UBKT đề nghị không quy định bắt buộc giao dịch phải qua sàn. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet |
Chiều 19/6/2023, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội nghe Chính phủ trình Dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế về Dự Luật.
Điều 57 Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (KDBĐS) quy định chủ đầu tư bán, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai và chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản để người dân tự xây dựng nhà ở phải thực hiện giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản theo quy định của Luật này. Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất không thuộc trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều này thực thông qua sàn giao dịch bất động sản.
Đa số ý kiến đề nghị không bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản vì chưa đủ cơ sở thực tiễn; chưa làm rõ được tính an toàn pháp lý của giao dịch bất động sản qua sàn; làm tăng chi phí và tính vào giá giao dịch, đối với trường hợp mua, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, khách hàng sẽ phải chịu cả chi phí bảo lãnh và chi phí cho sàn giao dịch bất động sản.
UBKT cho rằng, theo Báo cáo đánh giá tác động, Luật KDBĐS năm 2014 đã bỏ quy định bắt buộc giao dịch bất động sản phải thông qua sàn giao dịch bất động sản để phù hợp với tình hình “trầm lắng” của thị trường do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2007 - 2008. Thị trường bất động sản hiện nay cũng đang gặp khó khăn, vướng mắc, dư địa tín dụng không nhiều, nguồn vốn trái phiếu hạn chế, tình hình tài chính toàn cầu đang có rủi ro nhất định với sự sụp đổ của một số ngân hàng tại Hoa Kỳ, Thụy Sĩ…
Theo UBKT, đối với những dự án bất động sản có đầy đủ cơ sở pháp lý, chủ đầu tư có đủ năng lực, uy tín thì việc giao dịch trực tiếp không thông qua sàn giao dịch bất động sản vẫn diễn ra thuận lợi, ít rủi ro; việc bắt buộc giao dịch qua sàn tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền, câu kết với các bên tham gia giao dịch để trốn thuế, làm nhiễu loạn thị trường. UBKT dẫn Báo cáo tổng kết thi hành Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, đã có tình trạng sàn giao dịch bất động sản liên kết với chủ đầu tư để “lách luật” dưới hình thức phân phối sản phẩm qua khâu trung gian, nhưng thực chất là sàn đã mua bất động sản của chủ đầu tư, tạo điều kiện cho cả người dân và doanh nghiệp có cơ hội trốn thuế; tình trạng “các sàn giao dịch “ôm hàng”, “tạo sóng”, “thổi giá”, gây “sốt ảo” ăn chênh lệch làm nhiễu loạn thị trường bất động sản diễn ra phổ biến”.
Ngoài ra, theo UBKT Dự thảo Luật đã quy định rõ trách nhiệm doanh nghiệp KDBĐS phải công khai thông tin về bất động sản trên cổng thông tin của cơ quan quản lý về nhà ở và thị trường bất động sản địa phương và hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản, cùng các quy định khác để bảo đảm tính công khai, minh bạch về các thông tin thị trường bất động sản nhằm bảo vệ khách hàng, bảo đảm sự quản lý của Nhà nước.
UBKT đề nghị không quy định bắt buộc các giao dịch bất động sản phải thông qua sàn giao dịch bất động sản như tại khoản 1 Điều 57 dự thảo Luật, mà chỉ quy định khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch kinh doanh bất động sản thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản. Đồng thời quy định chặt chẽ hơn về điều kiện, quyền và nghĩa vụ của sàn giao dịch bất động sản, tạo cơ sở pháp lý cho sàn giao dịch bất động sản phát triển theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả, uy tín, thu hút được các bên tham gia giao dịch.
Bên cạnh đó, đề nghị bổ sung quy định cụ thể về việc sàn giao dịch bất động sản chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp cung cấp thông tin không đầy đủ, không đúng sự thật dẫn đến thiệt hại cho các bên tham gia giao dịch.