽ thiết kế trong hồ sơ mời thầu (HSMT) nên nhà thầu chưa có cơ sở để tính toán khối lượng và xây dựng đơn giá dự thầu. Theo nhà thầu, đây là gói thầu quy mô nhỏ, giá trị chưa tới 10 tỷ đồng, nên không thể vin vào lý do HSMT phức tạp, bản vẽ có dung lượng lớn, khó khăn khi tải lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Trước kiến nghị của nhà thầu, Bên mời thầu cho biết: “Bản vẽ thiết kế là file PDF dung lượng lớn nên Bên mời thầu không thể đăng tải được lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Bên mời thầu mời các nhà thầu liên hệ đến Bên mời thầu để nhận bản vẽ”.
Trong khi đó, Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia thuộc Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, thời gian qua, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã liên tục được cải thiện, nâng cấp để tăng cường hiệu quả của công tác lựa chọn nhà thầu qua mạng. Cụ thể, từ ngày 19/8/2019, Hệ thống nâng cấp dung lượng file HSMT và HSDT đối với các gói thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng thuộc lĩnh vực mua sắm hàng hóa và dịch vụ phi tư vấn từ 20 MB lên 300 MB.
Trước đó, từ ngày 20/6/2019, Hệ thống đã nâng cấp dung lượng file HSMT và HSDT đối với các gói thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng lĩnh vực tư vấn từ 20 MB lên 300 MB. Từ ngày 25/10/2018, Hệ thống cũng đã nâng cấp dung lượng file HSMT và HSDT đối với các gói thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng lĩnh vực xây lắp lên 300 MB.
Do đó, việc không đăng tải bản vẽ thiết kế kèm HSMT đối với gói thầu xây lắp quy mô dưới 10 tỷ đồng ở thời điểm hiện tại do dung lượng file quá lớn là không thuyết phục.
Tái diễn “giấy phép con” trong hồ sơ mời thầu?
Tại gói thầu này, các nhà thầu không chỉ kiến nghị về việc HSMT thiếu bản vẽ thiết kế, mà một số tiêu chí của HSMT cũng bị cho là đi ngược lại tinh thần cạnh tranh, công bằng trong đấu thầu.
Cụ thể, theo bảng tiêu chí đánh giá theo phương pháp đạt/không đạt, HSMT yêu cầu phải có bãi đổ thải có diện tích >=1.000 m2 trên địa bàn thị xã Bình Long, hoặc thuê, hoặc được phép đổ thải tại bãi đổ thải tập trung trên địa bàn thị xã Bình Long, hoặc nhà thầu ký kết hợp đồng đổ thải với các đơn vị tư nhân hoặc doanh nghiệp trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước có giấy phép hoạt động cho phép xử lý rác thải và hồ sơ cấp phép xây dựng có thể hiện vị trí được phép đổ thải trên bản vẽ hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có thể hiện vị trí được phép đổ thải. HSMT cũng yêu cầu phải có, hoặc đi thuê bãi tập kết vật tư diện tích >=3.000 m2 trên địa bàn thị xã Bình Long.
Các nhà thầu nhận thấy 2 nội dung này đưa ra yêu cầu về giấy phép nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, trái với Chỉ thị số 47/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh công tác đấu thầu.
Trả lời kiến nghị của nhà thầu, Bên mời thầu cho rằng, các tiêu chí trên là phù hợp với quy định của Bộ Xây dựng. Theo đó, Bên mời thầu đã căn cứ theo Thông tư số 08/2017/TT/BXD của Bộ Xây dựng về quản lý chất thải rắn xây dựng: Khi tiến hành thi công xây dựng công trình, chủ nguồn thải phải bố trí thiết bị hoặc khu vực lưu giữ chất thải xây dựng tại địa điểm theo quy định của chính quyền địa phương.
Bên mời thầu cho rằng, để đảm bảo công trình thực hiện đúng tiến độ, chất lượng đề ra nên yêu cầu phải có bãi tập kết vật tư sử dụng cho công trình như trong HSMT.
Trao đổi với Báo Đấu thầu, một chuyên gia về đấu thầu cho rằng, các yêu cầu nói trên chính là “giấy phép con” trong đấu thầu và đang trực tiếp tạo ra khó khăn cho các nhà thầu muốn dự thầu. “Đây là những điều kiện chỉ nên xem xét trong giai đoạn thương thảo hợp đồng hoặc sau khi công bố kết quả lựa chọn nhà thầu. Nếu đưa vào HSMT, các nhà thầu từ các địa phương khác khó xoay xở được các giấy phép đặc thù của địa phương này. Do đó, HSMT đã hạn chế sự tham gia đông đảo, rộng rãi của các nhà thầu”, chuyên gia này chia sẻ.