Ảnh minh họa. Nguồn Internet |
Theo thống kê, tính đến ngày 31/12/2015, ngành thép Việt Nam bị áp dụng khoảng 62 biện pháp phòng vệ thương mại (PVTM) từ khắp thế giới. Đã có 16 quốc gia áp dụng biện pháp PVTM lên mặt hàng thép Việt Nam, nhiều nhất là từ Hoa Kỳ, Malaysia, Thái Lan, Chile, Ấn Độ, Indonesia…
Tại Hội nghị Tổng kết thực thi pháp luật PVTM và đề xuất giải pháp hoàn thiện do Cục Quản lý cạnh tranh thuộc Bộ Công Thương tổ chức, TS. Nguyễn Thị Thu Trang (Trung tâm WTO và Hội nhập thuộc VCCI) cho rằng, thép Việt Nam là sản phẩm bị kiện nhiều nhất hiện nay. Theo nhận định của ông Vũ Văn Thanh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hoa Sen, những vụ kiện PVTM từ các nước đã gây khó khăn cho DN thép Việt Nam trong hoạt động xuất khẩu. Trong khi đó, Việt Nam chỉ có hai vụ kiện PVTM cho mặt hàng thép đã áp thuế, do đó hàng nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc, vẫn đang ồ ạt nhập khẩu vào Việt Nam.
Ông Thanh đề xuất, các DN thép của Việt Nam nên chủ động sử dụng các công cụ PVTM để bảo vệ mình. Hơn nữa, các DN, hiệp hội sản xuất trong nước cần phải xích lại gần nhau hơn nữa để sử dụng hiệu quả các biện pháp PVTM, bảo vệ thị trường trong nước trước sự cạnh tranh của hàng nhập khẩu.
Theo dự kiến, trong năm 2016, sản lượng phôi thép đạt khoảng 6 triệu tấn (tăng 10%); sản lượng thép các loại đạt 12,5 triệu tấn (tăng 4,16%), đáp ứng đủ nhu cầu thép trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, lượng sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam tăng đột biến và vẫn chưa có dấu hiệu sụt giảm. Giới chuyên gia cũng cho rằng, dù ở thời điểm hiện nay hay vài năm tới, chắc chắn năng lực sản xuất thép trong nước sẽ vượt xa nhu cầu thực tế của thị trường nội địa. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa nguồn cung thép ngày càng lớ.
Giới chuyên gia cũng khuyến nghị, với sự cần thiết của việc sử dụng các biện pháp PVTM, được ví như “vũ khí” để tự vệ, các DN, hiệp hội rất cần sự giúp đỡ từ các cơ quan chức năng bằng cách đẩy nhanh tiến độ các vụ kiện PVTM với mục đích là sớm ra quyết định áp thuế. Đồng thời, bảo đảm việc áp dụng các biện pháp PVTM là phù hợp với các quy định quốc tế.