TS. Phạm Văn Khánh, nguyên Cục trưởng Cục Kinh tế xây dựng thuộc Bộ Xây dựng
Một trong những tranh chấp hợp đồng xây dựng nhiều nhất hiện nay là tranh chấp điều chỉnh hợp đồng, nhất là điều chỉnh giá hợp đồng. Vướng mắc chủ yếu là do hợp đồng được các bên ký kết nhưng quy định chưa rõ, chưa đủ phương pháp tính toán, căn cứ tính toán và nguồn thông tin phục vụ cho tính toán.
Chẳng hạn hợp đồng ghi là chủ đầu tư có trách nhiệm cung cấp mặt bằng sạch cho nhà thầu, dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau và tranh chấp, từ đó làm chậm tiến độ, phát sinh chi phí. Một số ý kiến cho rằng, đã là mặt bằng sạch, thì không còn vướng mắc gì. Nhưng một số khác lại cho rằng, những hạ tầng rào cản mặt bằng trên mặt đất là trách nhiệm của chủ đầu tư, còn phần hạ tầng ngầm dưới mặt đất là trách nhiệm của nhà thầu…
Hay là thông báo giá, chỉ số giá thuộc trách nhiệm của các địa phương nhưng thông báo không kịp thời, không sát với thực tế. Đơn giá nhân công xây dựng đang bị gộp thành một nhóm, trong khi mỗi loại công việc có giá nhân công khác nhau, giá nhân công làm phần thô khác với nhân công làm hoàn thiện, hay cũng là hoàn thiện, nhưng giá làm điện khác sơn vôi…
Do đó, muốn hạn chế tranh chấp xảy ra, quản lý rủi ro là một trong những nội dung rất quan trọng của hợp đồng mà các bên cần phải lường trước và ghi rõ trong hợp đồng cách thức xử lý, tránh rơi vào thế bị động.
Để phát triển bền vững, chống thất thoát, lãng phí thì phải bảo đảm nguyên tắc tính đúng, tính đủ chi phí trong thực hiện hợp đồng xây dựng.
