|
| Những bất ổn tại khu vực Biển Đỏ khiến cước vận chuyển container bằng tàu biển đi Hoa Kỳ/Canada và EU tăng mạnh. Ảnh: Lê Tiên |
Khó chồng khó
Dệt may là một trong những mặt hàng XK chủ yếu của Việt Nam, trong đó có 2 thị trường lớn là châu Âu và Hoa Kỳ. Trao đổi với Báo Đấu thầu, ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Tổng công ty CP May 10 cho biết, căng thẳng tại khu vực Biển Đỏ thời gian gần đây khiến chi phí vận tải quốc tế tăng cao so với thời điểm tháng 12/2023. “Điều này tác động đến chi phí giá thành sản phẩm hàng hóa dệt may XK. Bên cạnh đó, thời hạn giao hàng bị chậm từ 1 - 3 tuần, trong khi đó lại chủ yếu là sản phẩm thời trang… Rủi ro này ảnh hưởng bất lợi đến sức cạnh tranh của hàng hóa XK nước ta”, ông Việt lo lắng.
Theo Tổng giám đốc May 10, tình hình phát sinh tại khu vực Biển Đỏ là yếu tố bất ngờ, không nằm trong kịch bản ứng phó rủi ro được xây dựng cuối năm 2023 của các doanh nghiệp. Thời điểm đó, các dự báo đều nhận định, sau thời gian dài khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, XK dệt may của Việt Nam trong năm 2024 sẽ phục hồi. Đáng ngại hơn, chi phí vận tải quốc tế tăng cao sẽ khiến doanh nghiệp XK dệt may nói riêng và các ngành khác nói chung càng thêm khó.
Ông Phan Minh Thông, Chủ tịch HĐQT Phúc Sinh Group cho biết, hơn một tháng qua, cước vận tải biển quốc tế tăng phi mã đang khiến hoạt động XK tới thị trường châu Âu và Hoa Kỳ của doanh nghiệp nông sản giảm mạnh, thậm chí đình trệ.
Ông Thông cho biết, trung bình mỗi ngày, Phúc Sinh Group xuất khẩu 5 - 10 container hàng hóa, tuy nhiên, từ khi xảy ra căng thẳng ở Biển Đỏ, cước tàu biển tăng nhanh ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty. Hiện cước tàu biển từ Việt Nam đến khu vực Trung Đông, cụ thể là Israel tăng mạnh, từ 1.800 USD/container lên 6.000 - 7.000 USD/container; tới Hoa Kỳ tăng từ gần 2.000 USD/container lên 4.500 - 5.000 USD/container…
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), khoảng 80% lượng thủy sản của Việt Nam xuất đi bờ Đông Hoa Kỳ/Canada và Liên minh châu Âu (EU) đều qua kênh đào Suez. Do những bất ổn tại khu vực Biển Đỏ, các tàu phải vòng qua mũi Hảo Vọng (Nam Phi), hành trình mất thêm 7 - 10 ngày. Điều này dẫn đến vòng quay của con tàu lâu hơn, phát sinh chi phí vận tải nhiều hơn.
Cụ thể, các hãng vận tải lớn như Yang Ming Line, One, Evergreen Line, HMM, Maersk… cho biết sẽ thu thêm phụ phí do phải thay đổi hải trình các tuyến châu Á - châu Âu, tránh đi qua kênh đào Suez và khu vực Biển Đỏ. Theo đó, cước vận chuyển container bằng tàu biển đi Hoa Kỳ/Canada và EU đều tăng mạnh so với tháng 12/2023. Đơn cử, cước đi bờ Tây Hoa Kỳ tăng 800 - 1.250 USD/container, tùy theo hành trình; cước đi bờ Đông Hoa Kỳ tăng 1.400 - 1.750 USD/container...
“Cước vận tải hàng hóa từ nước ta qua khu vực Biển Đỏ đang tăng trung bình từ 700 - 1.000 USD/container. Điều này tác động bất lợi đến hoạt động XK hàng hóa của doanh nghiệp”, Chủ tịch VLA Lê Duy Hiệp nhận xét.
Ứng phó thế nào?
Lo lắng với những diễn biến bất lợi do giá cước vận tải biển tăng cao ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động XK, đại diện các doanh nghiệp XK đã có văn bản gửi cơ quan chức năng đề nghị có giải pháp hỗ trợ cộng đồng DN trước áp lực lớn về chi phí.
Theo lãnh đạo VLA, căng thẳng phát sinh tại khu vực Biển Đỏ diễn ra bất ngờ nên các doanh nghiệp dịch vụ logistics “chưa kịp trở tay”. “Dự kiến, trong những ngày tới, VLA sẽ gặp các hãng tàu lớn để làm rõ vấn đề này với mục tiêu có thể yêu cầu họ tính toán lại chi phí vận chuyển hàng hóa, đồng thời nghiên cứu tuyến vận tải thay thế. Đặc biệt là mong chờ có các giải pháp nhằm bảo đảm an ninh hàng hải”, ông Hiệp cho biết.
Trước tình hình căng thẳng tại Biển Đỏ, Cục Xuất nhập khẩu thuộc Bộ Công Thương khuyến cáo các hiệp hội ngành hàng, hiệp hội trong lĩnh vực logistics tăng cường theo dõi, cập nhật tình hình để chủ động kế hoạch sản xuất và xuất nhập khẩu hàng hóa, tránh để phát sinh tình trạng ùn tắc và các tác động bất lợi khác; chủ động lên phương án thích hợp, trao đổi với đối tác để trong trường hợp cần thiết có thể kéo dài thời gian đóng hàng, nhận hàng.
Bên cạnh đó, Cục Xuất nhập khẩu khuyến khích doanh nghiệp chủ động tìm kiếm và đa dạng hóa nguồn cung để hạn chế ảnh hưởng đối với chuỗi cung ứng; tìm hiểu về phương thức vận chuyển đường sắt để có lựa chọn khác nhau về phương thức giao hàng. Đặc biệt, doanh nghiệp khi ký kết và đàm phán hợp đồng thương mại, hợp đồng vận chuyển nên có điều khoản về bồi thường, miễn trách nhiệm trong các tình huống khẩn cấp; cần mua bảo hiểm đầy đủ để phòng ngừa rủi ro và tổn thất khi hàng hóa phải kéo dài thời gian vận chuyển hoặc gặp sự cố khi đi qua tuyến đường này.
