Dấu hiệu vi phạm hình sự ở dự án Đại Thanh thể hiện như thế nào?

Một góc dự án Đại Thanh (Ảnh: H.Q)

Tại thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, chống thất thu ngân sách nhà nước đối với Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và Cục Thuế TP Hà Nội, Thanh tra Chính phủ cho biết đã chuyển hồ sơ cho cơ quan công an điều tra, làm rõ dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng tại Dự án xây dựng công trình có chức năng hỗn hợp Đại Thanh (xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì, Hà Nội).

Kết luận thanh tra số 2386/KL-TTCP đã được Chính phủ đồng ý chỉ ra chi tiết, cụ thể những vi phạm nghiêm trọng tại dự án này.

Nguồn gốc đất để sản xuất… gạch ngói

Theo kết luận thanh tra số 2386/KL-TTCP, khu đất xây dựng dự án Đại Thanh thuộc xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì có nguồn gốc là đất của Nhà nước cho Công ty Gốm xây dựng Đại Thanh thuê từ năm 2000, trả tiền hàng năm với mục đích sản xuất gạch ngói, thời gian thuê 20 năm, tổng diện tích gần 128.000 m2.

Ngày 30/10/2009, Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Đại Thanh ký hợp đồng hợp tác kinh doanh số 69/2009/HĐHTK với Công ty cổ phần đầu tư Hải Phát (gọi tắt là Công ty Hải Phát).

Ngày 6/5/2010 Công ty Hải Phát và Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên ký hợp đồng số 173/HĐ-HTĐT góp vốn thực hiện đầu tư kinh doanh dự án Đại Thanh, trong đó các bên uỷ quyền cho Công ty Hải Phát thay mặt các bên sử dụng pháp nhân đứng ra đàm phán với Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Đại Thanh để ký kết, thực hiện hợp đồng hợp tác kinh doanh số 69/2009/HĐHTK.

Đến ngày 26/7/2011, Công ty Hải Phát và Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên ký hợp đồng số 31/2011 với nội dung, Công ty Hải Phát chuyển nhượng toàn bộ số vốn góp cho Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên để đơn vị này đầu tư 100% vốn triển khai thực hiện dự án.

Tiến hành kiểm tra việc kê khai, nộp thuế đối với hoạt động chuyển nhượng dự án, Thanh tra Chính phủ phát hiện đến hết tháng 3/2013 Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Đại Thanh chưa kê khai, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động chuyển nhượng dự án. Đến cuối tháng 12/2013, Công ty Hải Phát mới kê khai xác định số thuế phải nộp gần 1,4 tỷ đồng.

Về tiền thuê đất, Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Đại Thanh đã không nộp tiền thuê đất, nợ tiền thuê đất và tiền phạt chậm nộp đến ngày 19/12/2013 tổng số tiền trên 35 tỷ đồng. Ngày 21/8/2013, Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên (kế thừa trách nhiệm các bên tham gia dự án) nộp tiền sử dụng đất vào ngân sách nhà nước 30 tỷ đồng, hiện đang để tại tài khoản tạm giữ của Chi cục Thuế huyện Thanh Trì.

Theo kết luận thanh tra, tháng 12/2006 UBND TP Hà Nội có quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết khu đất xây dựng công trình có chức năng hỗn hợp Đại Thanh tỷ lệ 1/500 tại xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì.

Đến đầu năm 2010, UBND TP Hà Nội có văn bản chấp thuận cho Công ty Hải Phát nghiên cứu lập và thực hiện dự án Đại Thanh, trong đó có nội dung: “Nhà đầu tư Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát (đại diện liên danh) chỉ được quyền thực hiện dự án sau khi hoàn thành đầy đủ các thủ tục, nghĩa vụ theo quy định của Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Đầu tư và các quy định hiện hành khác liên quan đến dự án. Nghiêm cấm việc huy động vốn để triển khai dự án không đúng quy định của pháp luật dưới mọi hình thức”.

Ngày 6/3/2012 UBND TP Hà Nội có quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng thể quy hoạch chi tiết khu đất xây dựng công trình có chức năng hỗn hợp Đại Thanh tỷ lệ 1/500, quy mô diện tích khoảng 15,8 ha.

Tại thời điểm thanh tra dự án đã hoàn thiện xong 6 khối nhà chung cư, các căn hộ liền kề, các biệt thự và đã bán hết cho các người mua (Ảnh: H.Q)

Công an Hà Nội đang làm rõ

Qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ nhận thấy dự án Đại Thanh được UBND TP Hà Nội chấp thuận cho triển khai tháng 1/2010 là dự án phát triển nhà ở theo quy định của Luật Nhà ở và Nghị định số 90/2006 của Chính phủ. Trình tự, thủ tục của dự án đến nay mới có văn bản của UBND TP Hà Nội chấp thuận cho nghiên cứu lập và thực hiện.

“Theo quy định của pháp luật, dự án Đại Thanh còn tiếp tục phải thực hiện các thủ tục: phê duyệt dự án nhà ở, chuyển mục đích sử dụng đất, quyết định giao đất, nhận bàn giao đất ngoài thực địa, giải phóng mặt bằng, đặc biệt là thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước…

Các điều kiện này đến thời điểm thanh tra chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành. Tuy chưa hoàn thành các thủ tục theo quy định nhưng Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên vẫn triển khai thực hiện dự án. Tại thời điểm thanh tra dự án đã hoàn thiện xong 6 khối nhà chung cư, các căn hộ liền kề, các biệt thự và đã bán hết cho các người mua” - kết luận thanh tra chỉ rõ.

Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, các bên tham gia dự án gồm Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Đại Thanh, Công ty Hải Phát và Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên đã vi phạm các quy định của Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản.

Vụ việc của dự án Đại Thanh có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng của cơ quan quản lý nhà nước thuộc UBND TP Hà Nội; đối với các bên tham gia dự án đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của nhà nước trong quá trình thực hiện dự án. Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư vẫn chưa thực hiện hết nghĩa vụ tài chính với nhà nước, có dấu hiệu thất thoát tiền ngân sách nhà nước.

Chính vì thế, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị chuyển hồ sơ sang cơ công an điều tra, xem xét dấu hiệu vi phạm hình sự tại dự án này.

Tiếp xúc cử tri quận Hoàn Kiếm giữa tháng 12/2016, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, thời gian qua thành phố có kiểm tra khu nhà Đại Thanh và phát hiện những vi phạm hết sức nghiêm trọng, trong đó có việc xây dựng sai phép, xây cả vào khu quy hoạch cây xanh, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy cũng không đủ, người dân cũng chưa được cấp sổ đỏ.

Trên cơ sở kết luận của Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Thành phố, Ban Cán sự TP Hà Nội đã đề xuất và được Thường trực Thành ủy thông qua việc chuyển toàn bộ hồ sơ cho cơ quan điều tra của Công an TP Hà Nội thụ lý, truy tố theo quy định của pháp luật.

Đáng chú ý, theo thống kê của UBND xã Tả Thanh Oai mà chúng tôi có được, trong khoảng thời gian từ năm 2012-2016, cơ quan chức năng huyện Thanh Trì (Hà Nội) đã rất nhiều lần tiến hành lập biên bản xử lý sai phạm và ban hành các quyết định xử phạt công trình xây dựng trên đất không được phép xây dựng tại dự án Đại Thanh; rất nhiều quyết định xử phạt, cưỡng chế áp dụng đối với chủ đầu tư là Công ty Hải Phát (trụ sở tại Toà nhà CT3 The Pride, Khu đô thị mới An Hưng, phường La Khê, quận Hà Đông, Hà Nội).