Hà Nội: Nhiều sai phạm trong tài chính đất đai

(BĐT) - Thanh tra Chính phủ vừa có thông báo Kết luận thanh tra về quản lý đầu tư xây dựng một số dự án phát triển nhà ở, khu đô thị và quản lý, sử dụng quỹ đất, quỹ nhà để lại từ các dự án đầu tư phát triển nhà ở, khu đô thị tại Hà Nội.
Tổng số tiền sai phạm về nghĩa vụ tài chính đất đai trên địa bàn Hà Nội được phát hiện qua thanh tra là 1.562 tỷ đồng. Ảnh: Tiên Giang
Tổng số tiền sai phạm về nghĩa vụ tài chính đất đai trên địa bàn Hà Nội được phát hiện qua thanh tra là 1.562 tỷ đồng. Ảnh: Tiên Giang

Các dự án này thực hiện theo Quyết định số 123/2001/QĐ-UB, kèm theo “Quy định những nguyên tắc về quản lý đầu tư và xây dựng các khu đô thị mới, cải tạo, sửa chữa nhà ở trên địa bàn thành phố Hà Nội”.

Trong đợt thanh tra nêu trên, Hà Nội đã báo cáo 204 dự án được giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trong giai đoạn 2002 - 2014 với tổng diện tích 2.882 ha. Trong đó, có 61 dự án phải bàn giao quỹ đất cho Thành phố với diện tích là 71,55 ha; 23 dự án phải bàn giao quỹ nhà với diện tích là 90.859 m2.

Thanh tra Chính phủ đã trực tiếp thanh tra 38 dự án. Qua thanh tra, cơ quan này đã kết luận nhiều sai phạm ở các dự án đầu tư phát triển nhà ở, khu đô thị, từ việc thực hiện quy hoạch, thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đai; việc quản lý quỹ nhà ở, đất ở...

Trong đó, đáng chú ý là vấn đề thực hiện các quy định về nghĩa vụ tài chính về đất đai. Nhiều dự án chỉ phải nộp số tiền ít hơn so với quy định bởi nhiều lý do: xác định không đúng vị trí đất; chưa tính đúng; chưa nộp tiền sử dụng đất nhưng vẫn đầu tư thực hiện dự án; điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất nhưng không thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với phần đất tăng thêm...

Chẳng hạn tại Dự án Khu nhà ở 628 Hoàng Hoa Thám do Viglacera làm chủ đầu tư, có diện tích 4.345 m2 với tổng mức đầu tư hơn 86 tỷ đồng. Theo bảng giá đất trên địa bàn TP. Hà Nội năm 2006 thì khu đất thuộc vị trí 1, giá đất là 22 triệu đồng/m2. Dự án có diện tích đất ở là 2.839 m2, tổng tiền đất là 62 tỷ đồng. Liên ngành đã xác định không đúng vị trí đất với mức giá 17,6 triệu đồng/m2 dẫn đến thất thoát ngân sách 12,4 tỷ đồng.

Sau mở rộng địa giới hành chính, Hà Nội có tổng diện tích đất tự nhiên 3.346 km2 với 30 đơn vị hành chính cấp quận, huyện, thị xã; 577 phường, xã, thị trấn; dân số khoảng 6 triệu người; mật độ trung bình 2.000 người/km2 nhưng phân bố không đều, tập trung chủ yếu ở các quận trung tâm như Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa...
Một số dự án đã được giao đất trong thời gian dài nhưng các sở ngành không tham mưu cho UBND Thành phố phê duyệt tiền sử dụng đất nên chủ đầu tư chưa thực hiện việc nộp tiền sử dụng đất mà vẫn đầu tư xây dựng, bán căn hộ cho khách hàng, đã cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà dẫn đến thất thu ngân sách, số tiền tạm tính là 733 tỷ đồng. Đó là trường hợp Dự án Khu đô thị mới Kim Văn - Kim Lũ, có diện tích 269.025 m2, tổng mức đầu tư 1.494 tỷ đồng. Kiểm tra lô CT2, có diện tích 14.582 m2, do VC2 làm chủ đầu tư. VC2 ký hợp đồng hợp tác đầu tư hạ tầng kỹ thuật với Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng số 1 Điện Biên.

Đến thời điểm thanh tra, hai doanh nghiệp chưa có hợp đồng chuyển nhượng cho nhà đầu tư thứ cấp để xây dựng nhà chung cư, chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. UBND TP. Hà Nội chưa xác định tiền sử dụng đất phải nộp, VC2 chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính. Nhưng Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng số 1 Điện Biên đã xây dựng và bán toàn bộ 2.177 căn hộ cho khách hàng. Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Đoàn thanh tra tạm xác định tiền sử dụng đất phải nộp theo phương pháp thặng dư là 733 tỷ đồng. Thanh tra Chính phủ đã ban hành Quyết định số 232/QĐ-TTCP về việc tạm thu hồi về tài khoản tạm giữ 250 tỷ đồng đối với Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng số 1 Điện Biên và doanh nghiệp này đã nộp 200 tỷ đồng.

Khi xác định nghĩa vụ của chủ đầu tư, Hà Nội chưa tính đúng và chủ đầu tư cũng chưa thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ, ví dụ như số tiền phải nộp tính theo 100% giá trị của 20% diện tích quỹ đất hoặc 20% diện tích quỹ nhà đối với một số dự án. Một số dự án, chủ đầu tư không trích quỹ đất, quỹ nhà hoặc trích thiếu. Sau đó, được Thành phố cho nộp tiền bổ sung nhưng chủ đầu tư không nộp. Tổng số tiền này lên tới hơn 611 tỷ đồng.

Tổng số tiền sai phạm về nghĩa vụ tài chính đất đai được phát hiện qua thanh tra là 1.562 tỷ đồng.

Tin cùng chuyên mục