Thủ tướng Hwang Kyo-ahn (Ảnh: KRT) |
Sinh ra tại Seoul, Thủ tướng Hwang Kyo-ahn, 59 tuổi, tốt nghiệp Đại học Sungkyunkwan trước khi vượt qua kỳ thi lấy bằng luật sư vào năm 1981. Ông từng giữ các chức vụ lãnh đạo của Văn phòng Công tố Changwon ở Nam Gyeongsang và Văn phòng Công tố Daegu High ở Bắc Gyeongsang trước khi tạm dừng các công việc liên quan tới pháp lý vào năm 2011.
Là một công tố viên nổi tiếng, gắn liền tên tuổi với những vụ án chống phá nhà nước, ông Hwang Kyo-ahn đã có gần 30 năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực pháp lý trước khi bắt đầu dấn thân vào chính trường và theo đuổi sự nghiệp chính trị.
Vào đầu năm 2013, khi bà Park Geun-hye đắc cử tổng thống Hàn Quốc, ông Hwang được bổ nhiệm làm bộ trưởng Tư pháp trong nội các mới dựa trên những kinh nghiệm tích lũy được qua hàng chục năm làm công tố viên. Ông Hwang được đánh giá là một trong số những nhân vật trung thành nhất với Tổng thống Park, gắn bó với nữ lãnh đạo từ những ngày đầu bà mới “chân ướt chân ráo” vào Nhà Xanh.
Ngày 21/5/2015, sau một loạt vụ bê bối chính trị trong nước, Tổng thống Park đã quyết định bổ nhiệm ông Hwang làm thủ tướng và ông đã trở thành thủ tướng thứ 3 kể từ sau khi bà Park nhậm chức. Người tiền nhiệm của ông Hwang, cựu Thủ tướng Lee Kwan Koo, đã từ chức hồi tháng 4/2015 sau khi vướng vào vụ bê bối nhận hối lộ từ lãnh đạo của một tập đoàn lớn - người đã tự sát trước khi ông Lee từ chức một tháng. Thủ tướng trước đó, ông Chung Hong Won, cũng đã từ chức hồi năm 2014 sau khi bị người dân chỉ trích mạnh mẽ vì phản ứng yếu kém sau thảm họa chìm phà Sewol khiến hơn 300 người thiệt mạng.
Tại Hàn Quốc, mặc dù là người giữ chức vụ quan trọng thứ hai trong chính quyền nhưng vai trò thủ tướng chỉ mang tính biểu tượng vì quyền lực chủ yếu tập trung vào tay tổng thống. Tuy nhiên, vai trò và trách nhiệm của ông Hwang Kyo-ahn đã thay đổi sau khi quốc hội Hàn Quốc chính thức thông qua nghị quyết luận tội Tổng thống Park Geun-hye vào chiều nay 9/12 và trao quyền lãnh đạo đất nước tạm thời cho thủ tướng.
Khó khăn của Thủ tướng Hwang Kyo-ahn
Tổng thống Park Geun-hye cúi đầu xin lỗi người dân vì vụ bê bối liên quan đến bạn thân (Ảnh: Reuters)
Theo quy định, Thủ tướng Hwang sẽ thay Tổng thống Park đảm nhiệm các công việc của tổng thống, bao gồm cả chức vụ Tổng tư lệnh quân đội gồm 630.000 binh lính, cho đến khi tòa án hiến pháp tại Seoul ra phán quyết về tính pháp lý của nghị quyết. Tiến trình này có thể kéo dài tới 6 tháng và giới chuyên gia cho rằng tòa án khó ra phán quyết trước tháng 3/2017 do tính phức tạp của vấn đề.
Mặc dù vậy, quyền lực của thủ tướng trong trường hợp làm tổng thống lâm thời, chưa được quy định rõ ràng trong luật và điều này làm dấy lên lo ngại về khả năng điều hành đất nước suôn sẻ của ông Hwang. Một số chuyên gia pháp lý cho rằng quyền lực của ông Hwang sẽ bị hạn chế vì vai trò của ông chỉ đơn thuần là thế chỗ, chờ đến khi bà Park quay lại vị trí này hoặc một tổng thống mới tiếp quản. Và trong khi Thủ tướng Hwang thực hiện các công việc của tổng thống thì chức vụ của ông vẫn chỉ là thủ tướng.
Mặc dù luật pháp Hàn Quốc cho phép ông Hwang được bảo vệ an ninh và có đặc quyền như tổng thống nhưng thủ tướng khó có khả năng nhận được sự hỗ trợ này vì trên thực tế, bà Park vẫn là tổng thống. Hiện tại, bà Park được Cơ quan an ninh tổng thống gồm 486 người bảo vệ, trong khi thủ tướng chỉ được bảo vệ bởi cảnh sát.
Theo Yonhap, ông Hwang có thể nắm quyền tổng thống lâu hơn so với cựu Thủ tướng Goh Kun năm 2004. Ông Goh khi đó cũng nắm quyền tổng thống lâm thời, thay thế cố Tổng thống Roh Moo-huyn trong 63 ngày. Tòa án hiến pháp Hàn Quốc sau đó đã đảo ngược nghị quyết luận tội của quốc hội.
Sau khi thông tin về nghị quyết luận tội của Tổng thống Park Geun-hye được công bố, Thủ tướng Hwang Kyo-ahn ông cảm thấy "có trách nhiệm lớn" về vụ bê bối chính trị khiến bà Park bị đình chỉ mọi quyền lực tổng thống bởi vì ông đã hỗ trợ bà với tư cách là nhân vật số hai của Hàn Quốc. Ông cũng đã gửi lời xin lỗi tới người dân Hàn Quốc và kêu gọi các đảng cầm quyền cùng các đảng đối lập hợp tác với nhau nhằm đảm bảo sự ổn định cho đất nước.
Vào chiều ngày 9/12, Quốc hội Hàn Quốc bỏ phiếu thông qua nghị quyết luận tội Tổng thống Park Geun-hye với 234 phiếu thuận và 56 phiếu chống, đồng thời đình chỉ quyền lực của bà và trao quyền lãnh đạo đất nước tạm thời cho Thủ tướng Hwang Kyon-ahn. Bà Park bị cáo buộc đã thông đồng với người bạn gái thân là Choi Soon-sil để gây áp lực với các tập đoàn lớn, buộc họ phải rót tiền cho hai quỹ do bà Choi lập nên, cũng như để bà Choi tiếp cận các thông tin mật và can thiệp vào công việc quốc gia.
Sau khi có nghị quyết của quốc hội, Tòa án Hàn Quốc đã đẩy nhanh tiến trình xem xét kiến nghị luận tội và yêu cầu Tổng thống Park giải trình vụ việc của mình vào ngày 16/12 tới. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Han Min-koo đã kêu gọi quân đội nâng cao cảnh giác trước khả năng Triều Tiên gia tăng căng thẳng quân sự nhân lúc Seoul đang chìm trong khủng hoảng chính trị. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có dấu hiệu khiêu khích nào cụ thể từ phía Bình Nhưỡng.