|
| e-Marketplace giúp bên mời thầu có thể mua sắm các mặt hàng phổ biến, trong ngưỡng giá trị gói thầu nhất định theo hình thức chỉ định thầu hoặc chào hàng cạnh tranh |
“Chợ điện tử” mua sắm chính phủ sẽ như thế nào?
Chợ điện tử (e-Marketplace) là một trong những cấu phần của hệ thống danh mục hàng hóa điện tử (e-Catalog) trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Chợ điện tử được áp dụng cho mua sắm thường xuyên qua mạng và mua sắm tập trung qua mạng.
Đại diện đơn vị vận hành Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (Trung tâm Đấu thầu qua mạng (ĐTQM) quốc gia thuộc Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cho biết, Hệ thống e-Catalog bao gồm 4 modules chính: quản lý danh mục sản phẩm; mua sắm theo hợp đồng khung, sử dụng trong mua sắm tập trung; danh mục sản phẩm với giá tham khảo; hệ thống e-Marketplace. Theo đó, hệ thống e-Marketplace sẽ là một trong 4 cấu phần của e-Catalog giúp các bên mời thầu có thể thực hiện mua sắm đối với các mặt hàng phổ biến, trong ngưỡng giá trị gói thầu nhất định bằng hình thức chỉ định thầu hoặc chào hàng cạnh tranh.
Trong quá trình xây dựng e-Marketplace, các bên mời thầu, nhà thầu đã đóng góp nhiều ý kiến xây dựng tính năng dựa trên nhu cầu chung trên thị trường cũng như các vấn đề về mặt pháp lý.
Bàn về việc xây dựng e-Marketplace, ông Trần Phú Cường thuộc Sở KH&ĐT Hải Phòng cho biết: “Việc mua sắm hàng hóa sử dụng nguồn vốn ngân sách trên trang thương mại điện tử có một sự ràng buộc rất lớn về vấn đề trách nhiệm trong sử dụng vốn. Việc đảm bảo chất lượng sản phẩm được cung cấp bởi doanh nghiệp trên e-Marketplace là rất quan trọng. Do đó, e-Marketplace cần chú trọng đến tính chính xác, kiểm soát chất lượng và quản lý các nhà cung cấp. Bởi, trong trường hợp có những sai sót, sản phẩm mua sắm không đúng như chất lượng mà nhà thầu giới thiệu trên e-Marketplace thì sự ràng buộc và trách nhiệm giữa các bên sẽ được xem xét, xử lý như thế nào?”.
Ông Nguyễn Mỹ Hà thuộc Ban Quản lý đấu thầu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bày tỏ băn khoăn về việc xây dựng e-Marketplace dưới góc độ của cơ quan quản lý nhà nước hay xuất phát từ nhu cầu nội tại của doanh nghiệp khi thấy e-Marketplace là cơ hội kinh doanh nên doanh nghiệp (nhà thầu) tự xây dựng thị trường này?
Bên cạnh đó, việc xây dựng e-Marketplace với những danh mục sản phẩm sẽ do người quản lý Hệ thống xây dựng hay do nhà thầu xây dựng? Khi đó, nếu người quản lý Hệ thống xây dựng thì sẽ khó trong việc cập nhật thường xuyên những tính năng mới của các nhà sản xuất đối với sản phẩm; nếu để nhà cung ứng tự cập nhật thì đặt ra việc kiểm soát thông tin, chất lượng sản phẩm đó như thế nào.
Các tiêu chí mua sắm cho nhà thầu
Bà Nguyễn Thị Ngọc Oanh, cán bộ đấu thầu của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam cho rằng, khi lựa chọn một nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ đủ điều kiện tham gia e-Marketplace, ngoài yếu tố giá cả thì các bên cung ứng cần phải qua “bộ lọc” của Hệ thống mới có thể tham gia vào e-Marketplace. Khi đó, có thêm những điều kiện thương mại, điều kiện bảo hành, tiến độ giao hàng để đánh giá nhà cung cấp.
Tham vấn kinh nghiệm quốc tế, ông Phạm Thy Hùng, Giám đốc Trung tâm ĐTQM quốc gia thông tin, ở nhiều quốc gia đã có hệ thống e-shopping thì họ thường thành lập các ban chỉ đạo, ban quản lý, trong đó có nhiều bộ phận để đánh mã cho các sản phẩm với tiêu chí kỹ thuật, thông số cụ thể, còn giá sẽ được thay đổi theo nhà cung ứng cập nhật. Sau đó, sẽ có một ban chuyên xét duyệt để đưa hàng hóa, dịch vụ giới thiệu trên e-shopping. Ban xét duyệt này sẽ có sự tham gia của đại diện nhiều cơ quan liên quan về quản lý nhà nước, hiệp hội ngành hàng, chuyên gia…
Ngoài ra, e-Marketplace nếu triển khai xây dựng thì sẽ có giai đoạn thí điểm và nhân rộng. Giai đoạn thí điểm dự kiến sẽ lựa chọn một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang được triển khai trong mua sắm tập trung cấp quốc gia (như: ô tô, máy tính, văn phòng phẩm…).
“Việc lựa chọn nhà thầu, nhà cung cấp được quyền đưa hàng hóa giới thiệu trên e-Marketplace sẽ phải đáp ứng quy định cụ thể, trải qua một quy trình xét duyệt chặt chẽ trong yêu cầu về chất lượng sản phẩm, đánh giá uy tín của nhà thầu. Nếu nhà thầu, nhà cung ứng vi phạm chất lượng, tiến độ có thể có những chế tài xử phạt” - ông Hùng nhấn mạnh.
