Bà Nga bị dẫn giải vào phòng nghe tuyên án.Ảnh: Phạm Dự |
Chiều 16/10, sau hai tuần xét xử, nghị án kéo dài, TAND Hà Nội tuyên án tù chung thân với bị cáo Châu Thị Thu Nga (cựu đại biểu Quốc hội, cựu chủ tịch HĐQT Housing Group) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
10 bị cáo được tòa cho ngồi khi nghe tuyên án. Bà Nga gần như bất động, đầu cúi thấp. Chín thuộc cấp của bà lộ vẻ uể oải. Người ngồi dựa vào nhau, người chống tay lên bàn. Trong phòng xử, ngoài các bị cáo chỉ có hơn 20 nạn nhân và những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Bản án nhận định đây là vụ án "đặc biệt nghiêm trọng". Việc VKS truy tố Châu Thị Thu Nga cùng chín thuộc cấp về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản là có căn cứ, đúng pháp luật. Dự án B5 chưa được phê duyệt, cấp phép mà các bị cáo vẫn chỉ đạo huy động vốn. Số tiền gần 350 tỷ đồng hiện không có khả năng thu hồi.
HĐXX khẳng định có đủ căn cứ kết tội. Hành vi của các bị cáo xâm phạm quyền sở hữu tài sản riêng, gây hoang mang, phải cách ly bị cáo Nga không thời hạn.
Điều tra sai phạm của hàng loạt cơ quan của Hà Nội
Bản án xác định số tiền 157 tỷ đồng không có chứng từ mà bà Nga khai dùng "lo lót", Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an trả lời đã lấy lời khai của những người bị cho rằng nhận tiền nhưng họ đều không thừa nhận. Khi đối chất, hai bên đều giữ nguyên lời khai của mình.
Do thời hạn điều tra đã hết, ngày 9/6/2017 Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định số 10/C46-P11 về việc tách hành vi và tài liệu liên quan đến việc chi số tiền hơn 157 tỷ đồng để tiếp tục điều tra.
HĐXX cũng tiếp tục kiến nghị Cơ quan Cảnh sát điều tra làm rõ nội dung này để đảm bảo quyền lợi chi các khách hàng đã góp vốn vào dự án B5 cầu Diễn.
Cơ quan tố tụng cho rằng một số cá nhân thuộc sở, ban, ngành thuộc UBND Hà Nội, UBND huyện Từ Liêm, UBND thị trấn Cầu Diễn đã không kiểm tra đôn đốc việc kiểm tra dự án để cho Công ty Housing Group thi công cọc khoan nhồi khi chưa có giấy phép xây dựng...
Quá trình điều tra, Vụ 3 Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã có nhiều văn bản yêu cầu Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C46) làm rõ nội dung này, nhưng chưa có kết quả. Đây sẽ một trong những vấn đề chính cần được làm rõ khi điều tra việc chi hơn 157 tỷ đồng nêu trên.
Diễn biến vụ án
Đồ họa: Tiến Thành
Theo bản án, Công ty TNHH một thành viên xuất nhập khẩu và đầu tư xây dựng phát triển nhà - HAIC do ông Nguyễn Văn Tuẫn (chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc) được nhà nước giao và cho thuê đất để phục vụ sản xuất kinh doanh. Trong số này có khu đất B5 (diện tích gần 29.000 m2, thuộc thị trấn Cầu Diễn), nằm trong dự án xây dựng công trình khu tái định cư thuộc lô CT1 và HH2.
Ngày 1/8/2008, bà Nga và ông Tuẫn ký hợp đồng hợp tác đầu tư về thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình khu chung cư và biệt thự nhà vườn tại khu đất B5, tổng diện tích hơn 22.000 m2. Tuy nhiên, hai năm sau (vào cuối 2010), Hà Nội chỉ đồng ý duyệt liên danh giữa hai công ty ở lô đất B5 và hướng dẫn lập quy hoạch điều chỉnh lô đất chứ chưa cấp phép xây dựng.
Tòa nhận định đến nay Housing Group vẫn chưa được cấp phép xây dựng Dự án B5 Cầu Diễn nhưng từ năm 2009 bà Nga vẫn chỉ đạo thuộc cấp rao và "bán căn hộ trên giấy".
Bốn cựu phó tổng giám đốc Housing Group cùng hai giám đốc sàn và ba cựu kế toán trưởng, quyền kế toán trưởng đã giúp sức bà Nga ký hợp đồng, huy động vốn. Chín người này biết tình trạng pháp lý của dự án nhưng vẫn thực hiện hành vi.
Đến năm 2013, bà Nga và các thuộc cấp đã ký 752 hợp đồng huy động vốn của 726 khách hàng, thu 377 tỷ đồng với cam kết sẽ chuyển nhượng quyền sử dụng 752 căn hộ từ tầng 2 đến tầng 33 tại các toà nhà.
Sau khi trả lại gần 29 tỷ đồng cho 43 khách hàng rút vốn, bà Nga bị cáo buộc chiếm đoạt gần 350 tỷ đồng. Ông Nguyễn Văn Tuẫn lĩnh 18 năm tù trong một vụ án khác, cũng liên quan việc thu tiền của người mua nhà đất ở dự án B5 Cầu Diễn.
Trong những ngày mở phiên tòa, bà Nga thường trả lời vòng vo, khi nhận hết trách nhiệm về mình, lúc lại "đổ tội" cho các thuộc cấp. Bà liên tục xin phép cho dự án B5 Cầu Diễn tiếp tục được thi công. Khi nói lời sau cùng, bà Nga kêu mình ‘bị oan ức nhiều’ và bị các cơ quan chức năng của Hà Nội gây khó dễ khi triển khai Dự án B5.
Bà Nga cùng các luật sư bào chữa cho mình đều trình bày không có ý định lừa khách hàng. 9 thuộc cấp của bà Nga cùng khai không lừa ai, không hưởng lợi gì ngoài đồng lương.
Trình bày tại tòa, nhiều bị hại cũng bày tỏ mong muốn dự án được triển khai để họ nhận nhà. Nếu không thể được, họ mới nhận tiền bồi thường. Tuy nhiên, các bị hại không đồng ý với quan điểm của VKS về việc bà Nga là người bồi thường. Họ cho rằng ký hợp đồng với pháp nhân Housing Group, không giao dịch với cá nhân bà Nga. Vì vậy, nếu bồi thường, Housing Group phải có trách nhiệm.
Trong một phiên xử, bà Nga cùng luật sư muốn làm rõ hơn về việc khai chi 47 tỷ đồng "chạy dự án", "chạy đại biểu Quôc hội" từng trình bày ở cơ quan điều tra. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng vấn đề này đã được tách để điều tra, xét xử ở giai đoạn hai của vụ án nên không xem xét tại đây.