Giải bài toán giá điện để thúc đẩy đầu tư

Vấn đề giá điện hiện nay là một điểm nghẽn trong thúc đẩy đầu tư nguồn điện

Theo ông Hồi, về mặt cơ cấu, giá thành cung ứng điện gồm có 4 phần: sản xuất, truyền tải, phân phối và bán lẻ. Riêng phần sản xuất đang chiếm 70-80% cơ cấu giá thành. Phần nguồn điện, cơ bản hiện nay, các biến động của đầu vào sẽ dẫn đến biến động của nguồn điện.

Các phần còn lại, từ truyền tải, đến phân phối, đến bán lẻ, giá điện do Chính phủ quy định và thẩm quyền là của Thủ tướng Chính phủ. “Vì vậy, chúng tôi luôn mong muốn và kỳ vọng là cơ chế điều chỉnh giá của Chính phủ mang hơi hướng, tín hiệu của thị trường”, ông Hồi bày tỏ.

Ông Hồi cho rằng, kinh tế Việt Nam đã hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới. Nhiên liệu đầu vào của ngành điện là thị trường mang tính chất quốc tế, do đó, nếu thị trường thế giới biến động thì Việt Nam cũng biến động tương tự. Trong giai đoạn Covid-19 vừa qua, giá nhiên liệu đầu vào cho ngành biến động tăng mạnh. Tuy nhiên, thời lượng, chu kỳ điều chỉnh giá điện ở trong nước chưa thực sự đảm bảo theo tín hiệu của thị trường. Điều này dẫn đến ngành điện hoạt động tương đối khó khăn.

Về hệ lụy, ông Hồi cho rằng, những rủi ro có thể không đến ngay, nhưng chỉ cần thiếu điện ở miền Bắc trong thời gian rất ngắn thì theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, chúng ta đã thiệt hại lên đến 1,4 tỷ USD.

“Do đó, chúng ta phải cân nhắc rất rõ, rất kỹ lưỡng bài toán điều tiết giá điện, phản ánh hơi hướng của thị trường, để đảm bảo ngành phát triển bền vững, và từ đó nền kinh tế mới phát triển bền vững và an sinh xã hội mới được đảm bảo”, ông Hồi nêu quan điểm.

PGS.TS. Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế nhìn nhận, vấn đề giá điện hiện nay là một điểm nghẽn trong thúc đẩy đầu tư nguồn điện. Cũng dẫn lại câu chuyện miền Bắc thiếu điện cục bộ trong tháng 5 và tháng 6 vừa qua, ông Long nhấn mạnh, phải đẩy nhanh tiến độ các dự án nguồn điện. Muốn gỡ được nút thắt này thì phải xem xét kỹ lưỡng nguyên nhân, kể cả khách quan cũng như chủ quan… Theo đó, ông Long nêu quan điểm, khi quyết định giá, phải tính đúng, tính đủ, kịp thời để đủ bù đắp chi phí, có mức lãi nhất định, như vậy mới có nguồn cung ứng đảm bảo.

TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng, giá điện là một vấn đề kỹ thuật, phải có được những dữ liệu đầy đủ, phải có hiểu biết chuyên sâu về ngành điện cũng như những yếu tố cấu thành lên giá điện. Vì vậy, phải có cải cách về giá điện là rất cần thiết.